Kastamonu İli Tosya İlçesinin Gastronomik Ürünlerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 30 - 49, 30.06.2025

Oguz Cam , Hakkı Çılgınoğlu

Öz

Gastronomi, günümüzde değer taşıyan sosyal konuların arasında gelmektedir. Gastronomi konusu içerisinde ise gastronomik ürünler önemli bir yere sahiptir. Bu çalışmanın amacı, Tosya ilçesinin gastronomik ürünlerini tanıtmaktır. Çalışma, Tosya ilçesinin önemli bir gastronomik ürün yapısına sahip olduğunu vurgulama noktasında önem taşımaktadır. Çalışmanın yöntemi, geleneksel derlemedir. Tosya ilçesinin pirinç pilavı, keşkek, tarhana çorbası gibi çok sayıda gastronomik ürüne sahip olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Özellikle bu yörede pirinçle ilgili yapılan bir festivalin gastronomi açısından ön plana çıktığı ve önemli olduğu görülmüştür. Sonuç olarak; Tosya ilçesinin zengin gastronomik ürün potansiyeline ve çeşitliliğine sahip olduğu kanısına varılmıştır. Ayrıca bu gastronomik ürünlerin tanıtım ve pazarlama yönlerinden Tosya ilçesine çeşitli avantaj, fırsat ve katkılar sağladığı düşünülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Kastamonu, Mutfak ve Yemek Kültürü, Tosya, Tosya İlçesinin Gastronomik Ürünleri, Yerel Ürün.

The Evaluation of The Gastronomic Products of Tosya District of Kastamonu Province

Öz

Gastronomy is among the social issues that have value today. Within the subject of gastronomy, gastronomic products have an important place. The aim of this study is to introduce the gastronomic products of Tosya district. The study is important in emphasizing that Tosya district has an important gastronomic product structure. The method of the study is traditional compilation. It was found that Tosya district has many gastronomic products such as rice pilaf, keskek, tarhana soup. In particular, it has been observed that a festival related to rice in this region stands out, and is important in terms of gastronomy. As a result; it is concluded that Tosya district has a rich gastronomic product potential and diversity. In addition it is thought that these gastronomic products provide various advantages, opportunities, and contributions to Tosya district in terms of promotion, and marketing.

Anahtar Kelimeler

Kastamonu, Culinary and Food Culture, Tosya, Gastronomic Products of Tosya District, Local Product

Kaynakça

• Abdulhalim (2007, Aralık). Tosya [Blog]. http://kastamonu-abdulhalim.blogspot.com/2007/12/tosya.html.
• Akay, H., Sezer, İ. & Mut, Z. (2018). Coğrafi işaretler ve Tosya yerel çeltik genotipleri örneği. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 15(2), 81-85.
• Akgöl, Y. (2012). Gastronomi turizmi ve Türkiye’yi ziyaret eden yabancı turistlerin gastronomi deneyimlerinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Mersin Üniversitesi.
• Akkuş, G., Akkuş, Ç. & Çaylak Dönmez, Ö. (2019, 22-24 Kasım). Etkili destinasyon yönetimi açısından Kastamonu ilçe belediyeleri bilgi kaynaklarında değinilen gastronomik unsurların tespiti. Ganud International Conference on Gastronomy, Nutrition and Dietetics Conference Book içinde (s. 424-439). İksad Yayınevi. ISBN- 978-605-69877-9-3.
• Akkuş, Ç. & Yordam, S. (2023). Kastamonu yemek kültürünün UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı Kriterleri kapsamında incelenmesi. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 8(2), 915–936. Retrieved from https://jotags.net/index.php/jotags/article/view/1425.
• Ateş, S. & Oktay, K. (2019). Kastamonu festivalleri. İ. Mısırlı (Ed.). Detay Yayıncılık. ISBN: 978-605-254-089-3.
• Avcı, M. & Şahin, İ. (2014). Geleneksel Kastamonu mutfağı ve yemek kültürü. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 6(Karadeniz Özel Sayısı), 31-56.
• Aydoğdu, A., Yaşarsoy, E. & Mızrak, M. (2019). Kastamonu yemekleri. İ. Mısırlı (Ed.). Detay Yayıncılık. ISBN: 978-605-254-090-9.
• Ayvacı, E. (2020, 22 Aralık). Tosya yemek yerleri, Tosya restoranları. Gezilecek Yerler TR, https://gezilecekyerlertr.com/tosya-yemek/.
• Bölükbaş, F. (2021). Şehir markası yaratma süreci ve Kastamonu şehir markası için bir model önerisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kastamonu Üniversitesi.
• Cezar, B.N. (2021, 10 Mayıs). Lezzetli bir ramazan geleneği: Tosya cabaları-case101. Kampüste Ne Var, https://www.kampustenevar.com/kategori-alisveris/lezzetli-bir-ramazan-gelenegi-tosya-cabalari---case10155.
• Çam, O. (2023a). Gastronomi turizmi kapsamında Adıyaman mutfağının incelenmesi. Turar Turizm ve Araştırma Dergisi, 12(2), 6-43.
• Çam, O. (2023b). Birbirine yakışan gıda ürünlerinin gastronomideki yeri. Journal of Academic Tourism Studies, 4(2), 109-139.
• Çam, O. & Çılgınoğlu, H. (2020). Kastamonu ili turizm potansiyeli ve inanç turizminin şehirdeki yeri ve önemi. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(1), 76-90.
• Çam, O. & Çılgınoğlu, H. (2021a). Tosya ilçesinin turizm potansiyeli. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 6(1), 156-175. https://doi.org/10.37847/tdtad.885061.
• Çam, O. & Çılgınoğlu, H. (2021b). Yöresel mutfakların gastronomi turizmindeki önemi: Kastamonu mutfağı örneği. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 6(1), 176-192. https://doi.org/10.37847/tdtad.885081.
• Çam, O. & Çılgınoğlu, H. (2024). Tosya’nın somut olmayan kültürel mirasının değerlendirilmesi. Milli Kültür Araştırmaları Dergisi, 8(1), 47-64. https://doi.org/10.55774/mikad.1467571.
• Çılgınoğlu, H. & Çam, O. (2021). Gastronomi turizmi ve kültür ilişkisi. S. Kılıç (Ed.). Halkbilimi bağlamında Türkiye’de yeme-içme kültürü içinde (s. 135-166). Eğitim Yayınevi.
• Çılgınoğlu, H. & Güner, D. (2021). Kastamonu gastronomik ürünlerinin Nuh’un Ambarı Projesi kapsamında değerlendirilmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 9(4), 2874-2892. 10.21325/jotags.2021.924.
• Dilek, S. (2018). Kastamonu ekonomisi. M. Eriş (Ed.). 81 ilde kültür ve şehir Kastamonu içinde (s. 116-124). Acar Basım.
• Erdoğdu, A. (2010). İlimiz Kastamonu ve Karadeniz Bölgesi [3. Baskı]. Kastamonu Belediye Başkanlığı.
• Eren, S. (2007). Türk mutfağı ve HACCP sistemi; mutfak profesyonellerinin HACCP bilgilerinin ölçülmesi. I. Ulusal Gastronomi Sempozyumu içinde (s. 73-83). Antalya.
• Gökoğlu, A. (1966). Kastamonu ekmekleri. Türk Etnografya Dergisi, (59), 101-108.
• Gümüş Çubukcu, D. (2019). Kastamonu’nun kültürel mirasının korunması ve turizm amaçlı kullanılmasına yönelik bir araştırma [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kastamonu Üniversitesi.
• İbret, B.Ü. & Kaymakcı, S. (2016). Tarihî İpek Yolu üzerinde bir turizm kenti: Tosya. F. Atasoy (Ed.). Yükselen İpek Yolu 1. cilt-İpek Yolu’nda ekonomi ve turizm içinde (s. 132-157). Türk Yurdu Yayınları.
• Karaer, A. (2021). Yaratıcı şehirler ağı kapsamında gastronomi şehri olma yolunda “Kastamonu” [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Başkent Üniversitesi.
• Kastabil (2024). Kastamonu/Nüfus/İlçelere göre nüfus verileri (2024). https://www.kastabil.gov.tr/veritablolari/kastamonu/nufus/ilcelere-gore-nufus-verileri-adnks-2018.
• Kastamonu Güncel (2024, 25 Ağustos). Tosya’da ne yenir? Tosya’nın yöresel lezzetleri neler? https://www.kastamonuguncel.com/haber/21425477/tosyada-ne-yenir-tosyanin-yoresel-lezzetleri-neler.
• Kastamonu Valiliği (2009). Ağız tadıyla Kastamonu mutfağı. https://kastamonu.ktb.gov.tr/Eklenti/119065,kastamonu-valiligi-yemek-kitabipdf.pdf?0.
• Kulaoğlu, B. (2023). Kastamonu ili yöresel yemeklerinin bilinirliği üzerine kuşaklar arasındaki farklılıkların belirlenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kastamonu Üniversitesi.
• Küre Belediyesi (t.y.). Yemekler. https://kure.bel.tr/yemek.aspx.
• Mızrak, M. (2018). Yöresel yemekler ne kadar yöresel? Kastamonu mutfağı için bir sorgulama [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kastamonu Üniversitesi.
• Omuzlu, Ö. (2019). Kastamonu ili inanç turizmi potansiyeli ve halkın inanç turizmine bakışı [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kastamonu Üniversitesi.
• Özbey, Z. & Köşker, H. (2024). Coğrafi işaretlerin destinasyon markalaşma sürecindeki rolü: Kastamonu örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(3), 925-948.
• Restoran Dergisi (t.y.). Kastamonu mutfak kültürü ve yemekleri. http://www.restorandergisi.com/detay.php?id=163.
• Sevim, B. & Güner, D. (2021). Tescil platformlarındaki gastronomik ürünler ve gastronomi festivallerindeki yeri (Kastamonu örneği). Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 9(4), 3092-3112.
• Şener, Y. & Yıldız, S. (2024). Kastamonu gastronomi turizminin mevcut durumunun incelenmesi: paydaş görüşleri üzerine bir araştırma. Akademik MATBUAT, 8(2), 245-261. https://doi.org/10.62809/matbuat.1589897.
• T.C. Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı (KUZKA) (2024, Şubat). Kastamonu mutfağı beklenti ve memnuniyet araştırması. B.H. Kurt (Ed.).
• Tanrıkulu, M. (1999). Tosya ilçesinin ekonomik coğrafyası [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Tanrıkulu, M. (2019). Tosya’da pirinç üretiminin dünü, bugünü ve geleceği. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (71), 229-250.
• Tanrısever, C., Pamukçu, H. & Saraç, Ö. (2019). Kastamonu efsaneleri. İ. Mısırlı (Ed.). Detay Yayıncılık. ISBN: 978-605-254-088-6.
• Taş, B. (2006). Tosya ilçesinde jeomorfolojik birimlerin arazi kullanımı üzerine etkileri. Coğrafi Bilimler Dergisi, 4(1), 43-66.
• Taştemir, M. (2012). Tosya. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 41, 269-270. https://cdn2.islamansiklopedisi.org.tr/dosya/41/C41013404.pdf.
• Topuksuzoğlu, Ü. (2023, 26 Ekim). Tosya neyi ile meşhur? Tosya nereye bağlıydı? Merak edilenler.. Taşköprü Postası, https://www.taskoprupostasi.com/tosya-neyi-ile-meshur-tosya-nereye-bagliydi-merak-edilenler.
• Tosya Belediyesi (t.y.a). Yöresel ürünler. https://tosya.bel.tr/yoresel-urunler/#:~:text=Bunun%20yan%C4%B1nda%20tarhana%20%C3%A7orbas%C4%B1%2C%20toyga,olarak%20da%20pekmezli%20un%20helvas%C4%B1..
• Tosya Belediyesi (t.y.b). Yemeklerimiz. https://tosyabelediyesi.tr.gg/YEMEKLER%26%23304%3BM%26%23304%3BZ.htm.
• Tosya Haber 37 Gazetesi ve Matbaası (2016). A’dan z’ye Tosya. İhlas Gazetecilik.
• Türk Patent ve Marka Kurumu (2025). Kastamonu. https://ci.turkpatent.gov.tr/cografi-isaretler/liste?il=37&tur=&urunGrubu=&adi=.
• Türkiye Kültür Portalı (t.y.a). Tosya pirinci. https://www.kulturportali.gov.tr/medya/fotograf/fotodokuman/8921.
• Türkiye Kültür Portalı (t.y.b). Tosya pirinci. https://www.kulturportali.gov.tr/medya/fotograf/fotodokuman/8920.
• Yılmazbilen, M.M. (2022). Aygut’un coğrafi işaret tescili kapsamında değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Yüksel, G. (2011). Kastamonu efsaneleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bozok Üniversitesi.
• Zengin, A.Y. (2008). Düğünleriyle, türküleriyle, manileriyle Kastamonu. Ilgaz Yayınları.
• Zeyrek, A.G. (2013, Temmuz). Tosya ilçe analizi. T.C. Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı (KUZKA).