TÜRKİYE'S CONVERGENCE TO THE EUROPEAN UNION IN THE FULL MEMBERSHIP PROCESS: A CLUSTER ANALYSIS WITHIN THE FRAMEWORK OF LABOUR MARKET INDICATORS

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: 27, 212 - 236, 30.04.2025

Ersin Eraslan

https://doi.org/10.58884/akademik-hassasiyetler.1540117

Cited By: 1

Öz

This study aims to identify the European Union countries Türkiye resembles or differs from in terms of labour market based on economic development differences. For this purpose, a data set has been constructed based on Eurostat and Ilostat data within labour force participation, employment, unemployment, long-term unemployment and temporary employment rates, which are the basic indicators reflecting labour market for the European Union (27), European Union countries and Türkiye and 29 observation units. In the clustering analysis carried out within the data set, ‘Ward's’, ‘Dendrogram’ and ‘K-Means’ methods were used in the clustering analysis performed within the data set. As a result of this analysis, it was concluded that Türkiye has similar characteristics with Croatia, Italy, Greece, Spain and Romania and that these countries form a second cluster by separating from the EU main mass. On the other hand, when the square Euclidean values calculated within the framework of Ward's method are analysed, it is found that Türkiye has the greatest distance value from other EU countries and EU (27) and in this context, 4 clusters are formed at the threshold value 5 score within the framework of the Dendrogram method and in this formation, Türkiye has separated and formed a cluster on its own. As the main reason for this situation and the final result of our study, it is concluded that the very low values of women's labour force participation and employment rates in Türkiye and the high rates of unemployment and long-term unemployment are effective.

Anahtar Kelimeler

European Union , Cluster Analysis , Labour Economics , Labour Market

TAM ÜYELİK SÜRECİNDE TÜRKİYE’NİN AVRUPA BİRLİĞİNE YAKINSAMASI: İŞGÜCÜ PİYASASI GÖSTERGELERİ ÇERÇEVESİNDE BİR KÜMELEME ANALİZİ

Öz

Avrupa Birliği’ne tam üyelik sürecinde sosyal, ekonomik ve siyasi alanda önemli gelişmeler kaydeden Türkiye’nin, birliğe yönelik yakınsama durumu merak edilerek yapılan bu çalışmada ekonomik gelişme ve kalkınma farklılıklarından yola çıkarak Türkiye’nin işgücü piyasası özelinde hangi Avrupa Birliği ülkeleriyle benzeştiği ve hangi Avrupa Birliği ülkelerinden ayrıştığının ortaya konması amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda Avrupa Birliği (27), Avrupa Birliği ülkeleri ve Türkiye ile beraber 29 gözlem birimine yönelik işgücü piyasasını yansıtan temel göstergelerden olan işgücüne katılma oranı, istihdam oranı, işsizlik oranı, uzun süreli işsizlik oranı ve geçici istihdam oranları dâhilinde Eurostat ve İlostat verilerine dayanarak veri seti kurulmuştur. Veri seti dâhilinde gerçekleştirilen kümeleme analizinde “Ward’s”, “Dendrogram” ve “K-Ortalamalar” yöntemi kullanılarak Türkiye’nin Hırvatistan, İtalya, Yunanistan, İspanya ve Romanya ile benzer özelikler taşıdığı ve bu ülkelerin AB ana kütlesinden ayrışarak ikinci bir küme oluşturduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte Ward’s yöntemi çerçevesinde hesaplanan kare Öklid değerleri incelendiğinde Türkiye’nin diğer AB ülkelerine ve AB (27)’ye en uzak mesafe değerine sahip ülke olduğu bu minvalde Dendrogram yöntemi çerçevesinde eşik değer 5 skorunda 4 küme oluştuğu ve bu oluşumda Türkiye’nin ayrışarak kendi başına bir küme oluşturduğu tespitlerimiz arasındadır. Bu durumun temel sebebi ve çalışmamızın nihai sonucu olarak Türkiye’de kadınların işgücüne katılım ve istihdam oranlarındaki oldukça düşük değerleri ile birlikte işsizlik ve uzun süreli işsizlik oranlarının yüksekliğinin etkili olduğu sonucuna varılmıştır

Anahtar Kelimeler

Avrupa Birliği , Kümeleme Analizi , Çalışma Ekonomisi , İşgücü Piyasası

Kaynakça

• Abonyi , J. & Feil, B. (2007). Cluster analysis for data mining and system ıdentification. Birkhäuser.
• Aldenderfer, M. S. & Blashfield, R. K. (1984). Cluster analysis. SAGE Publications.
• Alpar, R. (2011). Uygulamalı çok değişkenli istatistiki yöntemler (3. b.). Detay Yayıncılık.
• Aren, S. (2014). İstihdam, para ve iktisadi politika (15. b.). İmge Kitabevi.
• Bal-Domańska, B. (2020). The situation of youth on the European labour markets–econometric analyses. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, 2(347), 23-37. https:// doi.org/10.18778/0208-6018.347.02
• Biçerli , K. M. (2016). Çalışma ekonomisi (9. b.). Beta Yayıncılık.
• Çakmak, Z., Uzgören, N., & Keçek, G. (2015). Kümeleme analizi teknikleri ile illerin kültürel yapılarına göre sınıflandırılması ve değişimlerinin incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(12).
• Ceylan , R. (2010). Yakınsama Hipotezi: Teorik Tartışmalar. Sosyoekonomi, 11(11), 47-60. doi:https://doi.org/10.17233/se.31488
• Demir, Ö. (2021). Gender ınequality in the labour market: Comparison of Turkey and OECD countries by multidimensional scaling method. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 28(2), 377-397.
• Doğan, H. (2015). Çalışma ekonomisine giriş ve temel kavramlar. H. M. Yüceol, & F. Fidan (Eds), Çalışma ekonomisi içinde (1. b., s. 15-36). Lisans Yayıncılık.
• Eminoğlu, Ö., Manav Mutlu, N., & İmre Bıyıklı , S. (2024). İleri eğitimli kadın iş gücünün sürdürülebilir büyümeye etkisi: Kümeleme analizi. Gazi iktisat ve İşletme Dergisi, 10(1), 67-86.
• Eurostat. (2024, 14 Haziran). Long-term unemployment rate by sex. 1 Temmuz 2024 tarihinde https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/tesem130__custom_12109336/default/table?lang=en adresinden edinilmiştir.
• Eurostat. (2024, 14 Haziran). Employment rate by sex. 1 Temmuz 2024 tarihinde https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/tesem010__custom_12115794/default/table?lang=en adresinden edinilmiştir.
• Eurostat. (2024, 14 Haziran). Unemployment rate by sex. 1 Temmuz 2024 tarihinde https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/tesem120/default/table?lang=en&category=es.tesem adresinden edinilmiştir.
• Eurostat. (2024, 14 Haziran). Temporary employees by sex, age and main reason. 1 Temmuz 2024 tarihinde https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/lfsa_etgar$dv_601/default/table?lang=en&category=qoe.qoe_soe adresinden edinilmiştir
• Gürbüz, S., & Şahin, F. (2016). Sosyal Bilimlerde araştırma yöntemleri: Felsefe-Yöntem-Analiz (3. b.). Seçkin Yayıncılık.
• Ilostat. (2023, 1 Kasım). Labour force participation rate by sex and age. 1 Temmuz 2024 tarihinde https://rshiny.ilo.org/dataexplorer5/?lang=en&segment=indicator&id=EAP_2WAP_SEX_AGE_RT_A adresinden edinilmiştir.
• Işığıçok, Ö. (2018). İstihdam ve işsizlik (4. b.). Dora Yayıncılık.
• Karagöz, Y. (2016). SPSS ve AMOS23 Uygulamalı istatistiksel analizler (1. b.). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kowalewska, H. (2023). Gendered employment patterns: Women’s labour market outcomes across 24 countries. Journal of European Social Policy, 33(2), 151-168. https://doi.org/110.1177/0958928722114833
• Krpan, M., Kedžo, M. G., & Žmuk, B. (2023). Exploring the link between education length and employment outcomes among youth in Europe: A hierarchical clustering approach. Business Systems Research: International Journal of the Society for Advancing Innovation and Research in Economy, 14(2), 190-213. https://doi.org/10.2478/bsrj-2023-0019
• Monfort, M., Cuestas, J. C., & Ordóñez, J. (2013). Real convergence in Europe: A cluster analysis. Economic Modelling, 33(2013), 689-694. https://doi.org/10.1016/jeconmod.2013.05.015
• Oktay Yılmaz, B. (2017). Lizbon Stratejisinden Avrupa 2020 Stratejisine Avrupa Birliği’nin toplumsal cinsiyet politikaları nerede duruyor? Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi(54), 192-213.
• Önsal, N. (2011). Endüstri ilişkileri sözlüğü. Türkiye İşçi Sendikaları Konfedarasyonu (Türk-İş).
• Öz, B., Taban, S., & Kar, M. (2009). Kümeleme analizi ile Türkiye ve AB ülkelerinin beşeri sermaye göstergeleri açısından karşılaştırılması. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 1-30.
• Özcüre, G. (2014). Avrupa Birliği'nin istihdam ve sosyal politikası (1. b.). Derin Yayınları.
• Pavelka, T., & Löster, T. (2016). The development of unemployment in the European Union’s labour market due to the recent economic crisis, using cluster analysis. M. H. Bilgin, H. Danis, E. Demir, & U. Can (Eds.), Business Challenges in the Changing Economic Landscape - Proceedings of the 14th Eurasia Business and Economics Society Conference. (Vol. 1, pp. 323-337). Springer International Publishing. https://doi.org/10.1007/978-3-319-22596-8_23
• Radu, C. F., Fenişer, C., Schebesch, K. B., & Dobrea, F. M. (2018). Study of the tax wedge in EU and other OECD countries, using cluster analysis. Procedia Social and Behavioral Sciences, 238(2018), 687-696. https://doi.org/ 10.1016/j.sbspro.2018.04.051
• Rollnik-Sadowska , E., & Dabrowska, E. (2018). Cluster analysis of effectiveness of labour market policy in the European Union. Oeconomia, 9(1), 143-158.
• Salas-Velasco, M. (2024). Vocational education and training systems in Europe: A cluster analysis. European Educational Research Journal, 23(3), 434-449.
• Škuflić, L., Krpan, M., & Žmuk, B. (2018). Mıgratıon and the economıc crısıs In the European Unıon member states: Cluster analysis. The International Journal Entrepreneurship and Sustainability Issues, 6(2), 979-1000. https://doi.org/:10.9770/jesi.2018.6.2(34)
• Şenkal, A. (2017). Küreselleşme sürecinde sosyal politika (4. b.). Umuttupe Yayınları.
• T.C. Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı. (2022, 15 Kasım). Bir bakışta AB/ Avrupa Birliği'nin tarihçesi. 24 Ağustos 2024 tarihinde https://www.ab.gov.tr/avrupa-birliginin-tarihcesi_105.html adresinden edinilmiştir.
• T.C. Dışişleri Bakanlığı, Avrupa Birliği Başkanlığı. (2023, 9 Eylül). Fasıl 19-sosyal politika ve istihdam. 24 Ağustos 2024 tarihinde https://www.ab.gov.tr/84.html adresinden edinilmiştir.
• Trzpiot, G., & Kawęcka, M. (2021). Description of the labour market status of young people in selected countries of the European Union – the taxonomic approach. Econometrics. Ekonometria. Advances in Applied Data Analytics, 25(4), 17-39.
• Uçar, N. (2017). Kümeleme Analizi. Ş. Kalaycı (Ed.) içinde, SPSS Uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri içinde (8. b., s. 350-376). Dinamik Akademi.
• Yavuz, B. H. (2015). Avrupa Birliği istihdam politikaları. Çukurova Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 19(2), 101-114.
• Yenilmez, F., & Girginer, N. (2016). Comparison of indicators of women’s labour between Turkey and EU member states by employing multidimensional scaling analysis and clustering analysis. Applied Economics, 48(13), 1229-1239. https://doi.org/10.1080/00036846.2015.1096005