Seçmen Tercihine Etki Eden Faktörler ve Seçim Güvenliği: Şanlıurfa İli Örneği

Year 2013, Volume: 8 Issue: 1, 191 - 214, 23.07.2014

Fatih Beren

Abstract

Seçimlerde oy kullanan seçmenin, siyasi tercihlerini belirlerken farklı etmenlerden etkilendikleri bilinmektedir. Siyasi tercihlerin belirlenmesinde hangi faktörlerin etkili olduğu sorusu, hem siyaset sosyolojisinin ilgi alanına girmekte hem de farklı il ölçeklerinde yapılmış olan alan araştırmalarında görülmektedir. Araştırmalarda çoğu zaman seçmenin tercihinde hangi etmenlerin diğerlerine nazaran daha fazla etkili olduğu sorusuna da yanıt aramaktadır. Bu çalışmada “seçmen tercihine etki eden faktörlerin neler olduğu” sorusuna, hem farklı etnik kökene sahip yurttaşların birlikte yaşadığı, hem aşiret kültürünün varlığını halen devam ettirdiği hem de terör örgütünün istismarına açık bir bölgede konumlanmış olan Şanlıurfa ili ölçeğinde cevap aranacaktır. Aynı zamanda “seçim ortamının güvenliğinin” bu tercihler üzerinde ne derece etkili olup olmadığı da araştırmanın bir diğer araştırma sorusunu teşkil etmektedir. Bu çerçevede Arap nüfusun yoğun olarak ikamet ettiği Harran ilçesi, Kürt nüfusun yoğun olarak ikamet ettiği Suruç ilçesi, Aşiret kültürünün halen yoğun olarak hissedildiği Siverek ilçesi ile il merkezinden, rastgele seçilen şahıslar ile q metodoloji tekniği ile görüşme yapılmış ve Şanlıurfa seçmeninin tercihine etki eden faktörlerin neler olduğu belirlenmeye çalışılmıştır.

Keywords

Seçmen Davranışı, Seçmen Tercihi, Seçim Güvenliği, Q metodoloji.

Preference Factors Affecting Voter and Election Security: The Case of Sanliurfa Province

Abstract

It is known that electors are influenced by various factors while making their political choices. The question of “which factors are effective on the attitude of electors” not only arouses the interest of political science but is also frequently encountered in field studies in different cities. Studies are further trying to find out which factors are relatively more dominant in shaping the electors’ choice. The present study tries to find out “the factors effective on electors’ political choices” in Sanlıurfa, a region open to the abuse of the terrorist organization, where people from different ethnical background live together and tribal customs are still part of daily life. In addition, “whether the security environment of elections is effective on electors’ attitude or not” is a further question of the present study. From this point of view, to find out what factors influence the voting attitudes of electors living Urfa, some interviews performed using the ‘q’ ethodology with the people from Harran (people with a Arab-dominant background), Suruc (people with a predominantly Kurdish background), Siverek (where the tribal culture of living is still highly active), and some randomly chosen people from the city center.

Keywords

Electors’ Choice, Attitude of Electors, Elections’ Security, Q Methology.

References

• AKGÜN, B. (2002) Türkiye’de Seçmen Davranışı, Partiler Sistemi ve Siyasal Güven, Nobel Yayınları, Ankara.
• AKGÜN, B. (2007) “Türkiye’de Seçmen Davranışının Ekonomi Politik’i Üzerine Bir Model Denemesi”, http://www.liberaldt.org.tr/ ldd/m14/DDbiak.htm, Erişim Tarihi: 12.05.2007.
• AKGÜN, B. (2007) Türkiye’de Seçmen Davranışı, Partiler ve Siyasal
• Sistem, Nobel Yayınları, Ankara. AYDEMİR, N. (2008) Voting Intentions of Turkish Youth in the Netherlands and Their Explanations, unpublished Master Thesis, Leiden University, Leiden, Holland.
• AYDIN, K. ve Volkan, Özbek (2004) “Ailenin Seçmen Davranışları
• Üzerindeki Etkisi”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 2, ss. 144-167. BAHAR, Halil İ. (2009) Sosyoloji, USAK Yayınları, Ankara.
• BALDWİN, David A. (1997) “The Concept of Security”, Review of
• International Studies, Vol:23, Issue:01, p: 5-26. BENNET, Lance W. ve Barts R. Salisbury (1987) “Rational Choice: The Emerging Paradigm in Election Studies”, (Ed. Samuel Long), Research in Micropolitics, V.2: JAI Press Inc., p. 1-30.
• BRAUCH, Hans G. (2008) “Conceptual Quartet: Security and its Linkages with Peace, Development and Environment”, (Ed. Hans Günter Brauch), Globalization and Environmental Challenges
• Reconceptualizing Security in the 21st Century, Berlin ve Heilderberg: Springer-Verlag. CANÖZ, K. (2010) “Seçmen Tercihinde Aday İmajının Rolü: 29
• Mart 2009 Yerel Seçimleri Öncesinde Konya Seçmeni Üzerine Bir
• Araştırma”, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, Cilt 6, Sayı 2, ss. 95-114. ÇAM, E. (1995) Siyaset Bilimine Giriş, Der Yayınevi, İstanbul.
• DAHL, Robert A. (1994) “A Democratic Dilemma: Sytem Effectiveness versus Citizen Participation”, Political Science Quarterly, Cilt 109, Sayı 1.
• DAHL, Robert. A (2001) Demokrasi Üstüne, (çev. Betül Kadıoğlu)
• Phoenix Yayınları, Ankara. DAMLAPINAR, Z. (2000) “Basının Seçmen Davranışını Etkileme
• Süreci”, Selçuk İletişim Dergisi, Cilt 1, Sayı 2, ss. 90-115. DEMİR, F. ve Mehmet, Kul (2011) Modern Bir Araştırma Yöntemi: Q
• Metodu, Adalet Yayınevi, Ankara. DİLBER, F. (2012) “Siyasal Toplumsallaşmada Seçmenlerin Siyasal
• Tercihine Sosyal Unsurların Etkisi; Karaman İli Seçmenleri Üzerine Bir Alan Araştırması”, Akademik Bakış Dergisi, Sayı 32. DOĞAN, A. ve Göksel Göker (2010), “Yerel Seçimlerde Seçmen Tercihi
• (29 Mart Yerel Seçimleri Elazığ Seçmeni Örneği)”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt 5, Sayı 2, ss.159-187. DOWNS, A. (1957) An Economic Theory of Democracy, Harper, New York.
• ERKAN, R. ve Mahzar Bağlı (2005) “Diyarbakır’da Seçmen Davranışı ve Seçmen Davranışının Oluşmasında Yerel Medyanın Rolü”, Selçuk
• İletişim, Cilt 3, Sayı 4, ss.181-196. ESMER, Y. (2002) “At The Ballot Box: Determinants Of Voting Behavior in Turkey”, (Ed: Y. Esmer ve S. Sayarı), Politics, Parties and Elections in Turkey, Boulder: Lynn Rienner.
• GÖKÇE, O., Birol Akgün ve Süleyman Karaçor (2002) “3 Kasım
• Seçimlerinin Anatomisi: Türk Siyasetinde Süreklilik ve Değişim”, S. Ü. İİBF Sosyal ve İktisadi Araştırmalar Dergisi,Cilt 2, Sayı 2, ss.1-36. HARROP, M. ve William L. Miller (1987) Election and Voters: A
• Comparative Introduction, Mcmillan, London. KALAYCIOĞLU, E. (1999) “The Shaping of Party Preferences in
• Turkey: Coping with the Post-Cold War Era”, New Perspectives on Turkey, No. 20, p. 47-76. KIŞLALI, Ahmet T. (1994) Siyaset Bilimi, İmge Yayınları, Ankara.
• LIPSET, Seymour M. (1973) “Political Sociology,” (Ed. Smelser, N.J.), Sociology: An Introduction, New York: John Wiley And Sons.
• NEGİZ, N.ve Fulya Akyıldız (2012) “Yerel Seçimlerde Seçmenin Tercihi
• Üzerinde Aday İmajının Etkisi: Uşak Örneği”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 1, Sayı 15, ss.17119
• ÖZCAN, Yusuf Z. (1998) “Siyasi Parti Tercihlerini Belirleyen Etmenler: İstanbul Örneği”, Toplum ve Bilim, Sayı 76, ss. 188-212.
• SAĞIR, Öztoprak, M. ve Naci Karkın (2005) “Demokrasinin Güncel
• Sorunları ve Demokratik Paradokslar”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, No.10, ss. 1-25. SENCER, M. (1974) Türkiye’de Sınıfsal Yapı ve Seçmen Davranışları, May Yayınları, İstanbul.
• SİTEMBÖLÜKBAŞI, Ş. (2004) “1995 ve 199 Yıllarıyla Karşılaştırmalı olarak 3 Kasım 2002 Seçimlerinde Siyasal partilerin
• Sosyo-ekonomik Tabanları: Isparta Örnek Olayı”, SDÜ İİBF Dergisi, Cilt 9, Sayı 1, ss. 77-98. VERGİN, N. (2003) Siyasetin Sosyolojisi, Bağlam Yayınları, İstanbul.
• WOLFERS, A. (1952) “ ‘National Security’ as an Ambiguous Symbol”, Political Science Quarterly, Cilt 67, Sayı 4, ss. 481-502.