Rodos’un Fetih Günlüğü Kanuni Sultan Süleyman’ın Rodos Seferi Rûznâmesi

Year 2017, Volume: 12 Issue: 1, 1 - 36, 15.04.2017

Mehmet Yaşar Ertaş , Hacer Kılıçaslan

https://doi.org/10.17550/akademikincelemeler.308774

Cited By: 3

Abstract

Bu çalışmada, harp tarihi açısından oldukça önemli olan Kanuni Sultan Süleyman’ın Rodos seferine ait rûznâme, basit transkripsiyon kuralları uyarınca Latin harflerine aktarılmıştır. Rûznâme’nin neşrinde, Feridun Bey’in Münşeâtü’s-Selâtîn isimli eserinin Süleymaniye Kütüphanesi, Nuru Osmaniye Kitaplığı 4317 numarada bulunan yazma nüshasından yararlanılmıştır. Çalışmada, rûznâmeler hakkında genel bilgi verilmiş, bu tür metinlerin genel olarak Osmanlı tarihi ve özelde askerî tarih açısından neden önemli olduğu hakkında bir çerçeve ortaya konulmaya çalışılmıştır. Osmanlı sefer organizasyonunun aşamaları ve mahiyeti, menzil sisteminin savaş ve barış dönemlerindeki bütünleştirici ve lojistik önemi bu çerçevenin başlıca unsurlarıdır. Rodos seferinin Osmanlı tarihindeki ve Osmanlı’nın Akdeniz siyasetindeki önemine dair yapılan kısa bilgilendirmenin ardından orijinal metne yer verilmiştir.

Keywords

Rodos Seferi, Rûznâme, Osmanlı Menzil Sistemi

The Dairy (Ruzname) of Kanuni Sultan Suleyman’s Rhodes Campaign

Abstract

In this study, the dairy (ruzname) of Kanuni Sultan Suleyman’s Rhodes cam- paign, which is considerably important in terms of military history, is trans- literated into Latin alphabet according to a simple form of transliteration standards. The transliteration is based on the manuscript copy of Feridun Bey’s Münşeâtü’s-Selâtîn, available in Suleymaniye Library’s Nuruosmaniye section, numbered 4317. In the study, a general framework is given regar- ding the importance of such ruzname in the Ottoman military history, in addition to general information about the Ottoman ruzname as historical sources. The nature and stages of the Ottoman military organization, integ- rating role and the logistical importance of menzil system both in war and peace times are the main components of this framework. Followed by a brief information about the crucial role of the siege of Rhodes in the Ottoman Empire’s Mediterranean policy, the original text is given.

Keywords

Siege of Rhodes, Ruzname, Diary, Menzil System

References

• Aykut, Nezihi. “IV. Murad’ın Revan Seferi Menzilnâmesi” Tarih Dergisi, 34 (1984): 183-246.
• Bozkurt, Rıza. Osmanlı İmparatorluğunda Kollar, Ulak ve İaşe Menzilleri. Ankara: Genelkurmay Basımevi, 1966.
• Börekçi, Günhan. “Yeni Bir Kaynağın Işığında Sultan III. Mehmed’in Eğri Seferi: Menzil Geçişleri ve Lojistik Sorunlar.” Yeni Bir Askeri Tarih Özlemi Savaş Teknoloji ve Deneysel Çalışmalar, Hazırlayan: Kahraman Şakul. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2013, s. 200-216.
• Çetin, Cemal. Ulak Yol Durak, Anadolu Yollarında Padişah Postaları (Menzilhaneler) 1690-1750. İstanbul: Hikmetevi Yayınevi, 2013.
• Çolak, Songül. IV. Murat’ın Bağdat Seferi Menzilnamesi (1638). İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık, 2016.
• Erdoğan Kaçan, Meryem. II. Viyana Kuşatması. Basılmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2001.
• Erdoğru, Mehmet Akif. “Kanuni Sultan Süleyman’ın Rodos Seferi Ruznâmesi.” Tarih İncelemeleri Dergisi, XIX/I (2004): 54-74.
• Erdoğru, Mehmet Akif. “Kanuni Sultan Süleyman’ın 1532 Tarihli Alman Seferi Ruznâmesi.” Tarih İncelemeleri Dergisi, XXIX/I (2014): 167-187.
• Erdoğru, Mehmet Akif. “Kanuni Sultan Süleyman’ın 1538 Tarihli Karaboğdan Seferi Ruznâmesi.” Tarih İncelemeleri Dergisi, XXIX/II (2014): 515-524.
• Ertaş, Mehmet Yaşar. “XVIII. Yüzyıl Başlarında Rumeli’deki Menzillerin Askeri Fonksiyonları.” Celal Bayar Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (1997): 91-98.
• Ertaş, Mehmet Yaşar. Sultanın Ordusu (Mora Seferi Örneği 1714-1716). İstanbul: Yeditepe Yayınevi, 2007.
• Ertaş, Mehmet Yaşar. “Savaşlarla Şekillenen Yollar: Osmanlı Yol Sistemi,” CIEPO Uluslararası Osmanlı Öncesi ve Osmanlı Tarihi Araştırmaları 6. Ara Dönem Sempozyum Bildirileri, 14-16 Nisan 2011 (Uşak), Cilt II. İzmir: Meta Basım Yayıncılık, 2011, s. 625-652.
• Genç, Serdar. Lale Devrinde Savaş, İran Savaşlarında Organizasyon ve Lojistik. İstanbul: Kitap Yayınevi, 2013. Gökpınar, Bekir. Varadin Seferinde Organizasyon ve Lojistik (1716). Basılmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2014.
• Güleç, İsmail ve Demiriz, H. Neslihan. Ortaçağ’da Şövalyelik ve Şövalye Eğitimi. İstanbul: Denizler Kitabevi, 2015. Halaçoğlu, Yusuf. “Osmanlı İmparatorluğu’nda Menzil Teşkilâtı Hakkında Bazı Mülâhazalar.” Osmanlı Araştırmaları II (1981): 123-132.
• İnbaşı, Mehmet. Ukrayna’da Osmanlılar Kamaniçe Seferi ve Organizasyonu (1672). İstanbul: Yeditepe Yayınevi, 2004.
• İşbilir, Ömer. XVII. Yüzyıl Başlarında Şark Seferlerinin İaşe, İkmal ve Lojistik Meseleleri. Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1997.
• Latif, Armağan, A.. “XVIII. Yüzyılda Hac Yolu Güzergâhı ve Menziller (=Menâzilü’l-Hacc).” Osmanlı Araştırmaları, XX (2000): 73-118.
• Nasuhü’s-Silâhi (Matrakçı). Beyân-ı Menâzil-i Sefer-i ‘Irâkeyn-i Sultân Süleymân Hân. Hazırlayan: Hüseyin G. Yurdaydın, Ankara: Türk Tarih Kurumu, 1976.
• Sahillioğlu, Halil. “Dördüncü Muradın Bağdat Seferi Menzilnâmesi (Bağdat Seferi Harp Jurnali).” Belgeler-Türk Tarihi Belgeler Dergisi II/3-4 (1965): 1-35.
• Sak, İzzet ve Çetin, Cemal. “XVII. Ve XVIII. Yüzyıllarda Osmanlı Hac Menzilleri.” Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 19 (2005): 200-260.
• Sarıcaoğlu, Fikret. “Rûznâme.” Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (DİA), 35. İstanbul: TDV Yayınları, 2008. s. 278-281.
• Ünver, Süheyl. “Dördüncü Sultan Murad’ın Revan Seferi Kronolojisi.” Belleten XVI/54 (1952): 547-576.
• Yıldız, Hakan. Haydi Osmanlı Sefere! Prut Seferinde Organizasyon ve Lojistik. İstanbul: İş Bankası Yayınları, 2006.