“BEREKET” KAVRAMININ TRAKYA BÖLGESİ DÜĞÜN TÖRENLERİ GELENEĞİ İLE İLİŞKİLENDİRİLMESİ

Yıl 2017, Cilt: 2 Sayı: 4, 73 - 86, 16.10.2017

Sema Yalçın , Sibel Arık

Öz

Geçmişten
günümüze gelen duygu ve düşünceler belli kültürel kurallara ve temellere
bağlıdır. İnsanoğlu, dünyada ilk var olduğu günlerde yaşama ve üreme içgüdüleri
ile hareket etmiştir. Kadın ve erkeğin yaşamlarını evlilik ile birleştirmesi
bereket dilekleri ile yeni bir hayatın başlangıcıdır. Bolluk, gürlük, olgunluk
anlamlarını taşıyan ve
geçmişte buğday başağı gibi farklı sembollerle anlatılmış olan “Bereket” kavramı,
günümüze kadar taşınarak toplumsal kültürün hemen hemen her alanında yer
almıştır. Bu kavrama ilişkin semboller, toplumsal değerlerin devamının
korunmasını içermektedir..

Yaşamın temel
dönüm noktalarından biri olan evlenme, kadın ve erkeğin yaşamını birleştirmesi
açısından önemli bir toplumsal olgudur ve bu amaçla yapılan düğün törenleri ise
; evliliğe atılan ilk adımın farklı toplumlarda,  farklı kültürlerde, farklı biçimlerde kutlanmasıdır.
Anadolu’nun pek çok yöresinde olduğu gibi “Trakya Bölgesinde” de düğün
törenlerinde yeni kurulan yuvada bereket sağlama amacıyla birçok gelenek ve
görenekler uygulanmaktadır. Türkiye’nin en batısında, Yunanistan ve Bulgaristan
sınırında yer almakta olan Trakya Bölgesine yerleşmiş olan göçmen gruplar
kendilerinden önce gelmiş ve bu yörede yerleşen toplumların kültürel yapısı ile
karşılaşmış ve beraberlerinde getirdikleri birçok adetlerini de kaynaştırarak
ortak ve zengin bir kültür oluşumunu sağlamışlardır. Yazımızda; Trakya Bölgesi Edirne,
Tekirdağ ve Kırklareli illerinde  “Bereket”
kavramının ne derecede korunarak sürdürüldüğü ve geleneksel evlilik
düğünlerinde nasıl yansıtıldığı ve ilişkilendirildiği yöresel inceleme ve
belgelemeleri ile ele alınmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Gelenek ve Görenek, Düğün Töreni, Bereket, Trakya Bölgesi- Edirne, Tekirdağ, Kırklareli, Poyralı köyü

Kaynakça

• ARTUN, Erman: TEKİRDAĞ FOLKLOR ARAŞTIRMASI, Tem Ofset, İstanbul,1978
• ARTUN, Erman: TEKİRDAĞ FOLKLOR ARAŞTIRMASI (2) TEKİRDAĞ FOLKLORU’NDAN ÖRNEKLER, Taner Matbaası, Tekirdağ, 1983
• ATATÜRK KÜLTÜR, DİL VE TARİH YÜKSEK KURUMUTÜRK DİL KURUMU TÜRKÇE SÖZLÜK, 10. Baskı, Türk Dil Kurumu Yayınları:549, Ankara, 2005
• ATEŞ, Mehmet: MİTOLOJİLER SEMBOLLER VE HALILAR (KOÇBOYNUZU - ELİBELİNDE), Symbol Yayıncılık, İstanbul, 1996
• BORATAV, Pertev Naili: TÜRK HALK BİLİMİ II 100 SORUDA TÜRK FOLKLORU (İNANIŞLAR. TÖRE VE TÖRENLER. OYUNLAR), Birinci Baskı, Gerçek Yayınevi, İstanbul, Aralık 1973
• ERBEK, Mine: ÇATALHÖYÜK’DEN GÜNÜMÜZE ANADOLU MOTİFLERİ, Birinci Baskı, T.C. Kültür Bakanlığı, Ankara, Temmuz 2002
• KURTULMUŞ, Zekeriya: KIRKLARELİ FOLKLORU, T.C. Kırklareli Valiliği Yayını, Yayın no:1, Ankara, 2010
• ÖZÖN, Mustafa Nihat: BÜYÜK OSMANLICA SÖZLÜK, Genişletilmiş 3. Basım, İnkilap Kitapevi, İstanbul, 1959
• PAINE, Sheila: AMULETS A WORLD OF SECRET POWERS, CHARMS AND MAGIC:First Publish, Thames and Hudson Ltd., London, 2004
• TEMEL TÜRKÇE SÖZLÜK SADELEŞTİRİLMİŞ VE GENİŞLETİLMİŞ KÂMÛS-I TÜRKÎ: Karakuşak Basın ve Yayın Lim. Şti., İstanbul,
• http://www.sozce.com/nedir/144097-gumrah, (erişim tarihi: 04.12.2013)
• http://www.batitrakya.org/bati-trakya/genel-bilgiler/bati-trakyada-kiyafetler.html, (erişim tarihi: 8.12.2014)
• http://www.balkanlar.net/index.php?ind=reviews&op=entry_view&iden=64, (erişim tarihi: 30.04.2015
• http://pomaktarihi.blogspot.com.tr/2007/04/kaypedilen-kimlik-pomaklar.html, (erişim tarihi:22 Nisan 2015)
• http://www.turkcebilgi.com/gacallar, (erişim tarihi: 30.05.2015)
• http:// www.edebiyadvesanatakademisi.com, (erişim tarihi: 21.01.2015)
• http://pomaknews.com/pomashkiselo/?p=258, (erişim tarihi: 17.01.2016)
• http://evliliksureci.com/kina-gecesi-icin-testi-susleme/kina-testi-suslemeleri/, (Erişim tarihi: 04.08.2016)
• http://www.ozelkadinim.com/kina-gecesi-nedir-henna-night/, (Erişimtarihi:04.08.2016)
• https://encrypted-bn2.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcSlMX4Mzfz4EiNhxkAjky7x_Z1Kw73o81ujk059nrD5eQLjqb0Z, (erişim tarihi: 04.08.2016)
• http://evliliksureci.com/dugun-adetleri-testi-kirma-nedir-neden-yapilir/testi-kirma-adeti/, 11.08.2016
• Berk Keskiner, Tekirdağ İl Kültür Turizm Müdürlüğü Kültür Turizm Uzmanı, 17 Ekim 2015
• Çiğdem Tarar, Turizm Bakanlığı Sanatçı Belgesi sahibi “Araştırmacı ve El Sanatları Sanatkârı”, Tekirdağ Kültür ve Sanat Atölyesi sahibesi, 17 Ekim 2015
• Fatma Efe, Kırklareli Lüleburgaz ilçesi Ertuğrul Köyü Kültür Evi sahibesi, 23 Ekim 2015
• Fatma Karakulak, Kırklareli Pınarhisar ilçesine bağlı Poyralı Köyü Kültür Evi sahibesi Gülay Karakulak’ın annesi, 23 Ekim 2015
• Gönül Toprak, Edirne İkizevler Kültür Sanat Merkezi İpek kozası ve sabun hocası, 18.04.2015
• Gülay Karakulak, Kırklareli Pınarhisar ilçesine bağlı Poyralı Köyü Kültür Evi sahibesi, 23 Ekim 2015
• Halil Teksöz, Edirne İkizevler Kültür Sanat Merkezi Edirnekâri Ahşap Bezeme Ustası ve Hocası, 18.04.2015
• İsmail Bakar, Müze Kütüphanesi Müdürü, İstanbul Sadberk Hanım Müzesi, 8.Mayıs.2015
• Dr. Lâle Görünür, Müze uzmanı ve Sanat Tarihçisi, İstanbul Sadberk Hanım Müzesi, 8.Mayıs.2015
• Resul Açıkel Edirne Kılıç Ali Paşa Çarşısı Bedesten Sahaflar Çarşısı koleksiyoner ve mağaza sahibi, 18 Nisan 2015
• Sebahat Akduman, Çiftçi, Kırklareli Lüleburgaz ilçesi Ertuğrul Köyü köylüsü, 23 Ekim 2015
• Sevdiye Ergene, Ev Hanımı, Kırklareli Lüleburgaz ilçesi Ertuğrul Köyü köylüsü, 23 Ekim 2015
• Sezai Kurt, Tekirdağ’da Namık Kemal Evi Müze Müdürü ve Anadolu Lisesi Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni, 16 Ekim 2015
• Şadıman Turan, Çiftçi, Kırklareli Lüleburgaz ilçesi Ertuğrul Köyü köylüsü, 23 Ekim 2015
• Zekeriya Kurtulmuş, Kırklareli İl Kültür Müdürlüğü Folklor Araştırmacısı, Kırklareli, 23.10.2015