RAUF YEKTÂ BEY AND SUPHI EZGI’S COMPARISON UNDERSTANDING THE SYSTEM OF NATURAL TONE, INTERVAL, ACCIDENTALS AND MAIN SCALE

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 7, 67 - 81, 30.06.2019

Belkis Gizem Güran

Öz

It can be said that Rauf Yekta Bey, Suphi Ezgi and H. Saadettin Arel attempted to systematize the Turkish music in theoretical terms by supporting the system they have built on the basis
of the sound system consisting of 24 intervals which are not equal to each other in Turkish music. Although the theories of the same sound system are determined, it can be said that the the oretical understanding of Rauf Yektâ Bey is quite different from the Suphi Ezgi in the matters of determination and arrangement of the places of our natural rhythms in Turkish
music. Research has been made due to resemblance of their scienific approach, explanations of the theories and handling the subject on Rauf Yektâ Bey’s ‘’Türk Mûsikîsi Nazariyatı’’ and Suphi Ezgi’s ‘’Nazarî ve Amelî Türk mûsikîsi’’. In order to form the basis of the research and the data
to be obtained in the studies on the determined works, document review and source scanning techniques were used. The data obtained from the study were analyzed by using the content analysis method. The aim of this study is to make comparisons in the determined subjects of two different concepts in the works. According to the interpretation of the obtained data, it is understood that there are differences between the current system in terms of the natural tones, intervals, accidentals and main scales.

Anahtar Kelimeler

Rauf Yektâ Bey, Suphi Ezgi, Natural Tone, Interval, Accidental, Main Scale

RAUF YEKTÂ BEY VE SUPHİ EZGİ SİSTEMİNDE BULUNAN DOĞAL PERDE, ARALIK, TAĞYİR İȘARETLERİ VE ANA DİZİ ANLAYIȘININ KARȘILAȘTIRILMASI

Öz

Rauf Yektâ Bey, Suphi Ezgi ve H. Sadeddin Arel, Türk mûsikîsinde birbirine eșit olmayan ve 24 aralıktan olușan ses sistemini esas alarak inșâ etmiș oldukları sistemi, riyâzi (matematiksel) ve hikmet-i tabiîyye (fizikî ilkeler) ile de destekleyerek Türk mûsikîsini nazarî anlamda sistematize etme çabasına girdikleri söylenebilir. Aynı ses sistemine dair kuramlar belirlemelerine rağmen Rauf Yektâ Bey’e ait nazarî anlayıșın, Türk mûsikîsindeki doğal nağmelerin yerlerinin tespiti ve düzenlenmesi gibi mühim konularda, Suphi Ezgi’den oldukça farklı bir anlayıșa sahip olduğu görülmektedir. Rauf Yektâ Bey’e ait “Türk Mûsikîsi Nazariyatı” ve Suphi Ezgi’ye ait “Nazarî ve Amelî Türk mûsikîsi” eserlerinde görülen bilimsel yaklașımlar, teorilere dair ayrıntılı açıklamalar ve konuların ele alınıș tarzı bakımından birbirlerine yakın olması dolayısıyla, bu eserler üzerinde inceleme yapılmıștır. Araștırmanın temelini olușturabilmek ve belirlenen eserler üzerinde çalıșmalarda elde edilecek verilerde; doküman inceleme, kaynak tarama teknikleri kullanılmıștır. Çalıșmanın sonucunda elde edilen veriler içerik analizi yöntemi kullanılarak analiz edilmiștir. Bu çalıșmanın amacı; mezkûr (bahsi geçen) eserlerde yer alan iki ayrı anlayıșa ait belirlenen konular dahilinde karșılaștırma yapmaktır. Elde edilen verilerin ișlenerek yorumlanması doğrultusunda, eserde yer alan doğal perde, aralık, tağyir (değiștirici) işaretleri ve ana dizi hususunda günümüz sistemine göre farklılıklar olduğu anlașılmıștır.

Anahtar Kelimeler

RAUF YEKTÂ BEY, SUPHİ EZGİ, DOĞAL PERDE, ARALIK, TAĞYİR İŞARETLERİ, ANA DİZİ

Kaynakça

• Arel, H. S. (1991). Türk Mûsikîsi Nazariyatı Dersleri, Kültür Bakanlığı Yayınları/1347 Ankara.
• Çergel, M. A. (2007). Rauf Yektâ Bey’in İkdâm Gazetesinde Neşredilen Türk Mûsikîsi Konulu Makaleleri, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Ezgi, S. (1933). Nazarî ve Amelî Türk Mûsikîsi (Cilt 1), Milli Mecmua Matbaası, İstanbul.
• Ezgi, S. (1933). Nazarî ve Amelî Türk Mûsikîsi (Cilt 4), Milli Mecmua Matbaası, İstanbul.
• Yekta, Rauf. (1997). ‘’Türk Musikisi Nazariyatı’’ Çevrim-yazısı ve Açıklaması Rauf Yekta Bey, (Çev.) Gönül Paçacı, Musikişinas Dergisi-Boğaziçi Üniversitesi Türk Müziği Kulübü Yayını.
• Yüksel, H. İ. (2001). Rauf Yektâ Bey’in Esâtiz-i Elhân adlı eseri ve incelenmesi, Yüksek Lisans tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.