Bu çalışmada Doğu Karadeniz bölgesinde yer alan
Rize ilinin Ardeşen ilçesinde yaşayan insanların, geleneksel müzik kültürleri içerisindeki
horon pratiğinde icra edilen fora yapıları incelenmiştir. Horonun, yörelere
göre değişen çeşitleri ve oyun biçimleri vardır. Horon ezgilerinin biçimsel
şemaları içerisinde fora bölümleri de yer almaktadır. Bu bölümlerde; horon
oyuncuları dinlenmeye geçerler ve horon formunun sözlü kısımlarını icra
ederler. Bu sözlü kısımlar genellikle yedili hece vezni ile oluşturulmuş
manilerden ibarettir. Fora bölümlerinde kafiye şeması; aaba, abab ve abcb
biçimindedir. Fora bölümlerini horoncu yönetir ve tulum icracısı ile oyunculara
komut vermek sureti ile yapılandırır. Anonim nitelikli sözlerin ya da doğaçlama
kurulan atma sözlerin, horonun ezgi kalıbına ya da horon ezgisi dışında başka
bir ezgi kalıbına giydirilmesi ile fora bölümü tamamlanır. Horonlarda fora
bölümlerinde işlenen konular gündelik hayatla ilgili konular olup, çoğunlukla
sevdalık üzerinedir. Fora bölümlerindeki ritmik yapı, iki zamanlı ve beş zamanlı
olarak tespit edilmiştir. Ezgilerin donanımında bir koma si bemol sesi
bulunmakta ve Türk müziği nazariyatında Arel sistemine göre bu ezgiler, uşşak
makamına tekabül etmektedir. Eşlik çalgısı olarak ise tulum kullanılmaktadır.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Makaleler |
Authors | |
Publication Date | December 26, 2019 |
Acceptance Date | November 18, 2019 |
Published in Issue | Year 2019 Volume: 4 Issue: 8 |