Etkileyici Kişi (Influencer) Paylaşımlarının Üniversite Öğrencilerinin Satın Alma Davranışı Üzerindeki Etkisi

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 14, 44 - 65, 29.10.2022

Arzu Kalafat Çat , Mevlüt Can Koçak , Melek Bingöl

Öz

Web 2.0 teknolojisinin sunmuş olduğu etkileşim özelliği sosyal medya uygulamalarının ortaya çıkmasını sağlarken kullanıcıları aktif ve katılımcı hale getirmiştir. Kullanıcı odaklı paylaşım platformlarından oluşan sosyal medya uygulamaları bireylerin haber ve bilgi almadan, eğitim, eğlence ve alışverişe kadar pek çok yaşamsal pratiğinin dijital ortamlara taşınmasını beraberinde getirmiştir. Bu durum işletmelerin de sosyal medya pazarlamasına yönelmelerini gerekli kılmıştır. Günümüzde işletmeler sosyal medya platformlarında yüksek takipçi sayısına sahip tanınmış ve ünlü kişiler olarak tanımlanan influencerlar vasıtasıyla ürün ve hizmet tanıtımlarını gerçekleştirme yoluna gitmektedirler. Çalışmada genç tüketicilerin influencerların paylaşımlarından etkilenme biçimlerini tespit etmek amacıyla Karabük Üniversitesi’nde 2021-2022 eğitim öğretim yılında eğitim görmekte olan 399 öğrenciye anket uygulanmış, çalışma sonucunda influencerların ürün tanıtımlarının katılımcıların satın alma davranışları üzerinde etkili olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

sosyal medya, influencer pazarlama, youtube

Kaynakça

• Achmad, S. H., & Hidayat, R. (2018). The Effect of Video Advertisement by Beauty Vlogger on Buying Intention. International Journal of Accounting, Finance and Economics, 1(1), 18-23.
• Aghaei, S., Nematbakhsh, M. A., & Farsani, H. K. (2012). Evolution of the world wide web: From WEB 1.0 TO WEB 4.0. International Journal of Web & Semantic Technology, 3(1), 1-10.
• Alakuşu, Ş. (2013). Pazarlama iletişiminde sosyal medya uygulamaları ve Viral pazarlama. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Arklan, Ü. & Kartal, N. Z. (2018). Y Kuşağının İçerik Tüketicisi Olarak Youtube Kullanımı: Kullanım Amaçları, Kullanım Düzeyleri ve Takip Edilen İçerikler Üzerine Bir Araştırma. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 6 (2), 929-965.
• Aytan, C., & Telci, E. E. (2014). Markaların Sosyal Medya Kullanımının Tüketici Davranışı Üzerindeki Etkileri. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, 4(4): 1-15.
• Aziz, A. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Teknikleri. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Balcı, Ş. & Kaya, E. (2021). Sosyal Medyada Algılanan Sosyal Desteğin, Yaşam Doyumu Üzerindeki Etkinliği: Üniversite Gençliği Araştırması. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (36): 47-71.
• Biçer, S. & Şener, Y. (2020). Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında Üniversite Öğrencilerinin Youtube Kullanım Alışkanlıkları. Selçuk İletişim Dergisi, 13(2), 589-627.
• Boyd, T. M. (2008) American Teen Socialitiy in Networked Publics. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Berkeley Üniversitesi, Kaliforniya
• Bozkurt, A. (2014). Ağ Toplumu ve Öğrenme: Bağlantıcılık. Akademik Bilişim’14- XVI. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri. 601-606.
• Brown, D., & Fiorella, S. (2013). Influence Marketing: How To Create, Manage, And Measure Brand İnfluencers İn Social Media Marketing. Que Publishing.
• Canöz, K. & Gülmez, Ö. & Eroğlu, G. (2020). Pazarlamanın Yükselen Yıldızı Influencer Marketing: Influencer Takipçilerinin Satın Alma Davranışını Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 23(1): 73-91.
• Castells, M. (2005). Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür Ağ Toplumunun Yükselişi (Çev: Kılıç, E.)”. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Claesson, A. & Ljungberg, N. (2018). Consumer Engagement on Instagram: Viewed Through The Perspectives Of Social Influence And Influencer Marketing, Lund University School Of Economics And Management, Master’s Thesis.
• Delal, Ö. (2019). Youtube Reklamları Üzerinden McDonald's Reklamlarının Kültürlere Göre Farklılaşması. Kritik İletişim Çalışmaları Dergisi, 1(1), 65-86.
• Diker, E. (2021). Tüketicilerin YouTube Reklamlarına Yönelik Tutumlarının Satın Alma Davranışı Üzerindeki Etkisi. Selçuk İletişim Dergisi, 14(1), 84-112.
• Erdoğan, H., & Özcan, B. M. (2020). Influencer Pazarlaması Kullanımının Tüketicilerin Satın Alma Niyetine Etkisi: Instagram Influencerları Üzerine Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(4), 3813-3827.
• Erkan, B. ve Songür, M. (1999). “Açıklamalı Bilgisayar ve İnternet Terimleri Sözlüğü”, Ankara: Hacettepe-TAŞ Yayınevi
• Flyverbom, M., Deibert, R., & Matten, D. (2019). The Governance Of Digital Technology, Big Data, And The İnternet: New Roles And Responsibilities For Business. Business & Society, 58(1), 3-19.
• Gedik, Y. (2020). Sosyal Medyada Yükselen Bir Trend: Influencer Pazarlama Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme, Pamukkale Üniversitesi İşletme Araştırmaları Dergisi, 7(2): 362-385.
• Gerhards, C. (2019). Product Placement On Youtube: An Explorative Study On Youtube Creators’ Experiences With Advertisers. Convergence, 25(3), 516-533. Glucksman, M. (2017). The Rise Of Social Media İnfluencer Marketing On Lifestyle Branding: A Case Study Of Lucie Fink. Elon Journal Of Undergraduate Research in Communications, 8(2), 77-87.
• Gönülşen, G. (2020). Olumlu Marka İmajı Yaratmada Influencer Pazarlama Stratejisinin Marka Algısı Üzerindeki Etkisi: Foreo Türkiye Markasının Uygulamalarına Yönelik Bir Araştırma. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (8), 9-34.
• Gunelius, S. (2010). 30-Minute Social Media Marketing: Step-By-Step Techniques To Spread The Word About Your Business: Social Media Marketing İn 30 Minutes A Day. Mcgraw Hill Professional.
• Hazar, Ç. M. (2011). Sosyal Medya Bağımlılığı-Bir Alan Çalışması. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (32), 151-175.
• Ivanova, M.A. & Kanishcheva, N.A. & Kukushina, О.S. (2018). The Influence Of The Internet On The World Outlook Of Modern Youth. Advances in Social Science, Education and Humanities Research, 198: 85-90.
• Kırık, A, M. (2017). Gelişen Web Teknolojileri ve Sosyal Medya Bağımlılığı. Sosyal Medya Araştırmaları 1. Ed. Ali Büyükaslan, Ali Murat Kırık. Konya: Çizgi Kitabevi, 69-102.
• Kırık, A. M. (2013). Gelişen Web Teknolojileri ve Sosyal Medya Bağımlılığı. Sosyal Medya Araştırmaları, 1: 77-101.
• Kırık, A. M. (2017). Yeni Medya Aracılığıyla Değişen İletişim Süreci: Sosyal Paylaşım Ağlarında Gençlerin Konumu, E-Gifder, 5(1):230-261.
• Koçak, M. C &Küçük, O. & Toprak, Ö. (2022). Zaman Kullanımı Bağlamında İnternet Ve Kitap Okuma Alışkanlığı Üzerine Bir Araştırma, Social Sciences Studies Journal, 8(94): 352–359.
• Kotan Türkden, D. (2013). Dijital Platformlarda Sosyal Markaların İnşası: Markaların Sosyal Medya Kullanımı Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Köksal, Y., & Özdemir, Ş. (2013). Bir İletişim Aracı Olarak Sosyal Medya’nın Tutundurma Karması İçerisindeki Yeri Üzerine Bir İnceleme. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 323-337.
• Küçük, O., & Koçak, M. C. (2019). İleri Yaş Grubu Kişilerin İnternet Kullanım Alışkanlıkları: Trabzon Örneği. Journal of International Social Research, 12(65).
• Loader, B. D., & Dutton, W. H. (2012). A Decade in İnternet Time: The Dynamics Of The Internet And Society. Information, Communication & Society, 15(5), 609-615.
• Mayfield, A. (2008) What is social media? https://www.crmxchange.com/uploadedFiles/White_Papers/PDF/What_is_Social_Media_iCrossing_ebook.pdf Mert, Y. L. (2018). Dijital Pazarlama Ekseninde Influencer Marketıng Uygulamaları. E-Gifder, 6(2):1299-1328.
• Mills A. (2012). Virality in Social Media: the SPIN Framework, Journal of Public Affairs, 12(2): 162-169.
• Milner, H. V. (2003). The Global Spread Of The Internet: The Role Of İnternational Diffusion Pressures İn Technology Adoption. In 2nd Conference On Interdependence, Diffusion, And Sovereignty, UCLA, California.
• Mutlu, B., & Bazarcı, S. (2017). Marka İş birlikleri İçin Yeni Bir Alan: Youtube İçerik Üreticileri ve Kanal Toplulukları Üzerine Netnografik Bir Araştırma. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (27), 28-45.
• Neti, S. (2011). Social Media And Its Role In Marketing. International Journal Of Enterprise Computing And Business Systems, 1(2), 1-15.
• Özaslan, Y. & Meydan Uygur, S. (2014). Negatif Ağızdan Ağıza İletişim (Wom) Ve Elektronik Ağızdan Ağıza İletişim (E-Wom): Yiyecek-İçecek İşletmelerine Yönelik Bir Araştırma, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 28(3): 69-88.
• Peltekoğlu, F. B., & Askeroğlu, E. D. (2019). Dijital Halkla İlişkiler: Fenomenler Dijital Marka Elçisi Olabilir Mi?. Selçuk İletişim, 12(2), 1044-1067.
• Sajid, S. I. (2016). Social Media and Its Role In Marketing. Business and Economics Journal, 7(1):1-5.
• Saravanakumar, M., & Suganthalakshmi, T. (2012). Social Media Marketing. Life Science Journal, 9(4), 4444-4451.
• Schwemmer, C., & Ziewiecki, S. (2018). Social Media Sellout: The İncreasing Role Of Product Promotion On Youtube. Social Media and Society, 4(3): 1-20.
• Semiz, B. B. & Zengin, E. (2019), Sosyal Medya Fenomenlerinin Satın Alma Karar Süreci Üzerindeki Rolünün İncelenmesi, BMIJ, (2019), 7(5): 2325-23
• Shamli, M. (2019). Güvenilir Bir Kaynak Olarak İnfluencerların Marka Güveni ve Marka Satın Alma Niyetine Etkisindeki Sponsorluk Beyanının Moderatör Rolü (Doctoral Dissertation, Marmara Universitesi (Turkey)).
• Sin, S. S., Nor, K. M., & Al-Agaga, A. M. (2012). Factors Affecting Malaysian Young Consumers’ Online Purchase İntention İn Social Media Websites. Procedia-Social And Behavioral Sciences, 40, 326-333.
• Yeniçıktı, N. T. (2016). Hakla İlişkiler Aracı Olarak Instagram: Sosyal Medya Kullanan 50 Şirket Üzerine Bir Araştırma. Selçuk İletişim, 9(2), 92-115.