Covid-19 Sürecinde Sağlık Çalışanlarının Medyadaki Temsili: Bir Söylem Analizi

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 17, 41 - 52, 27.04.2024

Serap Toprak

Öz

Tüm dünya gündemi 2019 Aralık ayında Çin de görülen bir virüs ile yeniden şekillenmiştir. Virüs damlacık yoluyla ve hızlı yayılabildiğinden dolayı sosyal izolasyonlar ile virüsün dağılmaması amaçlanmıştır. Fakat yaşanılan bu süreçte insanlar ekonomik, psikolojik, siyasal ve sosyal açıdan birçok sorunla karşı karşıya kalmıştır. Dünya Sağlık Örgütü yaşanılan bu süreci Pandemi ilan etmiştir. Dünyanın birçok ülkesinde giriş çıkışlar yasaklanmış, sokağa çıkma yasağı, kapalı alan yasağı, maske takma zorunluluğu gibi sosyal hayatı etkileyecek yasaklar gündeme gelmiştir. Farklı ülkeler farklı ideolojik fikirlere sahip olsa da hepsinin ortak bir gündemi oluşmuştur. Ülkeler kendi aralarında benzer yasaklar geliştirmiştir. Sağlık çalışanları yaşanan Pandemide merkez noktada konumlanmıştır. Birçok çalışma sektörü uzaktan veya dijital ortamda çalışmalarını sürdürebilirken sağlık çalışanları Pandeminin tam ortasında yer almıştır. Onlar hem daha ağır çalışma koşullarında mesleklerini icra etmeye devam etmiş hem de sosyal hayatlarında daha mesafeli olmak zorunda kalmışlardır. Çalışma saatlerinden sonra özel hayatlarına döndüklerinde, aile bireylerine veya sevdiklerine virüs taşıma korkusu onları endişeli hale getirmiştir. DSÖ tarafından pandemi olarak kabul edilen bu ölümcül salgın, dünya çapında milyonlarca insanı etkilemiş, ciddi ekonomik ve sosyal aksamalara neden olmuştur. Milyonlarca insan koronavirüs tecriti nedeniyle evlerinde sıkışmışken, farklı alanlardan sağlık çalışanları birçok zorluğa rağmen titizlik ve özveri ile mücadele etmeye devam etmektedir. Giderek dijitalleşen dünyada pandemiyle birlikte teknoloji kullanımı artmıştır. İnsanlar sosyal mesafede yaşamaya çalışırken, teknolojiyle birlikte sosyal ilişkilerini devam ettirmeye çalışmıştır. Bu yüzden teknolojik aletlerle insanlar bilinçlendirilmeye çalışılmıştır. Pandemi de medya aktif rol oynamıştır. Medya topluma hem pandeminin süreci ile ilgili bilgi aktarırken hem de Pandemi hakkında bilgilendirme sağlamıştır. Bu yüzden medyada sağlık çalışanları aktif şekilde yer almıştır. Çünkü tüm dünya gündemi yaşanılan pandemiyi merkezine almıştır. Ve sağlık sektörü sağlık çalışanlarıyla iç içedir Bu çalışmada Van Dijk’in medya metinleri için geliştirdiği yöntem, gazete metinleri çözümlenmesinde kullanılmıştır. Medyada bulunan sağlık çalışanları haberleri Van Dijk perspektifi ile sağlık çalışanlarının medyadaki rolü üzerine eleştirel söylem analizi ile ele alınarak incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, eleştirel söylem analizi, medya, sağlık çalışanları

Kaynakça

• Arpacıoğlu, S., Baltalı, Z., Ünübol, B. (2021). COVID-19 Pandemisinde Sağlık Çalışanlarında Tükenmişlik, Covid Korkusu, Depresyon, Mesleki Doyum Düzeyleri ve İlişkili Faktörler. Cukurova Medical Journal, 46(1): 88-100.
• Aydın, A. F. (2020). Post-Truth Dönemde Sosyal Medyada Dezenformasyon: Covid-19 (yeni koronavirüs) Pandemi Süreci. Asya Studies, 4(12): 76-90.
• Aydın, F. B. (2016). Van Dijk’ın Söylem Çözümlemesi Yöntemiyle Cumhurbaşkanı Adaylarının Propaganda Konuşmalarının Analizi. OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 6(11): 703-716.
• Büyükkantarcıoğlu, N. (2012). Söylem İncelemelerinde Eleştirel Dilbilimsel Boyut: Eleştirel Söylem Çözümlemesi ve Ötesi. Ö. Özer içinde, Haberi eleştirmek (s. 161-198). Konya: Literatürk.
• Gölcü, A. (2009). Haber Söyeminde Medya-Siyaset İlişkisi: 29 Mart 2009 Yerel Seçimleri. Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 29: 81-101.
• Güzel, M. Yazılı Basında Ölüm İlanlarının Eleştirel Söylem Analizi: Teun A. Van Dijk Modeli. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 71.
• Karaduman, S. (2017). Eleştirel Söylem Çözümlemesinin Eleştirel Haber Araştırmalarına Katkısı ve Sunduğu Perspektif. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 4(2): 31-46.
• Kavut, S. (2021). Eleştirel Söylem Analizi Bağlamında Haber Sitelerinde Dijital Kimlik Başlıklı Haberlerin İncelenmesi. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(1): 127-138.
• Kırık, A.M., Altıntaş Var, S.S., Özkoçak, V. ve Darıcı, S. (2020). Pandemi Dönemlerinde İletişim ve Algı Yönetimi: Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) Örneği, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, (104): 36-57.
• Özer, Ö. (2022). Eleştirel Söylem Çözümlemesi: Haber Örnekleri Üzerinden Bir İnceleme. Etkileşim, (9): 36-54.
• Özer, Ö. (2015). Teun Adrian Van Dijk Örneğinde Eleştirel Söylem Çözümlemesi. B. Yıldırım içinde, İletişim Araştırmalarında Yöntemler (s. 197-286). Konya: Literatürk.
• Pala, S. Ç., Metintas, S. (2020). Covid-19 Pandemisinde Sağlık Çalışanları. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi, 5: 156-168.
• Tutar, H. (2018). Örgütsel Davranış Kongreleri Bildirilerinde, “Metaforik Neolojizm” Sorunu Üzerine Eleştirel Bir İnceleme. İşletme Bilimi Dergisi, 6(3): 1-38.
• Solak, Ö. (2011). Küçük ağa romanının eleştirel söylem analizi. Akademik Bakış Dergisi, 26: 1-14.
• Şah, U. (2020). Eleştirel söylem analizi: Temel yaklaşımlar.
• Şahin, Z. B., Birincioğlu, Y. D. (2020). Toplumsal Cinsiyet ve Medya: Şule Çet’in Şüpheli Ölümü Üzerine Haberlerin Eleştirel Söylem Analizi. Erciyes İletişim Dergisi, 7(1): 189-216.
• Umut, Ş. A. H. Eleştirel Söylem Analizi: Temel Yaklaşımlar. Kültür Araştırmaları Dergisi, (7): 210-231.
• Van Dijk, T. (1998). Opinion and Ideologies in the Press. (Approaches to Media Discourse In.Allan B. Peter G. (Ed.) Oxford: Blackwell Publishers.
• Yaylacı, A. F., Beldağ, A. (2018). Değerler eğitimi ve güncel tartışmalar: Gazete haberlerine ilişkin bir eleştirel söylem analizi. Sakarya University Journal of Education, 8(1): 139-155.
• Yıldırım, E. (2018). Toplumsal Yapının Aynası Olarak Sinema: Söylem ve Eleştirel Söylem Analiz Yöntemlerine Göre Ayla Filminin Çözümlenmesi. İnif E-Dergi, 3(1): 234-243.
• Zararsız, Ö. F., Seyhan, A. S. (2021). Azerbaycan-Ermenistan Çatışması Haber Metinlerinin Eleştirel Söylem Çözümlemesi. Selçuk İletişim, 14(1): 269-305.