HERKES İÇİN JEOPOLİTİK

Year 2020, Volume: 2 Issue: 1, 120 - 120, 30.06.2020

Mehmet Köle

Abstract

Dünyada ve ülkemizde, özellikle televizyon ekranlarında ve gazete sütunlarında dillerden düşmeyen je-opolitik terimi, terim olarak ortaya atılmadan önce bile adı konulmasa dahi, Aristo’dan bu yana üzerin-de kafa yorulan bir olgudur. Terime etimolojik olarak bakıldığında coğrafya kelimesinin kısaltılması olan “géo” ve “politique” kelimelerinden türetilmiştir; yani coğrafya ve siyasanın bir birleşimi, başka bir deyişle coğrafyanın siyasallaşmasıdır. Bir siyasadan bahsedildiği zaman ise zorunlu olarak bir iktidar, güç mücadelesi söz konusu demektir ki coğrafya ve siyasa arasında varolan ilişki sade bir ilişkiden ziyade girift bir ilişki sunmaktadır bizlere. Bu girift ilişki ise iki alan arasında kalan, başka bir deyişle beşerî her türlü olgu ve fenomenler dizisini, kamu politikalarından spor müsabakalarına kadar uzanan geniş bir yelpazeyi kapsamaktadır.
Coğrafyanın siyasallaşması yalnızca siyasî sınırların belirlenmesi anlamına gelmez; coğrafyanın siya-sallaşmasının sonuçlarından yalnızca birisidir siyasî sınırlar. Coğrafyanın siyasallaşması o coğrafya ve iklimin yarattığı toplumsal iklimin farklı coğrafya ve toplumsal iklimlerle ilişkiler gözetilerek düzenlen-mesi ve yönetimidir aynı zamanda. Heterojen bir coğrafya o coğrafyada yaşayan insanlar açısından bir heterojenliğe sebep olabilir ve heterojen bir siyaset anlayışını gerekli kılabilir ki siyasetçiler de bu farklılık temelinde konum almak ve ona göre siyaset üretmek zorunda kalabilirler. Bu minvalde üretilen siyasa ise kendi payına coğrafî siyasal alanı belirleyecek ve düzenleyecek denli genişleyebilir. Bu ge-nişleme ise yalnızca siyasal sınırların belirlenmesi anlamına gelmez.
Coğrafyadan temel alan bir siyasa, belirli bir coğrafî siyasal alan içindeki her türlü fenomeni düzenle-me ve yönetim görevini üstlenir; coğrafya bu nedenle hem siyasayı düzenleyen hem de bu siyasaya tabi olan için kaderdir.
Bu düzenleme devletlerin devletlerle olan ilişkilerinden bir devletin kendi içindeki her türlü güç ve ikti-dar ilişkilerinin düzenlemesine kadar uzanır. Bu nedenle jeopolitik terimi coğrafya ve siyasayı hem ha-ricî hem de dâhilî düzlemde tüm olgu ve fenomenleri kapsayan bir terimdir ve bu nedenle de farklı di-siplinleri kendi çatısı altında toplayan bir bilim dalıdır.
Pascal Boniface’ın Herkes İçin Jeopolitik kitabı da coğrafya ve siyasa arasında varolan bütün ilişkileri geniş bir yelpazede incelemektedir: Jeopolitik terimini klasik tanımlarından yola çıkarak belirli bir çer-çeveye oturttuktan, başka bir deyişle klasik tanımlardan yola çıkarak rafine bir jeopolitik tanımına yer-leştirdikten sonra günümüz jeopolitik sorunların neler olduğu ve bu sorunların nasıl bir muhtevaya sa-hip olduğu temel başlıklar halinde sunulmuş ve bu sorunlar ve bu sorunların sebep olduğu krizler yine başlıklar halinde somutlaştırılarak örneklendirilmiş ve günümüzün girift dünyası jeopolitik açıdan an-lamlandırılmaya çalışılmıştır.

Keywords

Pascal Boniface, Jeopolitik, Kitap tanıtımı