Çeşitli Temizlik Kimyasallarının Mermerlerin Yüzey Özelliklerine Etkisi

Year 2020, Volume 20, Issue 2, 331 - 339, 20.05.2020

Harun Reşit CEYLAN Hakan ÇİFTÇİ Mustafa GÜRSOY Zeyni ARSOY Atilla EVCİN Bahri ERSOY

https://doi.org/10.35414/akufemubid.643334

Abstract

Bu çalışmada, bazı temizlik kimyasallarının belirli bir mermer numunesinin (Bilecik Bej) yüzey özellikleri üzerindeki etkileri, kimyasal çeşidi, kimyasal derişimi ve temas süresinin bir fonksiyonu olarak incelendi. Kireç çözücü, seyreltilmiş HCl (tuz ruhu), arap sabunu, yüzey temizleyici, çamaşır suyu, seyreltilmiş nitrik asit, sıvı temizleme kremi, bulaşık deterjanı, yağ temizleyici ve sentetik tiner testlerde temizlik kimyasalları olarak kullanıldı. Yüksek derecede asidik kimyasalların (nitrik asit, tuz ruhu ve kireç çözücü) 840 saat boyunca teması mermer yüzeyi üzerinde ölçülemez derecede yüzey pürüzlülüğüne sebep oldu. Bununla birlikte, mermerin yüzey parlaklığı tamamen ortadan kalktı, mermer kütlesindeki kayıp %1’in üzerine çıktı ve yüzey renginin değiştiği tespit edildi. Nötr ve bazik kimyasalların ise mermer yüzey özelliklerini asidik kimyasallara göre çok az seviyede değiştirdiği tespit edildi.

Keywords

Mermer, Temizlik kimyasalları, Yüzey pürüzlülüğü, Yüzey parlaklığı, Yüzey rengi

Effects of Various Cleaning Chemicals on the Surface Properties of Marbles

Abstract

In this study, the effects of certain cleaning chemicals on the surface properties of a specific marble sample (Bilecik beige) were investigated as a function of chemical type, chemical concentration, and contact time. Descaler, diluted HCl (spirits of salt), soft soap, surface cleaner, bleach, diluted nitric acid, liquid scouring cream, dish soap, grease cleaner and synthetic thinner were used in the tests as cleaning chemicals. It was observed that the contact of highly acidic chemicals (nitric acid, salt of sipits, and descaler) on the marble surfaces for 840 h increased the surface roughness to unmeasurable point. In addition, surface glossiness of the marble was completely disappeared, loss in mass of marble was more than 1%, and surface color was changed. Neutral and alkaline chemicals, however, changed marble surface properties slightly compared to acidic chemicals.

Keywords

Marble, Cleaning chemicals, Surface roughness, Surface glossiness, Surface color

References

• Ceylan, H.R., 2016. Çeşitli temizlik kimyasallarının mermer ve granitin yüzey özelliklerine etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Afyonkarahisar, 201.
• Gökaltun, E., 2004. Atmosferik kirleticiler ile temizlik amaçlı kimyasalların doğal taş yapı malzemeleri üzerindeki etkileri. Anadolu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Fonu Projesi, Proje No: 20232.
• Gökaltun, E., 2005. Atmosferik etkilerle mermer ve granit kaplama malzemelerinde meydana gelen parlaklık kayıplarının ölçümü üzerine bir yöntem, İnşaat Dünyası Dergisi, 78-80.
• Gündüz, L., Şentürk, A. ve Tosun, Y.İ., 1996. Asitlerin mermer karakteristiğine etkisi, Türkiyede Mermer Dergisi, 45.
• TS 6956, 2004. Geometrik mamul özellikleri (GMÖ), yüzey yapısı, profil metodu, terimler ve yüzey yapısı parametreleri, Türk Standartları Enstitüsü (TSE), Ankara, 24.
• Spiker, E.C., Hosker, R.P., Weintraub, V.C. and Sherwood, S.I., 1995. Laboratory study of SO2 dry deposition on limestone and marble: Effects of humidity and surface variables. Kluwer Academic Publishers, 85(4), 2679-2685.
• Vella, A.J., Camilleri, A. and Tabone Adami, J.P., 1996. Limestone surfaces in built-up environment as indicators of atmospheric pollution, Environmental Geochemistry and Health Journal, 18(4), 165-70.
• Moropoulou, A., Delegou, E., Karaviti, E. and Vlahakis V. 2006. Assessment of atmospheric pollution impact on the microstructure of marble surfaces. In: Konsta-Gdoutos M.S. (eds), Measuring, Monitoring and Modeling Concrete Properties, Springer, Dordrecht, 695–701.