Mobbing ve Sonuçlarından Biri: Psikosomatik Belirtiler
Year 2016,
Volume: 18 Issue: 2, 29 - 49, 31.12.2016
Cemile Çetin
,
Nurgül Bağcı Kurt
Abstract
Bu araştırmada, mobbing ve psikosomatik belirtiler arasındaki ilişki
incelenmiştir. Araştırma kapsamında yapılan uygulamaya İzmir İli’nde bir kamu
kuruluşunda çalışan 360 kişi dahil edilmiştir. Mobbing ölçeğinin Türkçe’ye çevrilip
uygulanmasından sonraki aşamada güvenirlik analizi yapılmıştır.
Veriler pearson korelasyon analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonuçları
incelendiğinde, mobbinge maruz kalma oranı %66 olarak tespit edilmiş; mobbing ve
psikosomatik belirtiler arasında ileri düzeyde anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Elde
edilen bu bulgular ilgili literatür ışığında tartışılmıştır
References
- Acar, A.B. Dündar, G. 2008. İşyerinde Psikolojik Yıldırmaya (mobbing) Maruz Kalma Sıklığı ile Demografik Özellikler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 37 (2) :111-120
- Archer, D. 1999. Exploring Bullying Culture in the Para-Military Organization. International Journal of Manpover, 20 (1/2 ): 94-105.
- Asunakutlu, T. Safran, B. 2006. Örgütlerde Yıldırma Uygulamaları (Mobbing) ve Çatışma Arasındaki İlişki. Selçuk Üniversitesi İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Yıl: 6, Sayı: 11, Nisan, 111-129.
- Babacan,S.S. 2003. Hastalıkta Ruh ve Beden Etkileşimi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 11(2), Ekim, 519-524.
- Barling, J., Rogers, A. G. ve Kelloway, E. K. 2001. Behind Closed Doors: In-home Workers’ Experience of Sexual Harassment and Workplace Violence, Journal of Occupational Health Psychology, 6 (3): 255-269.
- Beswick, J., Gore, J. ve Palferman, D. 2004. Bullying at Work: A Review of the Literature. Healty and Safety Laboratory,
http://www.hse.gov.uk./research/hsl_pdf/ 2006/hs/0630.pdf (03.07.2006).
- Bilgel, N., Aytaç, S. ve Bayram, N. 2006. Bullying in Turkish Whitecollar Workers. Occupational Medicine, 56: 226–231.
- Cassitto, M. G. 2003. Raising awareness of Psychological Harassment at Work. Albany, NY, USA: World Health Organization. http://e-ms.cilea.it/archive/00000554/01/BOOK_OF_ABSTRACTS.pdf (13.03.2010)
- Cortina, L. M. ve Wasti, S. A. 2005. Profiles in Coping: Responses to Sexual Harassment Across Persons, Organizations, and Cultures, Journal of Applied Psychology, 90 (1): 182-192.
- Çakır, B. 2006. İşyerindeki Yıldırma Eylemlerinin (Mobbing) İşten Ayrılmalara Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Çalışkan, O.ve Tepeci,M. 2008. Otel İşletmelerinde Ortaya Çıkan Yıldırma Davranışlarının İş Tatmini ve İşte Kalma Niyetlerine Etkileri. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 19(2), Güz, 135-148.
- Çevik, A. 2000. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları. Ankara: ANTIP A.Ş. Yayınları. Derleyen: Işık Sayı l.
- Davenport, N., Schwartz, R.D.ve Elliott, G. P. 2003. Mobbing: İşyerinde Duygusal Taciz. İstanbul: Sistem Yayıncılık, Çev.: Osman Cem Önertoy.
- Einarsen, S. ve Raknes, B.I. 1997. Harassment in the Workplace and the Victimization of Men. Violence and Victims, 12, 247-263.
- Einarsen, S. 1999. The Nature and Causes of Bullying at Work. International Journal of Manpower, 20 (1/2): 16-27.
- Elvira, K, Pavo, F., Muzınıc, L., Matek, M. ve Vandracek, S.2003. Mobbing. Rid Sigur, 7 :1-20.
- Field, T. 2004. Bullying in a Public Sector Organisation Being Privatised. http://www.bullyonline.org/personal.htm. (25.05.2008)
- Fitzgerald, L. F. 1993. Sexual Harassment, American Psychologist, 48 (10): 1070-1076.
- Groeblingoff, D. ve Becker, M. 1996. A Case Study of Mobbing and the Clinical Treatment of Mobbing Victims. European Journal of Work and Organizational Psychology, 5(2):277-294.
- Hansena, A.M., Hogha, A., Perssonb, R., Karlsonb, B., Gardea, A.H. ve Orbaekab, P. 2009. Bullying at Work, Health Outcomes, and Physiological Stress Response. Journal of Psychomatic Research, 66(4): 343-351.
- Hoel, H., Faragher, B., ve Cooper, C. L. 2004. Bullying is Detrimental to Health, bul All Bullying Behaviours are not Necessarily Equally Damaging. Britisih Journal of Guidance and Counselling, 32: 367-387.
- Kurt Bağcı, N. 2010. Mobbing ve Psikosomatik Belirtiler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Bir Kamu Kuruluşu Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
- Leymann, H. 1996. The Content and Development of Mobbing at Work. Europian Journal of Work and Organizational Psychology, 5 (2):165- 184.
- Leymann, H. ve Gustafsson, A. 1996. Mobbing at Work and the Development of Post-Traumatic Stress Disorders. European Journal of Work and Organizational Psychology, 5(2):251-275.
- Marinoni B., Minelli C.M., Franzina B., Martellosio V., Scafa F., Giorgi I., Mazzacane F., Stancanelli M., Mennoia N.V. ve Candura S.M. 2007. Analysis of a Case Series of Workers With Mobbing Syndrome. G Ital Med Lav Ergon. 29(3):354-356. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/ pubmed/ 18409722 itool=EntrezSystem2.PEntrez.Pubmed.Pubmed_ResultsPanel.Pub med_RVDocSum&ordinalpos=1 (09.01.2010)
- Meseguer de Pedro, M., Soler Sánchez, M.I,. Sáez Navarro, M.C. ve García Izquierdo, M. 2008. Workplace Mobbing and Effects on Workers' Health. Spanish Journal Psychology,11(1):218-27.
- Mikkelsen, E. ve Einarsen, S. 2002. Relationships Between Exposure To Bullying at Work and Psychological and Psychosomatic Health Complaints: The Role of State Negative Affectivity and Generalized SelfEfficacy. Scandinavian Journal of Psychology, 43.397-405.
- Namie, G. (1999). The Workplace Mobbing. http://www.bullyonline.org/ personal.htm. (18.12.2008)
- Niedl, K. 1996. Mobbing and Well-being: Economic and Personnel Development Implications. European Journal Of Work And Organizational Psychology ,5(2):239-249.
- Notelaers, G., Einarsen, S., Witte, H. ve Vermunt, J.K. (2006). Measuring Exposure to Bullying at Work: The Valitity and Advanteges of Latent Class Cluster Approach, Work and Stress, 20 (4):288-301.
- Pompili, M., Lester, D., Innamorati, M., De Pisa, E., Iliceto, P., Puccinno, M., Fiori Nastro, P., Tatarelli, R. ve Girardi, P. 2008. Suicide Risk and Exposure to Mobbing. Work.31(2):237-43 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/ sites/entrez (09.01.2010).
- Rayner, C. ve Hoel, H. 1997. A Summary Review of Literature Relating to Workplace Bullying. Journal of Community and Applied Psychology, 7:181-191.
- Savaşır, I. ve Şahin, N.H. 1997 Bilişsel Davranışçı Terapilerde Değerlendirme: Sık Kullanılan Ölçekler. Ankara, Türk Psikologlar Derneği Yayınları. Derleyen: Işık Savaşır ve N. Hisli Şahin.
- Şahin, N.H., Durak Batıgün, A., ve Uğurtaş, S. 2002. Kısa Semptom Envanteri (KSE): Ergenler İçin Kullanımının Geçerlik, Güvenilirlik ve Faktör Yapısı. Türk Psikoloji Dergisi, 13(2): 125-135
- Tehrani, N. 2004. Bullying: A Source Of Chronic Post TraumaticStress?. British Journal of Guidance & Counselling, 32(3): 357-366.
- Tınaz, P. 2008. İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing). İstanbul, Beta Basım A. Ş. (2.baskı).
- Uluğ, F. ve Beydoğan, B. 2009. Kamu Örgütlerinde Psikolojik Taciz. Amme İdaresi Dergisi, 42(1):55-86.
- Westhues, K. 2002. At the Mercy of the MOB. Occupational Health & Safety Canada,18(8):30- 34.
- WHO 2003. Raising Awareness of Psychological Harassment at Work Prevalence of Psychological Violence in the Health Sector, World Health Organization Occupational and Environmental Health Department of Protection of the Human Environment Geneva, Switzerland.
- Yavuz, H. 2007. Çalışanlarda Mobbing(Psikolojik Şiddet) Algısını Etkileyen Faktörler: SDÜ Tıp Fakültesi Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
- Yılmaz, A. Özler, D.E. ve Mercan, N. 2008. Mobbing ve Örgüt İklimi ile İlişkisine Yönelik Ampirik Bir Araştırma. Dumlupınar Üniversitesi Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(26):334-357.
- Yüksel, M. ve Tunçsiper, B. 2011. The Relationship Between Mobbing and Organizational Commitment in Workplace. International Review of Management and Marketing, 1(3): 54-64.
- Zapf, D. Knorz, C. ve Kulla, M. 1996. On the Relationship Between Mobbing Factors, and Job Content, Social Work Environment, and Health Outcomes. European Journal of Work and Organizational Psychology 5 (2):215-237.
Year 2016,
Volume: 18 Issue: 2, 29 - 49, 31.12.2016
Cemile Çetin
,
Nurgül Bağcı Kurt
References
- Acar, A.B. Dündar, G. 2008. İşyerinde Psikolojik Yıldırmaya (mobbing) Maruz Kalma Sıklığı ile Demografik Özellikler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 37 (2) :111-120
- Archer, D. 1999. Exploring Bullying Culture in the Para-Military Organization. International Journal of Manpover, 20 (1/2 ): 94-105.
- Asunakutlu, T. Safran, B. 2006. Örgütlerde Yıldırma Uygulamaları (Mobbing) ve Çatışma Arasındaki İlişki. Selçuk Üniversitesi İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Yıl: 6, Sayı: 11, Nisan, 111-129.
- Babacan,S.S. 2003. Hastalıkta Ruh ve Beden Etkileşimi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 11(2), Ekim, 519-524.
- Barling, J., Rogers, A. G. ve Kelloway, E. K. 2001. Behind Closed Doors: In-home Workers’ Experience of Sexual Harassment and Workplace Violence, Journal of Occupational Health Psychology, 6 (3): 255-269.
- Beswick, J., Gore, J. ve Palferman, D. 2004. Bullying at Work: A Review of the Literature. Healty and Safety Laboratory,
http://www.hse.gov.uk./research/hsl_pdf/ 2006/hs/0630.pdf (03.07.2006).
- Bilgel, N., Aytaç, S. ve Bayram, N. 2006. Bullying in Turkish Whitecollar Workers. Occupational Medicine, 56: 226–231.
- Cassitto, M. G. 2003. Raising awareness of Psychological Harassment at Work. Albany, NY, USA: World Health Organization. http://e-ms.cilea.it/archive/00000554/01/BOOK_OF_ABSTRACTS.pdf (13.03.2010)
- Cortina, L. M. ve Wasti, S. A. 2005. Profiles in Coping: Responses to Sexual Harassment Across Persons, Organizations, and Cultures, Journal of Applied Psychology, 90 (1): 182-192.
- Çakır, B. 2006. İşyerindeki Yıldırma Eylemlerinin (Mobbing) İşten Ayrılmalara Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Çalışkan, O.ve Tepeci,M. 2008. Otel İşletmelerinde Ortaya Çıkan Yıldırma Davranışlarının İş Tatmini ve İşte Kalma Niyetlerine Etkileri. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 19(2), Güz, 135-148.
- Çevik, A. 2000. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları. Ankara: ANTIP A.Ş. Yayınları. Derleyen: Işık Sayı l.
- Davenport, N., Schwartz, R.D.ve Elliott, G. P. 2003. Mobbing: İşyerinde Duygusal Taciz. İstanbul: Sistem Yayıncılık, Çev.: Osman Cem Önertoy.
- Einarsen, S. ve Raknes, B.I. 1997. Harassment in the Workplace and the Victimization of Men. Violence and Victims, 12, 247-263.
- Einarsen, S. 1999. The Nature and Causes of Bullying at Work. International Journal of Manpower, 20 (1/2): 16-27.
- Elvira, K, Pavo, F., Muzınıc, L., Matek, M. ve Vandracek, S.2003. Mobbing. Rid Sigur, 7 :1-20.
- Field, T. 2004. Bullying in a Public Sector Organisation Being Privatised. http://www.bullyonline.org/personal.htm. (25.05.2008)
- Fitzgerald, L. F. 1993. Sexual Harassment, American Psychologist, 48 (10): 1070-1076.
- Groeblingoff, D. ve Becker, M. 1996. A Case Study of Mobbing and the Clinical Treatment of Mobbing Victims. European Journal of Work and Organizational Psychology, 5(2):277-294.
- Hansena, A.M., Hogha, A., Perssonb, R., Karlsonb, B., Gardea, A.H. ve Orbaekab, P. 2009. Bullying at Work, Health Outcomes, and Physiological Stress Response. Journal of Psychomatic Research, 66(4): 343-351.
- Hoel, H., Faragher, B., ve Cooper, C. L. 2004. Bullying is Detrimental to Health, bul All Bullying Behaviours are not Necessarily Equally Damaging. Britisih Journal of Guidance and Counselling, 32: 367-387.
- Kurt Bağcı, N. 2010. Mobbing ve Psikosomatik Belirtiler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Bir Kamu Kuruluşu Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
- Leymann, H. 1996. The Content and Development of Mobbing at Work. Europian Journal of Work and Organizational Psychology, 5 (2):165- 184.
- Leymann, H. ve Gustafsson, A. 1996. Mobbing at Work and the Development of Post-Traumatic Stress Disorders. European Journal of Work and Organizational Psychology, 5(2):251-275.
- Marinoni B., Minelli C.M., Franzina B., Martellosio V., Scafa F., Giorgi I., Mazzacane F., Stancanelli M., Mennoia N.V. ve Candura S.M. 2007. Analysis of a Case Series of Workers With Mobbing Syndrome. G Ital Med Lav Ergon. 29(3):354-356. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/ pubmed/ 18409722 itool=EntrezSystem2.PEntrez.Pubmed.Pubmed_ResultsPanel.Pub med_RVDocSum&ordinalpos=1 (09.01.2010)
- Meseguer de Pedro, M., Soler Sánchez, M.I,. Sáez Navarro, M.C. ve García Izquierdo, M. 2008. Workplace Mobbing and Effects on Workers' Health. Spanish Journal Psychology,11(1):218-27.
- Mikkelsen, E. ve Einarsen, S. 2002. Relationships Between Exposure To Bullying at Work and Psychological and Psychosomatic Health Complaints: The Role of State Negative Affectivity and Generalized SelfEfficacy. Scandinavian Journal of Psychology, 43.397-405.
- Namie, G. (1999). The Workplace Mobbing. http://www.bullyonline.org/ personal.htm. (18.12.2008)
- Niedl, K. 1996. Mobbing and Well-being: Economic and Personnel Development Implications. European Journal Of Work And Organizational Psychology ,5(2):239-249.
- Notelaers, G., Einarsen, S., Witte, H. ve Vermunt, J.K. (2006). Measuring Exposure to Bullying at Work: The Valitity and Advanteges of Latent Class Cluster Approach, Work and Stress, 20 (4):288-301.
- Pompili, M., Lester, D., Innamorati, M., De Pisa, E., Iliceto, P., Puccinno, M., Fiori Nastro, P., Tatarelli, R. ve Girardi, P. 2008. Suicide Risk and Exposure to Mobbing. Work.31(2):237-43 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/ sites/entrez (09.01.2010).
- Rayner, C. ve Hoel, H. 1997. A Summary Review of Literature Relating to Workplace Bullying. Journal of Community and Applied Psychology, 7:181-191.
- Savaşır, I. ve Şahin, N.H. 1997 Bilişsel Davranışçı Terapilerde Değerlendirme: Sık Kullanılan Ölçekler. Ankara, Türk Psikologlar Derneği Yayınları. Derleyen: Işık Savaşır ve N. Hisli Şahin.
- Şahin, N.H., Durak Batıgün, A., ve Uğurtaş, S. 2002. Kısa Semptom Envanteri (KSE): Ergenler İçin Kullanımının Geçerlik, Güvenilirlik ve Faktör Yapısı. Türk Psikoloji Dergisi, 13(2): 125-135
- Tehrani, N. 2004. Bullying: A Source Of Chronic Post TraumaticStress?. British Journal of Guidance & Counselling, 32(3): 357-366.
- Tınaz, P. 2008. İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing). İstanbul, Beta Basım A. Ş. (2.baskı).
- Uluğ, F. ve Beydoğan, B. 2009. Kamu Örgütlerinde Psikolojik Taciz. Amme İdaresi Dergisi, 42(1):55-86.
- Westhues, K. 2002. At the Mercy of the MOB. Occupational Health & Safety Canada,18(8):30- 34.
- WHO 2003. Raising Awareness of Psychological Harassment at Work Prevalence of Psychological Violence in the Health Sector, World Health Organization Occupational and Environmental Health Department of Protection of the Human Environment Geneva, Switzerland.
- Yavuz, H. 2007. Çalışanlarda Mobbing(Psikolojik Şiddet) Algısını Etkileyen Faktörler: SDÜ Tıp Fakültesi Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
- Yılmaz, A. Özler, D.E. ve Mercan, N. 2008. Mobbing ve Örgüt İklimi ile İlişkisine Yönelik Ampirik Bir Araştırma. Dumlupınar Üniversitesi Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(26):334-357.
- Yüksel, M. ve Tunçsiper, B. 2011. The Relationship Between Mobbing and Organizational Commitment in Workplace. International Review of Management and Marketing, 1(3): 54-64.
- Zapf, D. Knorz, C. ve Kulla, M. 1996. On the Relationship Between Mobbing Factors, and Job Content, Social Work Environment, and Health Outcomes. European Journal of Work and Organizational Psychology 5 (2):215-237.