Yabancılara Türkçe Öğretiminde Yardımcı Kaynaklardan Yararlanma: Türkçenin Sesi Yunus Emre Örneği

Year 2021, Volume: 23 Issue: Yunus Emre ve Türkçe Özel Sayısı, 198 - 211, 30.11.2021

Önder Çangal

https://doi.org/10.32709/akusosbil.988771

Abstract

Yabancılara Türkçe öğretiminde öğrencilerin dinleme, konuşma, okuma ve yazma becerilerinin geliştirilmesi; eş zamanlı olarak öğrencilere dil bilgisi yapılarının kazandırılması hedeflenmektedir. Öğreticiler süreci genellikle temel kaynaklar olan ders kitaplarından hareketle yürütmekte, kitapların yetersiz kaldığı durumlarda yardımcı kaynak ihtiyacı ortaya çıkmaktadır. Yunus Emre Enstitüsü, yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılmak üzere hazırladığı yardımcı kaynaklarla öğreticilerin ve öğrenicilerin ihtiyaçlarını karşılamaya çalışmaktadır. Enstitü bünyesinde, Türkçe öğrenen yabancıların dil düzeylerine göre üç kitap hâlinde hazırlanan “Türkçenin Sesi Yunus Emre” seti de hem yardımcı okuma kitabı ihtiyacını gidermesi hem de Yunus Emre’nin hayatını konu edinmesi nedeniyle dikkat çekmektedir. Dil öğretiminde temel dil becerilerinin geliştirilmesi önemli olmakla birlikte öğretimin önemli boyutlarından biri de hedef dile ait kültürel değerlerin karşı tarafa tanıtılmasıdır. Temel, orta ve ileri düzey için hazırlanan “Türkçenin Sesi Yunus Emre” yardımcı okuma kitapları, hem yabancı öğrenicilerin hedef dilde okuma alışkanlığı kazanmalarına hem de Yunus Emre’nin hayatını öğrenmelerine yardım etmekte; hazırlanan etkinliklerle öğrenicilerin söz varlığı, okuma, dil bilgisi, yazma ve konuşma yeterliklerinin geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Nitel araştırma yaklaşımına uygun olarak tasarlanan çalışmada araştırma verileri doküman analizi ile çözümlenmiştir. Bu çalışmada yabancılara Türkçe öğretiminde yardımcı kaynakların yerine ve dil öğretiminde kültür etkileşiminin önemine değinilmiş, Yunus Emre Enstitüsü tarafından 2020 yılında yayımlanan “Türkçenin Sesi Yunus Emre” yardımcı okuma kitapları incelenerek yabancılara Türkçe öğretiminde yardımcı kaynaklardan nasıl yararlanılabileceği ile ilgili önerilere yer verilmiştir.

Keywords

Yabancılara Türkçe öğretimi, Türkçenin sesi Yunus Emre, yardımcı okuma kitabı

The Use of Supplementary Resources in Teaching Turkish to Foreigners: The Case of Voice of Turkish Yunus Emre

Abstract

In teaching Turkish to foreigners, it is aimed to provide students with grammatical structures apart from developing students' reading, listening, speaking and writing skills. Instructors usually conduct the process based on the textbooks, which are the main resources, and when the books are insufficient, the need for supplementary resources arises. Yunus Emre Institute is trying to address the needs of teachers and learners with the supplementary resources which have been prepared to be used in teaching Turkish to foreigners. The "Voice of Turkish Yunus Emre" set, prepared by experts within the Institute, takes attention as supplementary reading books for foreigners learning Turkish. Although it is important to develop basic language skills in language teaching, one of the important dimensions of teaching is to introduce the cultural values of the target language to learners. In this respect, the “Voice of Turkish Yunus Emre” supplementary reading books, prepared according to levels, help foreign learners acquire the habit of reading in the target language, and learn about Yunus Emre's life and get to know him closely as well; with the activities, it aims to improve the vocabulary, reading, grammar, writing and speaking competencies of the learners. In the study, which was designed in accordance with the qualitative research approach, the research data were obtained by document analysis. In this study, the place of supplementary resources in teaching Turkish to foreigners and the importance of cultural interaction in language teaching were mentioned, and the "Voice of Turkish Yunus Emre" supplementary reading books published by Yunus Emre Institute in 2020 were examined and suggestions were given on how to benefit from supplementary resources in teaching Turkish to foreigners.

Keywords

Teaching Turkish to foreigners, voice of Turkish Yunus Emre, supplementary reading book

References

• Acartürk, G. (2019). İllüstrasyonda görsel göstergelerin anlatılması ve mesaj: Gürbüz Doğan Ekşioğlu (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ordu Üniversitesi, Ordu.
• Alyılmaz, C. ve Er, O. (2016). Yabancılara Türkçe öğretimi uygulamalarında öğretmenlerin kültürel farkındalık oluşturmadaki etkisinin değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(3), 1392-1413.
• Ayvazoğlu, B. (2013). Güller kitabı. İstanbul: Kapı Yayınları.
• Bursa Uludağ Üniversitesi (2021). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kültür aktarımı. http://bilgipaketi.uludag.edu.tr/Ders/Index/1130715 (Erişim tarihi: 13.08.2021).
• Çangal, Ö. (2012). Yabancılara Türkçe öğretiminde kültür taşıyıcısı olarak türküler. Gazi Üniversitesi Türkçe Araştırmaları Akademik Öğrenci Dergisi, 2(2), 9-20.
• Çelik, H. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kültürel ihtiyaç analizi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Elbir, B. ve Aka, F. N. (2015). Yabancılara Türkçe öğretiminde kültür aktarımına yönelik yapılan çalışmaların değerlendirilmesi. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(12), 371-386.
• Gemalmaz, E. (1991). Yunus Emre’nin şiirlerindeki dil özellikleri. Yunus Emre Sempozyumu Bildirileri, Erzurum.
• Güleç, İ. ve Ömeroğlu, E. (2020). Yabancılara Türkçe öğretiminde kültür etkileşimi. Ankara: Nobel Yayınevi.
• İşcan, A. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kültür aktarım aracı olarak filmlerden yararlanma. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi (TAED), 58, 437-452.
• Kalfa, M. (2013). Yabancılara Türkçe öğretiminde sözlü kültür unsurlarının kullanımı. Millî Folklor, 25(97), 167-177.
• Kartallıoğlu, Y. (Ed.). (2020a). Türkçenin Sesi Yunus Emre (A1-A2). Ankara: Yunus Emre Enstitüsü.
• Kartallıoğlu, Y. (Ed.). (2020b). Türkçenin Sesi Yunus Emre (B1-B2). Ankara: Yunus Emre Enstitüsü.
• Kartallıoğlu, Y. (Ed.). (2020c). Türkçenin Sesi Yunus Emre (C1-C2). Ankara: Yunus Emre Enstitüsü.
• Memiş, M. R. (2016). Yabancı dil öğretiminde eğitim ortamı ve kültür aktarımı. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11(9), 605-616.
• Moralı, G. ve Göçer, A. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kültür paylaşımına yönelik öğretmen görüşleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(4), 1115-1129.
• Okur, A. ve Keskin, F. (2013). Yabancılara Türkçe öğretiminde kültürel ögelerin aktarımı: İstanbul Yabancılar için Türkçe Öğretim Seti Örneği. International Journal of Social Science, 6(2), 1619-1640.
• Tavukçu, O. K. (Ed.). (2017). Yûnus Emre Kitabı. Ankara: Akçağ Yayınevi.
• Türk Dil Kurumu (2019). Yabancılara Türkçe öğretiminde kültür aktarımı çalıştayı Aydın’da yapıldı. https://www.tdk.gov.tr/icerik/basindan/yabancilara-turkce-ogretiminde-kultur-aktarimi-calistayi-aydinda-yapildi/ (Erişim tarihi: 26.08.2021).
• Türk, H. (2018). Yabancılara Türkçe öğretiminde bir izlence tasarımı ve kültürel ögelerin hikâye kitapları aracılığıyla aktarımı (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi, Ankara.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2000). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, F. ve Akkaya, Ü. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kültür aktarım aracı olarak reklamlar. Route Educational and Social Science Journal, 5(12), 41-52.
• Yunus Emre Enstitüsü (2017). Türk kültürüyle tanışın. https://www.yee.org.tr/tr/faaliyet/turk-kulturuyle-tanisin (Erişim tarihi: 10.08.2021).
• Yunus Emre Enstitüsü (2020a). Türkçenin Sesi Yunus Emre Hikâyeleri (A1-A2). https://www.yee.org.tr/tr/yayin/turkcenin-sesi-yunus-emre-hikayeleri-a1-a2 (Erişim tarihi: 14.08.2021).
• Yunus Emre Enstitüsü (2020b). Neden Yunus Emre. https://www.yee.org.tr/tr/kurumsal/neden-yunus-emre (Erişim tarihi: 18.08.2021).