Toplumsal çözümlemeyi kendisine uğraş alam seçmiş her çaba, genelde, başlangıç olarak toplumsal olguyu anlama/açıklamada kuşatıcı olduğuna inandığı kilit bir kavramı, teorisinin temeline koyar. Bu kavramlar etrafında oluşan diğer yan kavramlar demeti ise, söz konusu çabamın detaydaki ürünleri olarak gelişir ve amaca ulaşmada araç görevi üstlenirler. Kavramlar, sosyal gerçekliğin iznini kavramaya yarayan araçlarımız olduğu için, sürekli değişen hareketli yanlanyla bizi farklılaşan sosyal olguların tanıklığına götürürler. ‘Kapitalizm’ ve onun etrafında oluşan kavramlar demeti, bu anlamda klasik sosyologlardan bu yana toplumsal gerçekliği çözümleme çabasında kullamlan kilit kavramlardan biridir. Kapitalizm kavramı, toplumsal bilimlerin modernité olarak adlandırdığı temel sorunsalın çözümlenmesinde işgal ettiği önemli yeri postmodem teorilerde de korumaya devam etmektedir.
Bu çalışmada bir açıklama biçimi olarak kapitalizmin kendisini tartışmaktan daha çok, kapitalizmin oluşumuna işaret eden kavramlar dizini esas alınacaktır. Çünkü, kapitalizm algılaması ve tanımlan sosyologlarca çok farklı anlam ve içeriklerde ortaya konulmaktadır. Buna paralel olarak da toplumsal olguyu açıklama biçimleri değişmekte, bu süreci meydana getiren olgulan temsil eden kavramlar doğal olarak farklı anlamlarda ileri sürülmektedir. Bu nedenle kapitalizm probleminin ortaya konulmasında -başlangıç olarak Marx kabul edilirse- kilit isim olduğuna inandığımız Wemer Sombart eksen alınacaktır. Sombart’ın esas alınmasının bu çalışma açısından önemi; onun, Marx’tan sonra, Weber’den önce ve aynı zamanda Weber’in çağdaşı olarak Kapitalizm olgusunun ikinci büyük teorisyeni olmasının yanında, Kapitalizmi meydana getiren süreçlerde işaret ettiği bugün de anlamım koruyan aşk, lüks gibi kavramları sosyolojiye kazandırmasından kaynaklanmaktadır. Bunları
değerlendirebilmemiz için Sombart’ı daha yakından tanımamız gerekmektedir.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Literature Sociology |
Journal Section | Articles |
Authors | |
Publication Date | May 1, 1999 |
Submission Date | January 1, 1999 |
Published in Issue | Year 1999 Volume: 1 Issue: 2 |
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.