The majority of research examining the relationship between early childhood experiences and adult religiosity has mainly concentrated on attachment patterns and childhood maltreatment. Young’s Schema Theory, which addresses attachment patterns, childhood abuse-neglect and other early parent-child interactions in the context of the child’s universal needs offers a more comprehensive framework for understanding the relationship between parenting and adult religiosity. Although there are some studies examining the relationship between early maladaptive schemas and religiosity within the framework of Young Schema Theory, research addressing the relationship between parenting styles defined in the context of this theory and adult religiosity is very limited. For that reason, in this study, we investigated the relationship between parenting styles defined by The Schema Theory and religious orientation. Using Personal Information Form, Young’s Parenting Inventory, Muslim Religious Orientation Scale-Revised and Religious Fundamentalism Scale, the data was collected from 535 university students reached through random sampling. Results showed that paternal exploitative/abusive parenting style negatively and significantly predicted both intrinsic and fundamentalist religious orientations. Results also showed that maternal conditional/achievement focused parenting and paternal permissive-boundless parenting positively and significantly predicted extrinsic religious orientation. Finally, in almost all subdimensions of parenting styles, negative parenting was positively associated with the quest orientation. Based on the findings of this study, importance of parenting in religious education was emphasized. In addition, necessity of reconsidering the operational definitions of religious orientations in Turkish-Muslim context was pointed out.
Erken çocukluk dönemi yaşantılarının yetişkin dindarlığı ile ilişkisini ele alan araştırmaların çoğunluğu bağlanma ve çocukluk dönemi örseleyici yaşantılarına odaklanmaktadır. Bağlanma örüntüleri, ihmal-istismar yaşantıları ve diğer erken dönem ebeveyn-çocuk etkileşimlerini, çocuğun evrensel ihtiyaçları bağlamında ele alan Young’ın Şema Kuramı, ebeveynlik ve yetişkin dindarlığı ilişkisini anlamada daha kapsamlı bir çerçeve sunmaktadır. Young Şema Kuramı çerçevesinde erken dönem uyum bozucu şemalar ve dindarlık ilişkisini inceleyen bazı çalışmalara rastlansa da, bu kuram bağlamında tanımlanan ebeveynlik biçimleri ve yetişkin dindarlığı arasındaki ilişkiyi ele alan araştırmalar çok sınırlıdır. Bu nedenle, bu araştırmada, Şema Kuramı çerçevesinde tanımlanan ebeveynlik biçimleri ve dindarlık yönelimi arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmanın verileri, Young Ebeveynlik Ölçeği, Müslüman Dini Yönelim Ölçeği-Gözden Geçirilmiş ve Dinsel Fundamentalizm Ölçeği kullanılarak, rastgele örnekleme yöntemi ile erişim sağlanan 535 üniversite öğrencisinden elde edilmiştir. Araştırma bulguları, sömürücü istismar edici babalığın içedönük ve fundamentalist dinsel yönelimleri negatif yönde ve anlamlı olarak yordadığını göstermiştir. Bulgular ayrıca, koşullu/başarı odaklı annelik ve aşırı izin verici/sınırsız babalığın dışadönük dindarlık yönelimini pozitif yönde ve anlamlı olarak yordadığını göstermiştir. Ebeveynlik biçimlerinin neredeyse tüm alt boyutlarında, olumsuz ebeveynliğin arayışta dindarlık yönelimi ile pozitif yönde ve anlamlı olarak ilişkili orduğu görülmüştür. Araştırma bulgularına dayanarak, din eğitiminde ebeveynliğin önemi vurgulanmıştır. Ayrıca, dindarlık yönelimlerinin işlevsel tanımlarının Türk-Müslüman kültüründe tekrar gözden geçirilmesinin gerekli olduğuna işaret edilmiştir.
TUBİTAK
Destekleri için TUBİTAK’a teşekkür ederiz.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Family Psychology |
Journal Section | Articles |
Authors | |
Publication Date | October 19, 2025 |
Submission Date | June 20, 2025 |
Acceptance Date | August 13, 2025 |
Published in Issue | Year 2025 Volume: 27 Issue: Aile Özel Sayısı |
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.