12 TEMMUZ BEYANNAMESİ’NİN TÜRK SİYASİ TARİHİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ

Year 2005, Volume: 7 Issue: 2, 92 - 109, 01.12.2005

Fehmi Akın

Abstract

DP kurulduktan sonra bir süre iktidar partisinin hoşgörüsüyle
karşılaşsa da, belediye seçimlerini boykot etmesi ve umulanın üzerinde bir
örgütlenme başarısı göstermesi üzerine iktidar partisinin ona karşı tutumu
giderek sertleşmiştir. Gerginliğin doruğa çıkması üzerine İnönü devreye
girmiş ve iki parti arasında arabuluculuğa soyunmuştur. Cumhurbaşkanı
İnönü, tarihe “12 Temmuz Beyannamesi” olarak geçen bildirisiyle
muhalefetin de iktidar partisinin koşulları içinde çalışacağı güvencesini
vermiş ve çok partili dizgenin süregenliğini sağlamıştır.
Anahtar Kelimeler: Demokrat Parti, Cumhuriyet Halk Partisi, 12
Temmuz Beyannamesi.
Even though DP was tolerated initially, due to DP’s boycott of
municipality elections and its sudden success in organizing throughout
Turkey, the stance of power became more and more harsh. As the tension
reached its peak İnönü involved in and attempted to mediate between these
two parties. The president İnönü gave the guarentee of providing opposition
with the same circumstances of the party on power and so, enabled the
continuity of multi-party system.
Key Words: The Democratic Party, The Republican People’s Party,
The Declaration of 12th July

Keywords

darbe, 12 temmuz, siyasi tarihi

References

• Ağaoğlu, Samet (1993) ; Siyasi Günlük, (Yay. Haz. Cemil Koçak), 2. Baskı, İletişim Yay., İstanbul.
• Avcıoğlu, Hamdi (1959) ; “Çok Partili Hayatın Ondördüncü Yılında İnönü ile Mülakat”, Akis, Cilt XVI, Sayı 269, 22 Eylül.
• Baban, Cihad (1970) ; Politika Galerisi (Büstler ve Portreler), Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Bayar, Celal (Tarihsiz) ; Başvekilim Adnan Menderes, (Der. İsmet Bozdağ), Birinci Basım, Baha Matbaası, stanbul.
• Bozdağ, İsmet (1975) ; Demokrat Parti ve Ötekiler, Kervan Yay., İstanbul.
• Cihan, Ali Rıza (Der.) (1993) İsmet İnönü’nün TBMM’deki Konuşmaları (1920-1973), , Cilt 2, TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yay., No.57, Ankara.
• Çavdar, Tevfik (1983) ; “Demokrat Parti”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, Cilt 8, İletişim Yay., İstanbul.
• Derin, Haldun (1995) ; Çankaya Özel Kalemini Anımsarken (19331951), (Yay. Haz. Cemil Koçak), Tarih Vakfı Yurt Yay., İstanbul.
• Eroğul, Cem (1997) ; Anatüzeye Giriş, Beşinci Bası, İmaj Yay., Ankara.
• Esirci, Şükrü (1967) ; Menderes Diyor ki, Birinci Kitap, (7 Ocak 1946-14 Mayıs 1950), Demokrasi Yay., İstanbul.
• Goloğlu Mahmut, (1982) ; Demokrasiye Geçiş 1946-1950, Kaynak Yay., İstanbul.
• İnönü, İsmet (2001) ; Defterler (1919-1973), Cilt 1, (Haz. Ahmet Demirel), Yapı Kredi Yay., 1. Baskı, İstanbul.
• Kara, Nihal (1982) ; Türkiye’de Çok Partili Sisteme Geçiş Kararı (1945), Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Ü. Siyasal Bilg. Fak.
• Karpat; Kemal (1996) ; Türk Demokrasi Tarihi, Afa Yay., İstanbul.
• Öner, Kenan (1948) ; Siyasi Hatıralarım ve Bizde Demokrasi, Osmanbey Matbaası, İstanbul.
• Toker, Metin (1990) ; Tek Partiden Çok Partiye (1944-1950), Bilgi Yay., Ankara.
• Turgut, Nükhet (1984) ; Siyasal Muhalefet, (Batı Demokrasileri Sosyalist Ülkeler-Türkiye), Birey ve Toplum
• Uran, Hilmi (1959) ; Hatıralarım, Ayyıldız Matbaası, Ankara. Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, 490 01 165 658 1.
• Vatan, Ulus, Cumhuriyet ve Tanin GazeteleriYay., Ankara.