BOLVADİN KENTİ’NİN GELİŞİMİNDE COĞRAFÎ KOŞULLARIN ROLÜ

Year 2005, Volume: 7 Issue: 2, 129 - 157, 01.12.2005

Mehmet Ali Özdemir Mustafa Günay

Abstract

Kentlerin kurulması ve gelişiminde, fiziki ve beşeri faktörler önemli
rol oynar. Fiziki faktörler, ortaya çıkardıkları doğal ortam ile kentin
gelişimini sağlarken, beşeri faktörler de bu sahayı işleyerek ve
biçimlendirerek etkide bulunur. Coğrafya ile kentler arasında, çok yakın
fakat karmaşık ilişkiler vardır. Tüm yerleşim birimleri için geçerli olan bu
durum, Bolvadin kenti için de söz konusudur. Bolvadin, alüvyal tabanlı bir
ova üzerine kurulmuş, Selçuklu Dönemi’nden günümüze kadar, kaza
statüsünü sürdürmüş bir kent yerleşmesidir. Kentin kuruluş sahası ve
çevresinde genel olarak, karasal iklimin özellikleri görülmektedir.
Yerleşmenin en önemli su kaynaklarını, Akarçay ve Eber gölü
oluşturmaktadır. Genel hizmetler bakımından, Afyon kentinden sonra ikinci
sırada gelmektedir. Hizmet ve sanayi fonksiyonları ön plana çıkmasına
rağmen, tarımın kent üzerindeki etkisi açıktır. İlçe merkezinde tahıl tarımı
yaygın olarak yapılmakta olup, hayvancılık gelişmiştir. Kentte bulunan
Alkaloit fabrikası, ülkemizin tek, grubunda Dünya’nın en büyük fabrikası
konumunda olup, stratejik bakımdan önemlidir. Konya, Eskişehir, İstanbul
yol güzergâhında yer alması ve yolların kavşak noktasında bulunması
Bolvadin’in gelişimine olumlu etki yapmaktadır. Ulaşım avantajı nedeniyle,
canlı bir ticari hayat vardır. Bizanslılardan bu yana tanınan Heybeli Termal
Tesisleri, yapılan son çevresel düzenlemelerle, kente önemli turizm geliri
sağlamaktadır.
Anahtar Kelimeler: Bolvadin, Şehir coğrafyası, Eber Gölü.
The factors of physical and human being have a great role in the
constitution and development of the cities. While the physical factors
providing the development of the town with the help of natural situation, the
factors of human influence with processing and shaping these areas. This
situation, which is valid for all settlements, is valid for the town of Bolvadin.
The town is settled down on a plain with an alluvial bottom, it has been town
since the period of Seljukids. In general, in and vicinity of the settlement of
the city, continental climate is seen. The most important water springs of the
settlement are Akarçay and Lake Eber. As for the general services, it is in
the second grade after the city of Afyon. Service and industrial functions are
important but agriculture is more important than the others. Grain agriculture
and stock-breeding are very important in particularly. Alkaloid factory
which is strategically very important for the town is the largest one in
Turkey and in the World. Bolvadin is at the junction of some roads of
Konya, Eskişehir and İstanbul and this location affects the development of
the town positively. There is a very active trade-life in Bolvadin owing to
available conditions in transportation. Heybeli spa known since the period of
Byzantions supplies a great tourism profit to the town of Bolvadin with the
help of recent environmental reorganization.
Key words: Bolvadin, urban geography, Eber Lake.

Keywords

gelişim , kent , bolvadin

References

• AKÇURA, T., 1971, Türkiye’de Şehirleşme ve Bazı Şehir Örnekleri, Türkiye Coğrafi ve Sosyal Araştırmalar, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Enstitüsü Matbaası, İstanbul. ATALAY, İ., 1977, Sultandağları İle Akşehir ve Eber Gölleri Havzalarının Strüktüral, Jeomorfolojik ve Toprak Erozyon Etüdü, Atatürk Üniversitesi Yayınları, No: 91, Erzurum. BAYAR, M., 2004, Bolvadin Tarihi (Kurumlar, Yöneticileri, Yetiştirdiği Kişiler), Bilge Yayıncılık, C. II., İstanbul. BEKDEMİR, Ü., 2000, Giresun Kent Coğrafyası, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Orta Öğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Anabilim Dalı (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Erzurum. BULUT, İ., 1998, Şehir Coğrafyası Açısından Sorgun, Atatürk Üniversitesi Yay. No: 877, Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi, Yay. No: 96, Erzurum.
• DEVLET İSTATİSTİK ENSTİTÜSÜ, 2003, Ekonomik ve Ticari Durum Hakkında Rapor, Ankara.
• DOĞANAY, H., 1983, Erzurum’un Şehirsel Fonksiyonları ve Başlıca Planlama Sorunları, Atatürk Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü (Doçentlik Tezi), Erzurum.
• DOĞANAY, H., 1997, Türkiye Beşeri Coğrafyası, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları: 2982, Bilim ve Kültür Eserleri Dizisi: 877, Eğitim Dizisi: 10, İstanbul.
• ERTİN, G., 1994, Eskişehir Kentinde Yerleşmenin Evrimi, Anadolu Üniversitesi Yayınları, No: 773, Eskişehir.
• GÖNEY, S., 1977, Şehir Coğrafyası Yerleşme Coğrafyası, C.I.,
• İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, No: 2274, İstanbul. KARABORAN, H., 1989, Şehir Coğrafyası ve Şehirsel Fonksiyonlar, Fırat Üniversitesi Dergisi (Sosyal Bilimler), C. III., Sayı 1, Elazığ.
• KELEŞ, R., 1973, Şehirleşme Süreci, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, Yayın No: 358, Ankara.
• KELEŞ, R., 2000, Kentleşme Politikası, İmge Kitabevi, 5. Baskı, Ankara.
• KÖY HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ, 1994, Afyon İli Arazi Varlığı, Ankara.
• ÖZAV, L., 2002, Sivaslı İlçesinin Coğrafi Etüdü, Afyon Kocatepe Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 30, Afyon.
• ÖZDEMİR, M.A., 1996, Türkiye'de Büyük Yerleşme Alanlarının Seçiminde Jeomorfolojik Esaslar (Geomorphologic Factors in Determining Large Locations of Settlement in Turkey) ; Fırat Üniv. Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 8, Sayı 2, s.209–222 TÜMERTEKİN, E., 1973, Türkiye’de Şehirleşme ve Şehirsel Fonksiyonlar, İstanbul Üniversitesi Yayınları, No: 1840, Coğrafya Enstitüsü Yayınları No: 72, İstanbul.
• YAZICI, H., 1995, Şehir Coğrafyası Açısından Bir İnceleme: Bayburt, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı: 30, İstanbul.