EBEVEYNLERİN TELEVİZYON REKLAM İÇERİKLERİNİN ÇOCUKLAR ÜZERİNDEKİ ETKİLERİNİ ETİK AÇIDAN ALGILAMALARINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Year 2007, Volume: 9 Issue: 2, 233 - 248, 01.08.2007

Yusuf Karaca Asuman Pekyaman Hatice Güney

Abstract

Reklamlar satışları artırma vc hedef kitlenin firma ve ürünleri lehine olumlu davranışta bulunması amacı ile yapılır. Bununla beraber reklamlar hazırlanırken bazı ilkeleri de göz önünde tutmak gerekir. Özellikle çocuklara yönelik yapılan reklamlardan çocukların olumsuz bir şekilde etkilenmemesi için verilecek mesaj ve uygulanacak reklam tekniklerinin iyi seçilmiş olması gerekir. Bu çalışmanın amacı, 4-13 yaş arası çocuk sahibi ailelerin televizyon reklamlarının çocuklar üzerindeki etkilerini algılamalarını etik açıdan değerlendirmektir. Genellikle toplumda ailelerin, televizyon reklamlarının çocukları olumsuz etkilediği yönünde bir görüş vardır. Bu görüşün etik açıdan boyutlarını tespit etmek amacıyla bir anket çalışması yapılmıştır. Elde edilen veriler SPSS paket program yardımı ile frekans analizi ve faktör analizine tabi tutulmuştur. Bulunan sonuçlara göre genellikle ailelerin görüşü; reklamların çocuklara zarar verdiği ve reklamların etik açıdan problemli olduğu yönündedir.

Advertisements aim to increase sales and to encourage development of positive attitudes in the target groups in favor of firms and their products. However, in seeking for these goals, advertisements should take certain principles into account. Particularly, when the target group is children, in order not to affect the children negatively, the message and the techniques of the advertisements should be chosen carefully. This study examines the ethical perceptions of parents of children in 4-13 years of age group on how the content of the advertisements on TVs affect their children. In general, parents perceive the effect of TV advertisements on their children negatively.

Keywords

: Reklam , reklam etiği , reklamın olumsuz etkileri , reklam ve aile

References

• AKAN, Perran. (1995), “Reklamcının Toplumsal Sorumluluğu” Pazarlama Dünyası. Mayıs-Haziran, Yıl:9, Sayı: 51.
• AUSTİN M. Jill ve Mary Lynn Rced. (1985), “Targeting children online: Internet Advertising Ethics Issues”, Journal of Consumer Marketing, Volüme 16, Number 6, 1999 pp. 590-602.
• BERGER, Pctcr L., Brigittc Bcrger ve Hanfricd Kellner. (1985), Modernleşme ve Bilinç, Çev. Cevdet Cerit, Pınar Yayınları, İstanbul,
• CHAN, Kara ve James U. McNcal. (2003), “Parent-child Communications about consumption and advertising in China”, Journal of Consumer Marketing, Volüme: 20, Number: 4, pp. 317-334.
• CHILDS Nancy M. ve Jill K. Maher. (2003), “Gender in food advertising to children: boys eat fırst”, British Food Journal, Vol. 105, No: 7,, 408-419.
• DOĞAN, Mehtap. (2003), Televizyon Reklamlarının Çocuklar Üzerindeki Etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Afyon Kocatcpe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
• DONKIN Angela J.M., C.H. Tilston; R.J. ve Neale; K Gregson. (1992), “Children's Food Preferences: Television Advertising vs Nutritional Advice”, British Food Journal, Volumc:94, Number: 9
• GÜLER, Deniz. (1989), “Çocuk, Televizyon ve Çizgi Film”, Kurgu. Açık öğretim Fakültesi, İletişim Bilimleri Dergisi, Sayı:5.
• HASTINGS, Gerard B ve, Philip P. Aitken. (1995), “Tobacco advertising and children's smoking: a review of the evidence”, Journal of Marketing, Volume 29, Number, 11, pp. 6-17.
• HÜRRİYET ÇOCUK. ( 1999), 23 Nisan.
• İŞÇİBAŞI, Yaprak. (2003), “Çocuğun Sosyalleşmesinde Ailc-Televizyon İlişkisi”, Kurgu Dergisi, Sayı: 20.
• İŞÇİBAŞI, Yaprak. (2001), “Televizyondaki Şiddetin Çocuklar Üzerindeki Saldırganlık Etkisi (Amerikan Örneği)”, Kurgu Dergisi, Sayı: 18, 79-90.
• KARABACAK, Esen. ( 1996),“İşletme Kararlarında Etik Uygulamaların Toplumsal Açıdan Önemi ve Tüketicilerin Üzerindeki Etkisi”, Pazarlama Dünyası, Yıl: 10, Sayı: 56, Mart-Nisan, 23-28.
• KNUTSON, Bonnie J. (2000), “College Students and Fast Food-How Student Perceive Restaurant Brands”, Cornell Hotel And Restaurant Administration Querterly, Volume: 41, Number:3.
• ODABAŞI, Yavuz, ve Gülfidan Barış. (2002), Tüketici Davranışı, Mediacat Kitapları, İstanbul.
• SEGUELA, Jacques. (1991), Hollywood Daha Beyaz Yıkar, Çev. İsmail Yerguz, Afa Yayıncılık, İstanbul.
• REKLAMLA İLGİLİ ORTAK BİLDİRİ. (1994), Pazarlama Dünyası. Mayıs- Haziran, Yıl: 8, Sayı: 45.
• SEZGİN, Selime. (1991), Yönetimde Pazarlama, İletişim Yayınları, İstanbul.
• TAN, Ahmet, Göksel Akpınar, Abdulvahap Baydaş ve Ahmet Şirin. (1999), “Üniversite Öğrencilerinin Reklamcılığa Bakış Açıları Üzerine Bir Araştırma”, Pazarlama Dünyası, Yıl:3, Sayı: 73, Ocak-Şubat 1999.
• TORLAK, Ömer. (1995), “Reklama Getirilen Eleştiriler ve Reklamın Toplumsal Sorumluluğu”, Pazarlama Dünyası, Yıl: 9, Sayı: 49, İstanbul.
• TORLAK, Ömer. (2001), Pazarlama Ahlakı, Beta Yayınları, İstanbul,
• WILLIAMSON, Judith. (2005), Reklamların Dili Reklamlarda Anlam ve İdeoloji, Çev. Ahmet Fethi, Ütopya Yayınevi, Ankara.
• YAVUZER, Haluk. (1998), Çocuk ve Suç, Remzi Kitabevi, İstanbul.
• YOLCU, Ergün. (2005), Televizyon Reklamcılığı, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• ‘ Yrd. Doç. Dr., Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.l.B.Fakültesi, İşletme Bölümü