The Relationship between Sensory Development and Sleep Disorders in Children

Year 2025, Volume: 9 Issue: 3, 408 - 418, 30.09.2025

Gizem Gül Turan , Fatma Aksu , Elif Güner , Ayşe Numanoğlu Akbaş

https://doi.org/10.46237/amusbfd.1539246

Abstract

Objective: Recently, there has been talk about the existence of connections between children's sensory processing and regulation abilities and their sleep-related behaviors. The relationships between sensory processing and regulation and sleep-related behaviors are frequently researched topics, and studies have shown that there is a relationship between sleep problems and sensory processing ability. The main purpose of our research is to examine the relationship between sensory processing skills and sleep patterns in typically developing children and children with developmental problems.
Method: Fifty-seven children between the ages of two and ten participated in this study. The participants were examined in two groups: typically developing and those with developmental problems. Children's sleep habits and sleep-related problems were assessed using the Child Sleep Habits Questionnaire Short Form (CSHQ), and sensory development level and sensory processing skills were assessed using the Brief Sensory Profile (SSP).
Results: In typically developing children, moderate-high positive correlations (r=0.716-0.477 p=0.001-0.045) were found between the CSHQ and the SSP, while in children with developmental problems, moderate positive correlations (r=0.477-0.380 p=0.004-0.017) were found.
Conclusion: Our study has shown the connections between children's sensory processing skills and sleep patterns. The high correlations in typically developing children may be due to the presence of disease-specific factors such as spasticity, pain, musculoskeletal deformities in children with developmental problems, which affect sleep habits from different perspectives.

Keywords

Sensory development , Sensory processing , Developmental problem , Typical development , Sleep habits

Çocuklarda Duyusal Gelişim ile Uyku Bozuklukları Arasındaki İlişki

Abstract

Amaç: Son zamanlarda çocukların duyusal işlemleme ve düzenleme yetenekleri ile uykuyla ilgili davranışları arasında bağlantıların varlığından bahsedilmektedir. Duyusal işlemleme ve regülasyonu ile uykuya bağlı davranışlar arasındaki ilişkiler sıklıkla araştırılan konulardandır ve yapılan araştırmalar uykuda yaşanan problemler ile duyusal işlemleme kabiliyeti arasında ilişki olduğunu ortaya koymaktadır. Araştırmamızın temel amacı tipik gelişim gösteren çocuklarda ve gelişimsel problemleri olan çocuklarda duyusal işlem becerileri ile uyku düzeni arasındaki ilişkiyi incelemektedir.
Yöntem: Bu çalışmaya yaşları iki ile on arasında değişen 57 çocuk katıldı. Katılımcılar tipik gelişim gösteren ve gelişimsel problemi olan olmak üzere iki grupta incelendi. Çocukların uyku alışkanlıkları ve uykuyla ilgili sorunları Çocuk Uyku Alışkanlıkları Anketi Kısa Formu (ÇUAAKF), duyusal gelişim düzeyi ve duyusal işlemleme becerileri ise Kısa Duyu Profili (KDP) kullanılarak değerlendirildi.
Bulgular: Tipik gelişim gösteren çocuklarda ÇUAAKF ile KDP arasında orta-yüksek dereceli pozitif yönlü ilişkiler (r=0,716-0,477 p=0,001-0,045) bulunurken, gelişimsel problemleri olan çocuklarda orta dereceli pozitif ilişkiler (r=0,477-0,380 p=0,004-0,017) bulundu.
Sonuç: Çalışmamız çocukların duyusal işlem becerileri ile uyku düzenleri arasındaki bağlantıları göstermiştir. Tipik gelişim gösteren çocuklarda bu ilişkilerin yüksek olması gelişimsel problemi olan çocuklarda spastisite, ağrı, kas iskelet sistemi deformiteleri gibi hastalığa özgü faktörlerin mevcut olması uyku alışkanlıklarını farklı açılardan etkilemesinden kaynaklı olabilir.

Keywords

Duyusal gelişim , Duyusal işlemleme , Gelişimsel problem , Tipik gelişim , Uyku alışkanlıkları

Ethical Statement

Çalışma için onay Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Non-invaziv Klinik Araştırmalar Etik Kurulu tarafından verilmiştir (16.02.2022, 2022-02/25) Tüm çalışma katılımcılarının ebeveynlerinden yazılı bilgilendirilmiş onam alınmıştır.

Thanks

Bu çalışma 29.04.2022 tarihinde 4. Uluslararası Palandöken Bilimsel Çalışmalar Kongresi'nde sözlü bildiri olarak sunulmuştur.

References

• 1. Özçelik F., Erdem M., Bolu A., & Gülsün M. (2013) Melatonin: Genel özellikleri ve psikiyatrik bozukluklardaki rolü. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 5(2), 179-203.
• 2. Ward T.M., Rankin S., & Lee K.A. (2007). Caring for children with sleep problems. J Pediatr Nurs, 22(4), 283-96.
• 3. Bhargava S. (2011). Diagnosis and management of common sleep problems in children. Pediatrics in Review-Elk Grove, 32(3),91.
• 4. Ophoff D., Slaats M., Boudewyns A., Glazemakers I., Van Hoorenbeeck K., & Verhulst S. (2018). Sleep disorders during childhood: a practical review. European Journal of Pediatrics, 177(5), 641-8.
• 5. Carter K.A., Hathaway N.E., & Lettieri C.F. (2014). Common sleep disorders in children. Am Fam Physician, 89(5), 368-77.
• 6. Sadeh A., Raviv A., & Gruber R. (2000). Sleep patterns and sleep disruptions in school-age children. Developmental Psychology, 36(3), 291.
• 7. Barclay N.L., & Gregory A.M. (2013). Quantitative genetic research on sleep: a review of normal sleep, sleep disturbances and associated emotional, behavioural, and health-related difficulties. Sleep Medicine Reviews, 17(1), 29-40.
• 8. Ren Z., & Qiu A. (2014). Sleep-related breathing disorder is associated with hyperactivity in preschoolers. Singapore Medical Journal, 55(5), 257.
• 9. Mindell J.A., Kuhn B., Lewin D.S., Meltzer L.J., & Sadeh A. (2006). Behavioral treatment of bedtime problems and night wakings in infants and young children. American Academy of Sleep Medicine, 29(10), 1263-76.
• 10. Quine L. (2001). Sleep problems in primary school children: comparison between mainstream and special school children. Child Care Health and Development, 27(3), 201-21.
• 11. Didden R., Korzilius H., Aperlo B.V., Overloop C.V., & Vries M.D. (2002) Sleep problems and daytime problem behaviours in children with intellectual disability. Journal of Intellectual Disability Research, 46(7), 537-47.
• 12. Shochat T., Tzischinsky O., & Engel-Yeger B. (2009). Sensory hypersensitivity as a contributing factor in the relation between sleep and behavioral disorders in normal schoolchildren. Behavioral Sleep Medicine, 7(1), 53-62.
• 13. Wengel T., Hanlon-Dearman A.C., & Fjeldsted B. (2011). Sleep and sensory characteristics in young children with fetal alcohol spectrum disorder. Journal of Developmental & Behavioral Pediatrics, 32(5), 384-92.
• 14. Engel-Yeger B., & Shochat T. (2012). The relationship between sensory processing patterns and sleep quality in healthy adults. Canadian Journal of Occupational Therapy, 79(3), 134-41.
• 15. Reynolds S., Lane S.J., & Thacker L. (2012). Sensory processing, physiological stress, and sleep behaviors in children with and without autism spectrum disorders. OTJR: Occupation, Participation and Health, 32(1), 246-57.
• 16. Sharfi K., & Rosenblum S. (2015). Sensory modulation and sleep quality among adults with learning disabilities: a quasi-experimental case-control design study. PLoS One, 10(2), 115-518.
• 17. Vasak M., Williamson J., Garden J., & Zwicker J.G. (2015). Sensory processing and sleep in typically developing infants and toddlers. American Journal of Occupational Therapy, 69(4), 690-422
• 18. Durmuş H., Solak Y., Kaya E., & Canbolat H. (2021). İlköğretim çocuklarında uyku bozukluğu sıklığı ve obezite ile ilişkisi. The Journal of Current Pediatrics, 19(3), 303-310
• 19. Çetin E., & Özbıçakçı Ş. (2012). İlköğretim öğrencilerinin uyku alışkanlıkları ile duygu-davranış sorunları arasındaki ilişkinin incelenmesi: Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 14(2), 52-60.
• 20. Tzischinsky O., Meiri G., Manelis L., Bar-Sinai A., Flusser H., Michaelovski A., et al. (2018). Sleep disturbances are associated with specific sensory sensitivities in children with autism. Molecular Autism, 9(1), 1-10.
• 21. Mazurek M.O., & Petroski G.F. (2015). Sleep problems in children with autism spectrum disorder: examining the contributions of sensory over- responsivity and anxiety. Sleep Medicine, 16(2), 270-9.
• 22. Owens J.A., Spirito A., & McGuinn M. (2000). The Children's Sleep Habits Questionnaire (CSHQ): psychometric properties of a survey instrument for school-aged children. Sleep-New York, 23(8), 1043-52.
• 23. Fiş N.P., Arman A., Ay P., Topuzoğlu A., Güler A.S., Gökçe İmren S., ve ark. (2010). Çocuk uyku alışkanlıkları anketinin Türkçe geçerliliği ve güvenilirliği. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 11(2), 151-60.
• 24. Dunn W. Sensory Profile (1999). San Antonio, TX:Psychological Corporation
• 25. Dunn W. (2014) Sensory profile 2, Psych Corporation.
• 26. Deveci M., & Ercan Z.G. (2024) Özel gereksinimli çocukların duyusal özelliklerinin incelenmesi. The Journal of International Educational Sciences, 11(39), 1-12.
• 27. Kayihan H., Akel B.S., Salar S., Huri M., Karahan S., Turker D., et al. (2015). Development of a Turkish version of the sensory profile: Translation, cross-cultural adaptation, and psychometric validation. Perceptual and Motor Skills, 120(3), 971-86.
• 28. Balıkçı A., Kırteke F., Dirgen G.Ç., & Gümüş D.S. (2021). Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanılı bir vakada ayres duyu bütünleme temelli ergoterapi müdahalesinin etkileri. Fenerbahçe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(2), 152-67.
• 29. Mukaka M.M. (2012) A guide to appropriate use of correlation coefficient in medical research. Malawi Medical Journal, 24(3), 69-71.
• 30. Kaplan B. (2020). Uyku problemi olan 12-36 aylık çocuklarda vestibülo-oküler ve duyusal işlemleme ile ilgili davranışsal yanıtların incelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Ergoterapi Programı Yüksek Lisans Tezi, ANKARA.
• 31. Unay Ö.S., Doenyas C., Ekici B., Gönen İ., & Tatlı B. (2020) Sensory problems in Turkish children with autism spectrum disorder. Journal of Child, 20(2), 59-65.
• 32. Kılıç F. (2019). Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda beslenme durumu ve uyku durumunun duyu profili ile ilişkilendirilmesi, Biruni Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.