İSRAİL DEVLETİ’NİN KURULUŞUNDA THEODOR HERZL VE SİYONİZM

Year 2017, Issue: 1, 183 - 195, 31.08.2017

Habip Tokgöz

Abstract

İsrail Devleti’nin kuruluşunda Theodor Herzl’in liderliğinde Politik Siyonizm’in

başlaması ve Filistin’de Yahudi Devleti kurma fikri etrafında başta

Avrupa’dan olmak üzere Filistin’e Yahudi göçleri başlamıştır. I. Dünya Savaşı

ile birlikte de İngiltere’nin Yahudileri desteklemesiyle birlikte Filistin’de bir Yahudi

Devleti kurulacağı dünya kamuoyu ile paylaşılmıştır.

Avrupa’da Anti-Semitizm’in artması üzerine homojen devlet ve milli

kimlik olgularını Siyonizm etrafında birleştiren Theodor Herzl, Basel’de Dünya

Siyonist Kongrelerine başkanlık yaparak bu hareketin lideri olmuştur. Sultan II.

Abdülhamit döneminde Filistin’den toprak talebinde bulunmuş olup istediğini

alamamış olup istediklerini alamamışlardır. İngiltere’nin Arapları 1.Dünya Savaşında

Osmanlı Devletine karşı isyana teşvik ettikten sonra bölgede hem Arap

Konfederasyonu hem de Yahudi Devletini desteklediği bilinse de Balfour Deklarasyonu

ile birlikte Yahudi Devleti’nin kuruluşu hızlanmıştır.

İtilaf Devletleri’nin Filistin’de Yahudi Devleti kurulmasını onaylaması

bölgede yaşayan Arapların isyanına sebep olmuştur.1920’li yıllarla birlikte başlayan

Arap- Yahudi mücadelesi 1948’de İsrail Devleti’nin bağımsızlığına kadar

devam etmiş, bu tarih itibariyle de Arap-İsrail Savaşları başlamıştır.

Keywords

Semitizm, Herzl, Balfour, Siyonizm, Aliyah

ESTABLISHMENT OF THE STATE OF ISRAEL; THEODOR HERZL AND ZIONISM

Abstract

The idea of the foundation of Jewish State in Palestine occured with the

start of Political Zionism by Theodor Herzl. It was also shared with the world

public opinion after the first World War that a Jewish State would be established

in Britain backed up Palestine.

Due to the increase of the anti-Semitism in Europe, Theodor Herzl who

combined the facts of a homogeneous state and national identity with Zionism

became the leader of this movement by presiding over World Zionism Conferences

in Basel. In spite of the fact that he demanded Palestine some lands

which he could not get during Abdulhamid the Second period, the foundation of

the Jewish State became fast in the area with both Arab Confederation and Balfour

Declaration after Britain provoked The Arabs to rebel against the Ottoman

Empire in the First World War.

The recognition of the establishment of Jewish State in Palestine by the

Allied Powers caused the riot of Arabs who lived in that region. The fight between

Arabs and Jews starting in the 1920s continued till the independence of Israel

State in 1948 and as the date of the independency the battle of Arab-Israel has

begun.

Keywords

Semitism, Herzl, Balfour, Zionism, Aliyah

References

• ACAR, İrfan (1989), Lübnan Bunalımı ve Filistin Sorunu, Ankara: TTK.
• ALTINOĞLU, Garbis (2005), Filistin-İsrail Dosyası, İstanbul: Pozitif Yayınları.
• ARI, Tayyar (2004), Geçmişten Günümüze Ortadoğu Siyaset, Savaş ve Diplomasi, İstanbul: Alfa Yayınları.
• ARMAOĞLU, Fahir (1991), Filistin Sorunu ve Arap-İsrail Savaşları, Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• ARMAOĞLU, Fahir (1999), 20.Yüzyıl Siyasi Tarihi, İstanbul: Alkım Yayınevi.
• BESALEL, Yusuf (2000), Yahudi Tarihi, İstanbul: Gözlem Gazetecilik Basın ve Yayın.
• BOYER, Alain (1995), Siyonizmin Kökenleri, (çev. Nezih Uzel), İstanbul: İletişim Yayınları.
• DAVUTOĞLU, Ahmet (2003), Filistin Çıkmazdan Çözüme, İstanbul: Küre Yayınları.
• EVSAL, Vedi (1975), Ortadoğu’da Oruçlu Günler Savaşı, İstanbul: Yağmur Yayınevi.
• FORD, Henry (2013), Yahudi Enternasyonali, (çev. Mert Akcanbaş), İstanbul: Destek Yayınları.
• GARAUDY, Roger (2005), İsrail, Mitler ve Terör, (çev. Cemal Aydın), İstanbul: Pınar Yayınları.
• GARAUDY, Roger (2006), Siyonizm ve Yahudilik, (çev. Nurer Uğurlu), İstanbul: Örgün Yayınevi.
• GARAUDY, Roger (2011), İlahi Mesajlar Toprağı Filistin, (çev. Cemal Aydın), İstanbul: Türk Edebiyat Vakfı Yayınları.
• HAIM, Ruth Ben (2008), İsrail Hakkında Gerçekler, Kudüs: İsrail Enformasyon Merkezi.
• HERZL, Theodor (2007), Yahudi Devleti, (çev. Sedat Demir), İstanbul: Ataç Yayınları.
• JABOTINSKY, Wladimir (2013), İsrail’i Kur, (çev. Atilla Aşçı), İstanbul: Yeditepe Yayınları.
• JOHNSON, Paul (2011), Yahudi Tarihi, (çev. Filiz Orman), İstanbul: Pozitif Yayınları.
• KARA, İlyas (2006), Hamas Bir Direnişin Perde Arkası, İstanbul: RA Kitap.
• KARAMAN, Lütfullah (1996), “Filistin”, DİA, C.XIII, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, sa.89-103.
• KOCABAŞ, Süleyman (2005), Türkiye ve Siyonizm, İstanbul: Vatan Yayınları.
• LEWIS, Bernard (2004), Semitizm ve Anti-Semitizm, (çev. Hür Güldü), İstanbul: Everest Yayınları.
• MARX, Karl (1997), Yahudi Sorunu, (çev. Niyazi Berkes), Ankara: Sol Yayınları.
• OĞAN, Mustafa (1997), Türkiye-İsrail İlişkilerinin Dünü Bugünü ve Yarını, İstanbul: Harp Akademileri Komutanlığı Yayınları.
• ÖKE, Mim Kemal (2002), Siyonizmden Uygarlıklar Çatışmasına Filistin Sorunu, İstanbul: Ufuk Kitapları.
• ÖKE, Mim Kemal (2011), Siyonizm ve Filistin Sorunu, İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi.
• ÖNER, Ali (2006), Dünden Bugüne Filistin, İstanbul: Ekin Yayınları.
• ÖZMEN, Süleyman (2006), İsrail ve Etnik Dini Çalışmalar, İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
• SAID, Edward W. (1998), Oryantalizm, (çev. Nezih Uzel), İstanbul: İrfan Yayınevi.
• SAND, Şlomo (2011), Yahudi Halkı Nasıl İcat Edildi, (çev. Işık Ergüden), İstanbul: Doğan Kitap.
• SCHNEER, Jonathan (2012), Balfour Deklarasyonu, (çev. Ali Cevat Akkoyunlu), İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi.
• SCHOENMAN, Ralph (1992), Siyonizmin Gizli Tarihi, (çev. Aydın Pesen), İstanbul: Kardelen Yayınları.
• SHAKAK, Israel (2004), Yahudi Tarihi ve Yahudi Dini, (çev. Ahmet Emin Dağ), İstanbul: Anka Yayınları.
• TAYLOR, Alan (2001), İsrail’in Doğuşu, (çev. Mesut Karaşahan), İstanbul: Pınar Yayınları.
• TRAVERSO, Enzo (2001), Yahudi Sorunu ve Marksistler, (çev. Ayşe Tekin), İstanbul: Yazın Yayınları.
• UÇAROL, Rıfat (2006), Siyasi Tarih, İstanbul: Der Yayınları. YARAR, Erhan (2006), Tarihsel Dönüşüm, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• YILMAZ, Türel (2009), Uluslararası Politikada Ortadoğu, Ankara: Barış Platin Yayınevi.