Hans Kelsen’in “Normatif Alternatifler Kuramı”nın Gözden Geçirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 37 Sayı: 1, 1 - 32, 01.09.2020

Mehmet Turhan

Öz

Bu makalede Hans Kelsen’in “normatif alternatifler kuramı” eleştirel bir
gözle ele alınmıştır. Normatif alternatifler kuramına göre normun normlar
hiyerarşinde üstte yer alan norma uygun olması gerekirse de bunun böyle
olacağının bir garantisi de yoktur. Altta yer alan normun yaratılışını ve
içeriğini belirleyen üstte yer alan norma uygun olmaması, özellikle alt
normun, üstte yer alan norm tarafından öngörülen içerikten başka bir
içeriğe sahip olması olasılığı dışlanamaz. Kelsen’e göre anayasaya aykırı
yasayı anayasa mahkemesi anayasaya aykırılığı nedeniyle iptal edene kadar
anayasaya aykırı yasa geçerliliğini koruyacaktır. Benzer biçimde özgün
yorumlama yoluyla uygulanacak normun çerçevesinin tamamen dışında
bir norm da oluşturulabilir. Bu yazıda Kelsen’in “normatif alternatifler”
ve “çerçeve dışında” yargısal yorum başlıklı görüşlerinin “gerçekçi” veya
“irrasyonalist” görüşler olarak düşünülebileceği vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Normatif Alternatifler Kuramı, Hukuk Normları Arasındaki Çelişkiler, Hukuksal Geçerlilik, “Kognitif Yorum” ve “Otantik Yorum”, Hukuksal Errata, Realizm, İrrasyonalizm

Kaynakça

• BULYGIN, Eugeino (2015). An Antinomy in Kelsen’s Pure Theory of Law, içinde Carlos Bernal, Carla Huerta, Tecla Mazzarese, Jose Juan Moreso, Pablo E. Navarro ve Stanley Paluson, (der.) Essays in Legal Philosophy, Oxford: Oxford University Press, ss. 235-251.
• BULYGIN, Eugeino (2015). The Problem of Legal Validity in Kelsen’s Theorly of Law (2005), içinde Carlos Bernal, Carla Huerta, Tecla Mazzarese, Jose Juan Moreso, Pablo E. Navarro ve Stanley Paluson (der.), Essays in Legal Philosophy, Oxford: Oxford University Press, ss. 311-323.
• APALATEGUI, J.M.C. (2017). Validity and Correctness in Kelsen’s Theory of Legal Interpretation, içinde Peter Langford, Ian Bryan ve John McGarry, Kelsenian (der.) Legal Science and the Nature of Law, Springer Pub. , ss. 153- 170.
• CHIASSONI, Pierluigi (2013). Wiener Realism, içinde Luis Duarte d’Almeida, John Gardner ve Leslie Green (der.) Kelsen Revisited: New Essays on the Pure Theory of Law, Oxford: Hart Publishing, ss. 131-162.
• ERDOĞMUŞ, Belgin (2004). Hukukta Latince Teknik Terimler Özlü Sözler, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yay.
• GÖZLER, Kemal (2013). Yorum İlkeleri, içinde Ergül, Ozan (der.) Kamu Hukukçuları Platformu- Anayasa Hukukunda Yorum Ve Norm Somutlaşması, Ankara: Türkiye Barolar Birliği Yay. ss. 97-112.
• GUASTİNİ, Riccardo (2016). “Kelsen on Validity (Once More)”, Ratio Juris, Vol 29., No. 3 ss. 402-409.
• HALPÉRİN, Jean-Louis (2012). “Lex Posterior Derogat Priori, Lex Specialis Derogat Generali Jalons Pour Une Histoire Des Conflits De Normes Centrée Ces Deux Solutions Concurrentes,” Revue d’Histoire du Droit, Vol. 80, s. 353-397.
• JACKSON, Bernard (1985). “Kelsen Between Formalism and Realism”, The Liverpool Law Review, Vol.VII (1), s. 79-93.
• KELSEN, Hans (1962). Derogation, içinde Newman (der.) Essays in Jurisprudence in Honor of Roscoe Pound, ss. 339-355.
• KELSEN, Hans (1973). Derogation, içinde Weinberger Dordrecht (der.), Essays in Legal and Moral Philosophy, Holland: Reidel Publishing, s. 260-275. Prof. Dr. Mehmet TURHAN
• KELSEN, Hans (1986). The function of a Constitution, (çev.) Iain Stewart, içinde Richard Tur ve William Twining (der.) Essays on Kelsen, Oxford: Oxford University Press, ss. 109-119.
• KELSEN, Hans (1992). Introduction to the Problems of Legal Theory, (çev.) B. L. Paulson ve S. L. Paulson, Oxford: Oxford University Press. Kelsen, Hans (2000). What is Justice? Justice, Law, and Politics in the Mirror of Science Collected Essays by Hans Kelsen, New Jersey: The Law Book Exchange, LTD.
• KELSEN, Hans (2006). General Theory of Law and State, (çev.) Max Knight, New Jersey, New Brunswick: Transaction Publishers
• KELSEN, Hans (2008). Pure Theory of Law, (çev.) Max Knight, New Jersey: The Law Book Exchange, Ltd.
• KELSEN, Hans (2013). A ‘Realistic’ Theory of Law and the Pure Theory: Remarks on Alf Ross’s on Law and Justice, içinde Luis Duarte d’Almeida, John Gardner ve Leslie Green (der.) Kelsen Revisited: New Essays on the Pure Theory of Law, Oxford: Hart Publishing, ss. 194-221.
• KELSEN, Hans (2015a). Kelsen on the Nature and Development of Constitutional Adjudication, içinde Lars Vinx (der.) The Guardian of the Constitution: Hans Kelsen and Carl Schhmitt on the Limits of Constitutional Law, Cambridge: Cambridge University Press, ss. 22-78.
• KELSEN, Hans (2015b). “Anayasanın Yargısal teminatı (Anayasa Yargısı)”, çev. Yasin Sönmez, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 64, S. 3, ss. 857-914.
• KELSEN, Hans (2016). Saf Hukuk Kuramı: Hukuk Kuramının Sorunlarına Giriş, (çev.) Ertuğrul Uzun, İstanbul: Nora Kitap.
• MAHER, G. (1981). “Custom and Constitutions”, Oxford Journal of Legal Studies, Vol. 1, Issue 1, ss. 167-176.
• MORESO, Jose Juan (2015). “Kelsen on Justifying Judicial Review”, Ramirez Gonzalo (2012). Ecos de Kelsen: Vidas. obras y controversias. Bogota: Editorial Universidad Exterternado, s. 354-378 (İspanyolca yayımlanmıştır.), 15 sayfa, SSRN.
• MUNZER, Stephen (1973). “Validity and Legal Conflicts,” The Yale Law Journal 82, no. 6, ss. 1140-1174.
• NİNO, Carlos Santiago (1993). “A Philosophical Reconstruction of Judicial Review,” Cardozo Law Review 14, no. Issues 3-4 (January 1993), ss. 799-846.
• PAULSON, Stanley L. (1980). “Material and Formal Authorisation in Kelsen’s Pure Theory”, Cambridge Law Journal ss. 172-193.
• STANLEY, Paulson, L. (1983). “On the Status of the Lex Posterior Derogating Rule”, The Livepool Law Review, Vol. (1), ss. 5-18.
• PAULSON, Stanley L. (2008). “Formalism, Free Law and the Cognition Quandry: Hans Kelsen’s Approaches to Legal Interpretation” University of Queensland Law Journal 27, no. 2 ss. 7-40.
• RAZ, Joseph (1981). “The Purity of the Pure Theory”, Revue International de Philsophie, vol. 138, ss. 441-459.
• TUR, Richard H. S. (2013). The Alternative Character of the Legal Norm: Kelsen as a Defeasibility? içinde Luis Duarte d’Almeida, John Gardner ve Leslie Green (der.) Kelsen Revisited: New Essays on the Pure Theory of Law, Oxford: Hart Publishing, ss. 245-258.
• TURHAN, M. (2015). “Hans Kelsen’e Göre “Anayasaya Aykırı” Yasa,” içinde Çoban, A. R., Gülener, S., Sağlam, M.ve Ekinci, H. (der.) Haşim Kılıç’a Armağan, Ankara: Anayasa Mahkemesi Yay., ss. 351-386.
• UMUR, Ziya (1975). Roma Hukuku Lügatı, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayını.
• VİLAJOSANA, Joseph M. (1996). “Towards a Material Criterion of Identity of a Legal Order”, Rechtstheorie, vol. 27, No, 1 ss. 45-64.