ÖZEL HAYATA SAYGI HAKKI (AİHS 8. MADDE) BAĞLAMINDA ÇALIŞMA HAKKI VE MESLEKİ HAYAT İLİŞKİSİ
Year 2021,
Volume: 38 Issue: 2, 57 - 97, 28.12.2021
Şermin Birtane
Abstract
Ekonomik ve sosyal haklardan olan çalışma hakkı Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde korunan haklardan değildir. Ancak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, çalışma hakkı kapsamında değerlendirilebilecek bazı konularla ilgili şikâyetlerin Sözleşme'de korunan diğer hakları ilgilendirmesi durumunda ilgili haklarla bağlantı kurarak bir inceleme yapabilmektedir. Çalışma hakkıyla ve mesleki hayatla ilgili pek çok konu Sözleşme’nin 8. maddesinde düzenlenmiş olan özel hayata saygı hakkının kapsamına girebilmektedir. AİHM içtihadına göre özel hayata dair hususlar kişinin mesleği ile ilgili tasarruflara esas alınmışsa özel hayata saygı hakkı gündeme gelecektir. Bu kapsamda mesleki hayat çerçevesinde kişilerin özel hayatı hakkında sorgulanması ve bunun doğurduğu idari sonuçlar, buna ek olarak kişilerin davranış ve tutumları gerekçe gösterilerek görevden alınmaları özel hayata yapılmış bir müdahale oluşturmaktadır. Bu durumlarda Sözleşme’nin 8. maddesinde yer alan güvenceler devreye girecektir. AİHM kararlarında çalışma hakkı bakımından en önemli kriter bireylerin dış dünyayla ve başka bireylerle ilişki kurması bakımından mesleki yaşamın, mesleki faaliyetlerin bir araç olarak görülmesi ve bu sayede mesleki yaşamın özel yaşamın ayrılmaz bir unsuru olarak kabul edilmesidir.
References
- ASBJORN, Eide, CATARİNA, Krause, ALLAN, Rosas (Eds.). (2001). Economic,
Social and Cultural Rights, 2nd Revised Edition, London: Martinus Nijhoff
Publishers.
- BURBERGS, Maris (2013). How the right to respect for private and family
life, home and correspondence became the nursery in which new rights
are born: article 8 ECHR in BREMS, Eva, GERARDS (Eds.), Shaping Rights
in the ECHR: the role of the European Court of Human Rights in determining
the scope of human rights (ss. 315-329), Cambridge University Press.
- HARRIS, David, O'BOYLE, Michael, BATES, Ed, ve BUCKLEY, Carla (2018).
Law of the European Convention on Human Rights, 4th Edition, Oxford:
Oxford University Press.
- HARRIS, David, DARCY, John (2001). The European Social Charter, 2nd
Edition, New Yok: Transnational Publishers.
- OLIVER, De Schutter (2013). Human rights in employment relationships:
contracts as power, in DORSSEMONT, Filip, LÖRCHER, Klaus,
- SCHÖMANN, Isabelle (Eds.), The European Convention on Human Rights
and the Employment Relation (ss. 105-139), Oxford: Hart Publishing,
- DRZEWICKI, Krzysztof (2001). The Right To Work and Rights In Work, in
EİDE, Asbjorn, KRAUSE, Catarina, ROSAS Allan (Eds.), Economic, Social
and Cultural Rights (ss. 223-243), 2nd Revised Edition, London: Martinus
Nijhoff Publishers.
- HENDRICKX, Frank (2013). Article 8 ECHR: judicial patterns of employment
privacy protection, in DORSSEMONT, Filip, LÖRCHER, Klaus,
- SCHÖMANN, Isabelle (Eds.), The European Convention on Human Rights
and the Employment Relation (ss. 183-208), Oxford, Hart Publishing.
- KOCH, Ida Elisabeth (2009). Human Rights as Indivisible Rights:the Protection
of Socio-economic Demands under the European Convention on Human Rights,
The Netherlands: Martinus Nijhoff Publishing.
LEIJTEN, Ingrid (2013). Defining the scope of economic and social guarantees
in the case law of the ECtHR, içinde BREMS, Eva, GERARDS, Janneke
(Eds.), Shaping Rights in the ECHR: the role of the European Court of Human
Rights in determining the scope of human rights (ss. 109-136), Cambridge:
Cambridge University Press.