Abbâsî devletinin üçüncü halifesi olan Mehdî (775-785) döneminde Abbâsî devleti sınırları içerisinde kayda değer birçok olumlu gelişme görülmüştür. Doğal olarak bu olumlu ve nitelikli gelişmelerin fitilini ateşleyen kişi konumu gereği Mehdî olmuştur. Mehdî babası Mansur’un (754-775) katı ve sert politikasının aksine devlet çatısı altında yaşamasından ötürü son derece ılımlı ve yumuşak bir siyaset izlemeye özen göstermiştir. Sadece politik anlamda değil devletin imarına ilişkin olarak da oldukça üstün gayretler göstermiş olan Halife Mehdî, bu gayretlerinin deyim yerindeyse meyvesini somut anlamda toplamıştır. Bunun yanı sıra adaletin tesisine de bir hayli ehemmiyet veren Mehdî devlet içinde adalet mekanizmasını tesis etmiştir. Böylelikle hem devletin kurumlarında adaletsizliğin ortadan kalkmasının sonucu olarak liyakate dayalı gerçek bir kurumlaşmayı temin etmiş hem de devlet içinde adaletsizliğe bağlı olarak ortaya çıkma ihtimali olan kargaşa ortamının da önüne geçmiştir. Fakat burada ifade etmek gerekir ki Mehdî’nin yönetim anlamında takındığı bu idari veya siyasi tavrın itici gücü veya diğer bir ifadeyle en önemli müsebbibi babası Mansûr’un vasiyetnamesinde kendisine telkin ettiği birtakım önemli öğüt ve tavsiyelerdir. Biz de bu çalışmada babası Mansûr tarafından kendisine telkin edilen tavsiyelerin Mehdi’nin siyasetinde ne derece etkili olduğu ya da olmadığını tartışacağız.
During the period of Mahdi (775-785), who was the third caliph of the Abbasid state, many remarkable positive developments were seen within the borders of the Abbasid state. Naturally, the person who ignited these positive and qualified developments was the Mahdi due to his position. Unlike the strict and harsh policy of his father Mansur (754-775), the Mahdi took care to follow an extremely moderate and soft policy towards those living under the roof of the state. Caliph Mahdi, who made great efforts not only in the political sense but also in the zoning of the state, reaped the fruits of these efforts, so to speak, concretely. In addition, the Mahdi, who attaches great importance to the establishment of justice, established the justice mechanism within the state. In this way, it not only provided a real institutionalization based on merit as a result of the elimination of injustice in the institutions of the state, but also prevented the environment of turmoil that could arise due to injustice within the state. However, it should be stated here that the driving force of this administrative or political attitude of Mahdi in terms of administration, or in other words, the most important cause, is some important advice and advice that his father Mansûr suggested to him in his testament. In this study, we will discuss how effective or not the advice given to him by his father, Mansûr's, is in the Mahdi's politics.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Sociology (Other) |
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Early Pub Date | December 29, 2023 |
Publication Date | December 30, 2023 |
Acceptance Date | October 3, 2023 |
Published in Issue | Year 2023 |
Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.