Savaşın Değişen Doğası ve Clausewitz: “Savaş Üzerine” Eleştiriler

Year 2020, , 1743 - 1752, 11.12.2020

Mehmet Öztürk

https://doi.org/10.18506/anemon.668771

Cited By: 1

Abstract

Sosyal bir olgu olan savaş, tarihin her döneminde kendine bir alan bulmayı başarmıştır. Buna kayıtsız kalamayan pek çok filozof, bu realite ile yakından ilgilenmiş ve kendi tezlerini ortaya koymuştur. Bunlardan birisi, Savaş Üzerine isimli eserinde ortaya koyduğu fikirlerle Prusyalı asker ve teorisyen Carl von Clausewitz (1780-1831) olmuştur. Onun eseri ve felsefesi, savaşla ilgilenen kesimlerin yakın ilgisini çekmiş ve kendinden sonra çok sayıda çalışmanın odağını oluşturmuştur. Bununla birlikte yapılan çalışmalarda “savaş üzerine” eleştiriler sınırlı kalmıştır. Bu çalışma; yeni ve postmodern savaş olgularından yola çıkıldığında savaşın değişen doğası karşısında Clausewitz’in görüşlerinin konumunu incelemeyi amaçlamıştır. Yapılan analizde özellikle mutlak savaş, üçleme, savaş-politika ilişkisi ve rasyonellik üzerinden Clausewitz’e eleştiriler yöneltebilmenin mümkün olduğu görülmüştür.

Keywords

Clausewitz, Savaş Üzerine, Yeni Savaşlar, Postmodern Savaş, Eleştiri

References

• Addington, L. H. (1994). The Patterns of War Since the Eighteenth Century, USA: Indiana University Press.
• Aquinas, S. T. (2002[1225-1274]). Aquinas: Political Writings, Ed. ve Çev. R.W. Dyson, UK: Cambridge University Press.
• Čajić, J. (2016). The Relevance of Clausewitz’s Theory of War to Contemporary Conflict Resolution. Connections QJ 15, No. 1, 72-78.
• Creswell, M. H. (2011). Clausewitz: The Debate Continues. Hiıstory: Reviews of New Books, 39, 104-108.
• Foucault, M. (2018). Toplumu Savunmak Gerekir. 8. Baskı. Çev. Ş. Aktaş, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Gat, A. (1992). Clausewitz and the Marxists: Yet Another Look. Journal of Contemporary History, Vol. 27, No. 2, 363-382.
• Gray, C. H. (2000). Postmodern Savaş: Yeni Çatışma Politikaları. Çev. Derya Kömürcü. İstanbul: Alfa Basım Yayım.
• Grotius, H. (2011[1625]). Savaş ve Barış Hukuku, Çev. S. L. Meray, İstanbul: Say Yayınları.
• Gürcan, M. (2014). Savaşın Evrimi ve Teorik Yaklaşımlar. (Erişim:12.06.2018),http://www.bilgesam.org/Images/Dokumanlar/0-163-2014040751bs2011-2-127-178.pdf, 70-129.
• Hahlweg, W. (2008[1980]). 19. Baskı İçin Sonsöz: Clausewitz’in Düşüncelerinin 1972’den Beri Gelişimi ve Değişimi. İçinde: Savaş Üzerine, Çev. Selma Koçak, (s.765-776). İstanbul: Doruk Yayınevi.
• Haldun, İ. (2018[1377]). Mukaddime I, Haz. Arslan Tekin, İstanbul: İlgi Kültür Sanat Yayıncılık.
• Herberg-Rothe, A. (2009). Carl von Clausewitz Today- The Primacy of Politics in War and Conflict. World Security Network Newsletter, 1-7.
• Hobbes, T. (2010[1651]) Leviathan veya Bir Din ve Dünya Devletinin İçeriği, Biçimi ve Kudreti, Çev. S. Lim, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Irvine, D. D. (1940). The French Discovery of Clausewitz and Napoleon. The Journal of the American Military Institute, Vol. 4, No. 3, 143-161.
• Kaldor, M. (2010). Inconclusive Wars: Is Clausewitz Still Relevant in these Global Times?. Global Policy, Volume 1, Issue 3, 271-281.
• Kohn, G. C., (2006). Savaş Sözlüğü, Ankara: Doruk Yayınları.
• Lebow, R. N. (1988). Clausewitz and Nuclear Crisis Stability. Political Science Quarterly, Vol. 103, No. 1, 81-110.
• Lider, J. (1977). War and Politics: Clausewitz Today. Cooperation and Conflict, XII, 187-206.
• Machiavelli, N. (2007[1469-1527]). Savaş Sanatı, Çev. B. Hasan, İstanbul: Doruk Yayınevi.
• Milevski, L. (2019). The Idea of Genius in Clausewitz and Sun Tzu. Comparative Strategy, 38:2, 139-149.
• Münkler, H. (2010). Yeni Savaşlar, Çev. Z. Aksu Yılmazer, İstanbul: İletişim Yayınları.
• New, L. D. (1996). Clausewitz’s Theory: On War and Its Application Today. Airpower Journal, 08970823, Cilt 10, Sayı 3, 78-86.
• Nielsen, S. C. (2007). The Tragedy of War: Clausewitz on Morality and the Use of Force. Defence Studies, Vol. 7, No. 2, 208–238.
• Oyan Altuntaş, E. (2008). Clausewitz’in Savaş Kuramı İçinden “Terörizme Karşı Savaş” Stratejisi. Mülkiye, Cilt: 32, Sayı: 260, 207-224.
• Pappila, O. (2008). The Nature of War Today. Kungl Krıgsvetenskapsakademıens Handlingar Och Tidskrift, Dikussion & Debatt, 4, 69-73.
• Schuurman, P.(2014). Clausewitz on Real War. Peace Review: A Journal of Social Justice, 26, 372–379.
• Sharma, V. S. (2015). Social Theory of War: Clausewitz and War Reconsidered. Cambridge Review of International Affairs, Vol. 28, No. 3, 327–347.
• Simpson, E. (2017). Clausewitz’s Theory of War and Victory in Contemporary Conflict. Parameters 47(4), 7-18.
• Smith, D. (1994). Just War, Clausewitz and Sarajevo. Journal of Peace Research, Vol. 31, No. 2, 136-142.
• Stone, J. (2007). Clausewitz’s Trinity and Contemporary Conflict. Civil Wars, 9:3, 282-296.
• Strachan, H. (2007). Annual Defence Lecture: War and Strategy. Chatham House, 1-16.
• Şahin, Y. (2008). Küresel Çevre Sorunlarına Sahip ‘İmparatorluk’ta ‘Çokluk’la Bir Çıkış Yolu Aramak: Eleştirel Bir Değerlendirme. İçinde: M. Kayıkçı & R. Ö. Dönmez (Ed.), Yeni İmparatorluk Çağı, (s.55-66). İstanbul: Say Yayınları.
• Thucydides (2016 [1954]). Melian Diyalogu. İçinde: P. R. Viotti & M. V. Kauppi (Ed.), Uluslararası İlişkiler Teorisi, (s. 83-87). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Timeturk, (2010). Wikileaks, Diplomasinin 11 Eylül’ü Olacak. (Erişim: 29.11.2010), http://www.timeturk.com/tr/2010/11/28/wikileaks-diplomasinin-11-eylul-u-olacak.html
• Tzu, S. (2010[MÖ 6. yy]). Savaş Sanatı, İstanbul: Arya Yayıncılık. van Creveld, M. (1991). The Clausewitzian Universe and the Law of War. Journal of Contemporary History, Vol. 26, 403-429.
• Varlık, A. B. (2013). Savaşı Tanımlamak: Terminolojik Bir Yaklaşım. Avrasya Terim Dergisi, 1 (2): 114-129.
• Vasquez, J. A. (2015). Savaş Bulmacası, çev. Haluk Özdemir, Ankara: Röle Akademik Yayıncılık.
• Veysal, Ç. (2010). Savaşın Felsefesi. İstanbul: Etik Yayınları. von Clausewitz, C. (2008[1972]). Savaş Üzerine, Çev. Selma Koçak, İstanbul: Doruk Yayınevi.
• von Oetinger, B., Von Ghyczy, T. & Bassford, C. (2010). Clausewitz ve Strateji, çev. Zülfü Dicleli, İstanbul: Optimist Yayınları.
• Wallach, Jehuda L. (1978). On War by Carl von Clausewitz; Clausewitz and the State by Peter Paret. The Journal of Modern History, Vol. 50, No. 1, 125-128.
• Waltz, K. N. (2009). İnsan, Devlet ve Savaş: Teorik Bir Analiz, Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Williams, H., Wright, M. & Evans, T. (der.) (2007). Uluslararası İlişkiler ve Siyaset Teorisi Üzerine Bir Derleme, Ankara: Phoenix Yayınları.
• Yalçınkaya, H. (2008). Savaş: Uluslararası İlişkilerde Güç Kullanımı, Ankara: İmge Yayınevi.
• Yalçınkaya, H. & Türkeş, K. T. (2008). Yirmi Birinci Yüzyılda Çatışma Alanlarında Görülen Yeni Unsurlar. Güvenlik Stratejileri Dergisi, Sayı 7, 55-89.