Sağlık ve Sosyal Hizmet Çalışanları Örnekleminde Genel Öz-Yeterlik Ölçeği'nin Yapı Geçerliliğinin Doğrulayıcı Faktör Analizi ile İncelenmesi

Year 2020, , 1695 - 1701, 11.12.2020

Mehmet Kırlıoğlu , Şükrü Anıl Toygar

https://doi.org/10.18506/anemon.669893

Cited By: 2

Abstract

Bu çalışmada Aypay (2010) tarafından Türkçeye uyarlanan Genel Öz-Yeterlik Ölçeği’ne (GÖYÖ) ait modelin sağlık ve sosyal hizmet çalışanları örnekleminde Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) ile doğrulanması gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya katılanların %58,8’i kadın, %50,3’ü evli, %82,3’ü lisans mezunu, %27,2’si hemşire, %26,2’si idari personel, %20,8’ı sosyal hizmet çalışanıdır. DFA’ya ait uyum indeksleri incelendiğinde x2(92,50)/sd(31)=2,98; CFI=0,98; GFI=0,96; AGFI=0,92; IFI=0,98; RMSEA=0,071; RMR=0,013; SRMR=0,039; NFI=0,97; NNFI=0,97 sonuçları elde edilmiştir. DFA sonucunda GÖYÖ’ye ilişkin elde edilen t değerlerinin p<0,01 düzeyinde anlamlı olduğu tespit edilmiştir. CFI, GFI, IFI, RMSEA, RMR, SRMR, NFI ve NNFI değerlerinin literatürde belirtilen mükemmel uyum değerlerinin, x2/sd ve AGFI değerlerinin ise kabul edilebilir değerin üzerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışma sonucunda Aypay (2010) tarafından Türkçeye uyarlanan ölçeğin sağlık ve sosyal hizmet çalışanları üzerinde uygulanabileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Genel Öz-Yeterlik, Sağlık ve Sosyal Hizmet Çalışanları, Doğrulayıcı Faktör Analizi

The Evaluation of Construct Validity of the General Self-Efficacy Scale in Health and Social Workers' Sample with Confirmatory Factor Analysis

Abstract

In this study, General Self-Efficacy Scale (GSES), which was adapted to Turkish by Aypay (2010), was confirmed by performing Confirmatory Factor Analysis (CFA) in the sample of health and social workers. 58.8% of the participants were women, 50.3% were married, 82.3% were undergraduate graduates, 27.2% were nurses, 26.2% were administrative staff and 20.8% were social workers. When the fit indexes of CFA were examined, the results were obtained as x2(92,50)/sd(31)=2,98; CFI=0,98; GFI=0,96; AGFI=0,92; IFI=0,98; RMSEA=0,071; RMR=0,013; SRMR=0,039; NFI=0,97; NNFI=0,97. T values obtained after CFA for GSES were found to be significant at p <0.01 level. It has been concluded that the excellent fit values of CFI, GFI, IFI, RMSEA, RMR, SRMR, NFI and NNFI values in the literature was and x2 / sd while AGFI values are above acceptable values. As a result of the study, it was concluded that the scale adapted to Turkish by Aypay (2010) can be applied to health and social workers.

Keywords

General Self-Efficiacy, Health and Social Service Employee, Comfirmatory Factor Analysis (CFA)

References

• Akduman, G. G. & Cantürk, G. (2010). Cinsel istismara uğrayan çocuklara karşı tutum ölçeği geçerlik ve güvenirlik çalışması (Üniversite öğrencileri örneklemi). Adli Tıp Dergisi, 24(2), 22-29.
• Akkuş, Z. (2013). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öz-yeterlik inanç düzeylerinin belirlenmesi üzerine bir çalışma. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 102-116.
• Aypay, A. (2010). Genel Öz Yeterlik Ölçeği’nin (GÖYÖ) Türkçe’ye Uyarlama Çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 113-132.
• Aytaç, M. & Öngen, B. (2012). Doğrulayıcı faktör analizi ile yeni çevresel paradigma ölçeğinin yapı geçerliliğinin incelenmesi. İstatistikçiler Dergisi: İstatistik ve Aktüerya, 5(1), 14-22.
• Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freem.
• Bandura, A. (2002). Social cognitive theory in cultural context. Journal of Applied Psychology: An International Review, 51, 269–290.
• Binay, Ş., & Yiğit, R. (2016). Relationship Between Adolescents’ Health Promoting Lifestyle Behaviors and Self-Efficacy. Journal of Pediatric Research, 3, 180-186.
• Bingöl, T. Y., Batik, M. V., Hosoglu, R., & Firinci Kodaz, A. (2019). Psychological Resilience and Positivity as Predictors of Self-Efficacy. Asian Journal of Education and Training, 5(1), 63-69.
• Bryman, A. Cramer, D. (2001). Quantitative data analysiswith SPSS release 10 for Windows. London: RoutledgePress.
• Comrey, A. L. & Lee, H. B. (1992). A firstcourse in factoranalysis. Hillsdale, NJ: Lawrence ErlbaumAssociates, Inc.
• Çelik, E., & Koçak, L. (2018). Suppression Effect of Sensation Seeking on the Relationship between General Self-Efficacy and Life Satisfaction among Emerging Adults. International Journal of Instruction, 11(4), 337-352.
• Dean, J. K. (2009). Quantifying social justice advocacy competency: Development of the social justice advocacy scale. Dissertation Abstracts International Section A: Humanities and Social Sciences, 69 (12-A), 4638.
• DeVellis, R. F. (2016). Scale development: Theory and applications (Vol. 26). London: Sage Publications.
• Doering, B. K., Barke, A., Friehs, T., & Eisma, M. C. (2018). Assessment of grief-related rumination: validation of the German version of the Utrecht Grief Rumination Scale (UGRS). BMC psychiatry, 18(1), 43-53. Doğan, N., & Başokçu, T. O. (2010). İstatistik tutum ölçeği için uygulanan faktör analizi ve aşamalı kümeleme analizi sonuçlarının karşılaştırılması. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 1(2), 65-71.
• Eden, D. (2001). Means efficacy: External sources of general and specific subjective efficacy.In M. Erez, U. Kleinbeck, & H. Thierry (Eds.), Work motivation in the context of a globalizing economy. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum
• Erol, M., Avcı-Temizer, D. (2016). Eyleme geçiren bir katalizör “öz yeterlik algısı”: Üniversite öğrencileri üzerine bir inceleme. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(4) 711-723.
• Fietzer, A. W., & Ponterotto, J. (2015). A psychometric review of instruments for social justice and advocacy attitudes. Journal for Social Action in Counseling & Psychology, 7(1), 19-40.
• Glozah, F. N., & Pevalin, D. J. (2015). Factor structure and psychometric properties of the General Health Questionnaire (GHQ-12) among Ghanaian adolescents. Journal of Child & Adolescent Mental Health, 27(1), 53-57.
• Gökçearslan, Ş., Mumcu, F. K., Haşlaman, T., & Çevik, Y. D. (2016). Modelling smartphone addiction: The role of smartphone usage, self-regulation, general self-efficacy and cyberloafing in university students. Computers in Human Behavior, 63, 639-649.
• Güngör, S., & Özdemir, Y. (2017). Perceived Teacher Self-Efficacy of Teacher Candidates Enrolled in the Pedagogical Formation Certificate Program. International Journal of Higher Education, 6(6), 112-128.
• Hjelle, E. G., Bragstad, L. K., Zucknick, M., Kirkevold, M., Thommessen, B., & Sveen, U. (2019). The General Health Questionnaire-28 (GHQ-28) as an outcome measurement in a randomized controlled trial in a Norwegian stroke population. BMC psychology, 7(1), 18.
• Hooper, D., Coughlan, J., & Mullen, M. (2008). Structural equation modelling: Guidelines for determining model fit. The Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53-60.
• Judge, T. A., Erez, A. & Bono, J. A. (1998). The power of being positive: The relation betweenpositive self-concept and job performance. Human Performance, 11, 167-187
• Kalaycı-Kırlıoğlu, H.İ., Daşbaş, S., & Karakuş, Ö. (2020). Sosyal Hizmet Uygulamasında Mesleki Uygunluk Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenirlik. Toplum ve Sosyal Hizmet, 31(3), 793-822.
• Karaçam, A., & Pulur, A. (2017). Examining the relationship between referee self-efficacy and general self-efficacy levels of basketball referees in terms of certain variables. Journal of Education and Training Studies, 5(8), 37-45.
• Karakaya, D., & Özgür, G. (2019). Effect of a Solution-Focused Approach on Self-Efficacy and Self-Esteem in Turkish Adolescents With Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder. Journal of Psychosocial Nursing & Mental Health Services, 57(11), 45-55.
• Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel Yayınları.
• Kıraç, R. (2019). Nomofobinin Dikkat Eksikliğine Etkisi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 14(20), 1-1.
• Kırlıoğlu, M., & Tekin, H. H. (2019). Sosyal Adalet Savunuculuğu Ölçeğinin (SASÖ) Doğrulayıcı Faktör Analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(3), 859-874.
• Lundin, A., Hallgren, M., Theobald, H., Hellgren, C., & Torgén, M. (2016). Validity of the 12-item version of the General Health Questionnaire in detecting depression in the general population. Public Health, 136, 66-74.
• Luszczynska, A., Scholz, U. & Schwarzer, R. (2005). The General Self-Efficacy Scale: Multicultural Validation Studies, The Journal of Psychology, 139(5): 439–457.
• Motamed, N., Zakeri, S. E., Rabiee, B., Maadi, M., Khonsari, M. R., Keyvani, H., & Zamani, F. (2018). The Factor Structure of the Twelve Items General Health Questionnaire (GHQ-12): a Population Based Study. Applied Research in Quality of Life, 13(2), 303-316.
• Nunnally, J. C., & Bernstein, I. (1994). Psychometric theory. New York: McGraw-Hill.
• Öncel, L. (2014). Career adapt-abilities scale: Convergent validity of subscale scores. Journal of Vocational Behavior, 85(1), 13-17.
• Öntaş, Ö. C., & Tekindal, M. T. (2015). The effect of group work on the self-efficacy of social work students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 174, 1124-1128.
• Recepoğlu, E., & Tümlü, G. Ü. (2015). Üniversite akademik personelinin mesleki ve yaşam doyumlari arasindaki ilişkinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(4), 1851-1868.
• Romppel, M., Hinz, A., Finck, C., Young, J., Brähler, E., & Glaesmer, H. (2017). Cross‐cultural measurement invariance of the General Health Questionnaire‐12 in a German and a Colombian population sample. International journal of methods in psychiatric research, 26(4), e1532.
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., & Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of psychological research online, 8(2), 23-74.
• Scholz, U., Doña, B. G., Sud, S. & Schwarzer, R. (2002). Is General Self-Efficacy a Universal Construct? Psychometric Findings from 25 Countries, European Journal of Psychological Assessment, 18(3):242–251.
• Schreiber, J. B., Nora, A. & Stage, F. K., Barlow, E. A., & King, J. (2006). Reporting structural equation modeling and confirmatory factor analysis results: A review. The Journal of educational research, 99(6), 323-338.
• Schwarzer, R. & Jerusalem, M. (1995). Generalized Self-Efficacy Scale. In J. Weinman,S. Wright, & M. Johnston (Eds.), Measures in health psychology: A user’s portfolio. Causal and control beliefs (pp. 35–37). Windsor, England: NFER-NELSON.
• Seçer, İ. (2017). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi: Analiz ve raporlaştırma. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Shayan, Z., Pourmovahed, Z., Najafipour, F., Abdoli, A. M., Mohebpour, F., & Najafipour, S. (2015). Factor structure of the General Health Questionnaire-28 (GHQ-28) from infertile women attending the Yazd Research and Clinical Center for Infertility. International Journal of Reproductive BioMedicine, 13(12), 801.
• Sherer, M., Maddux, J. E., Mercandante, B., Prentice-dunn, S.,Jacobs, B. & Rogers, R. W. (1982). The Self-Effıcacy Scale: Constructıon And Validation, Psychological Reports,51,663-671.
• Streiner, D. L. (2003). Starting at the beginning: an introduction to coefficient alpha and internal consistency. Journal of personality assessment, 80(1), 99-103.
• Şahin, H. (2017). Emotional Intelligence and Self-Esteem as Predictors of Teacher Self-Efficacy. Educational Research and Reviews, 12(22), 1107-1111.
• Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: Ttemel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayınları.
• Tabatabaei, S., & Rasouli, Z. (2018). The Reliability and validity of Persian Version of the General Health Questionnaire (GHQ-60) in Industry Staff. Iran Occupational Health, 15(3), 45-54.
• Tekin, H. H., & Kırlıoğlu, M. (2019). Utrecht Yasa Bağlı Ruminasyon Ölçeği'nin (UYRÖ) Türkçe Versiyonunun Geçerlilik ve Güvenirliği. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 1114-1135.
• Wong, K. C., & O’Driscoll, M. P. (2016). Psychometric properties of the General Health Questionnaire-12 in a sample of Hong Kong employees. Psychology, health & medicine, 21(8), 975-980.
• Wood, R., & Bandura, A. (1989). Impact of conceptions of ability on self-regulatory mechanisms and complex decision making. Journal of Personality and Social Psychology, 56, 407-415
• Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: Keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, 74-85.
• Yılmaz, M., Gürçay, D., & Ekici, G. (2007). Akademik Özyeterlik Ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 253-259.
• Zimmerman, B. J. (1995). Self-efficacy and educationaldevelopment. In: Self-efficacy in ChangingSocieties, Eds: Albert Bandura, New York: Cambridge University Press, pp. 202-231.