Psikolojik Sermayenin Bireysel Performansa Etkisi: Hemşireler Üzerinde Bir Araştırma

Year 2019, Volume: 7 Number: Education & Psychology, 105 - 114, 03.12.2019

Hilal Kuşcu Karatepe , Fatma Nuray Kuşcu , Mesut Karaman

https://doi.org/10.18506/anemon.520715

Cited By: 7

Abstract

Bu çalışma
sağlık hizmetlerinin önemli bir parçası olan hemşirelerde psikolojik sermaye
düzeylerinin belirlenmesi ve psikolojik sermayenin bireysel performansa
etkisini ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Araştırma Malatya’da bir kamu
hastanesinde 150 hemşireden elde edilen veriler doğrultusunda
gerçekleştirilmiştir.  Veri toplama araçları
olarak yararlanılan ölçekler  Luthans
vd., (2007)’nin geliştirdiği; Çetin ve Basım (2012)’ın Türkçeye adaptasyon
çalışmasını yaptığı Psikolojik Sermaye Ölçeği ile Schepers (2005)’ın geliştirip
Özpehlivan (2015)’nın geçerlilik güvenirlik çalışmasını yaptığı Bireysel
Performans Ölçeği’nden yararlanılmıştır. Verilerin analizinde sayı-yüzdelik
hesaplama, frekans, t testi, tek yönlü varyans analizi, pearson kolerasyon
analizi, basit ve çoklu regresyon analizi yöntemleri uygulanmıştır. Bu
çalışmada psikolojik sermayenin ve alt boyutlarından öz yeterlilik alt
boyutunun bireysel performansı istatiksel açıdan anlamlı ve pozitif yönde
etkilediği belirlenmiştir. 

Keywords

Psikolojik Sermaye, Bireysel Performans, Hemşireler, Sağlık Kurumları

Individual Performance Effect Of Psyshological Capital: A Research On Nurses

Abstract

This study was carried out to determine psychological
capital levels of nurses who are an important part of health services and to
show the effect of psychological capital on individual performance. The study
was carried out in accordance with the data obtained from 150 nurses in a
public hospital in Malatya. The scales used as data collection tools were
developed by Luthans et al. (2007), and the psychological capital scale
developed by Cetin and Basım (2012) for Turkish adaptation study was developed
by Schepers (2005). The validity reliability study used its individual
performance scale. In the analysis of the data, number-percentage calculation,
frequency, t-test, one-way analysis of variance, pearson correlation analysis,
simple and multiple regression analysis methods were applied. In this study, it
was determined that the self-efficacy sub-dimension of the psychological capital
and its sub-dimensions affected the individual performance statistically
significant and positively. 

Keywords

Psychological Capital, Individual Performance, Nurses, Health Institutions

References

• Akçay H.V. (2012). Pozitif Psikolojik Sermayenin İş Tatmini İle İlişkisi. KSÜ İİBF dergisi, 2(1), 123-140.
• Akdemir B.,& Açan M.A. (2017). Psikolojik Sermaye Ve İş Tatmini İlişkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 8(2), 57-79.
• Akdoğan A.,& Polatçı, S. (2013). Psikolojik Sermayenin Performans Üzerindeki Etkisinde İş Aile Yayılımı ve Psikolojik İyi Oluşun Etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 273-293.
• Alpar, R. (2018). Spor, Sağlık ve Eğitim Bilimlerinde Örneklerle Uygulamalı İstatistik ve Geçerlilik-Güvenirlik. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Ateş, M., Turgut, H., % Çelik, M., (2018). Psikolojik Sermayenin İş Performansına Etkisinde Örgütsel Özdeşleşmenin Aracılık Rolü. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 17. UİK Özel Sayısı, 781-798.
• Aydoğan, E., A., & Uğurlu Kara., (2015). Pozitif Psikolojik Sermaye İle Bireysel Performans İlişkisi: Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği Örneği. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 50(1), 68-91.
• Barutçugil, İ. (2015). Performans Yönetimi. (3.Basım). İstanbul: Kariyer Yayınları.
• Büyüköztürk Ş. (2013). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı İstatistik, Araştırma Deseni Spss Uygulamaları ve Yorum. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Ceylan, M.E. (2014). Bugünün Zail Olan İnsanı ve Bir Sanat Dili Olarak Pozitif Psikoloji. Psikohayat Dergisi, 13, 20-21.
• Çetin, C., Akın, B., & Erol, V. (2001). Toplam Kalite Yönetimi ve Kalite Güvence Sistemi. İstanbul: Beta Yayınları.
• Çetin, F.,& Basım H.N. (2012). Örgütsel Psikolojik Sermaye: Bir Ölçek Uyarlama Çalışması. Amme İdare Dergisi, 45(1), 121-137.
• Erkmen, T.,& Esen, E. (2012). Bilişim Sektöründe Çalışanların Psikolojik Sermaye Düzeylerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 55-72.
• Erkuş A.,& Fındıklı, M. (2013). Psikolojik Sermayenin İş Tatmini, İş Performansı ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisine Yönelik Bir Araştırma. Journal Of The School Of Business Administration, 42(2), 302-318.
• Hefferon K. ve Boniwell I. (2014). Pozitif Psikoloji, Kuram, Araştırma ve Uygulamalar. (T. Doğan, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Yayınları.
• Kara Uğurlu, A. (2014). Psikolojik Sermaye İle Bireysel Performans İlişkisi: Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Karaman, M. (2018). Psikolojik Sermaye ve Maneviyat Algısının Algılanan Performansa Etkisi: Sağlık Çalışanlarında Bir Uygulama.Yüksek Lisans Tezi. Kahramanmaraş: Sütçü İmam Üniversitesi.
• Kaya, A.,Balay, R., & Demirci, Z. (2014). Ortaöğretimde Görev Yapan Öğretmenlerin Psikolojik Sermaye Düzeylerinin İncelenmesi (Şanlıurfa İli Örneği). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(48), 47-68.
• Keleş, N.H. (2011). Pozitif Psikolojik Sermaye: Tanımı, Bileşenleri ve Örgüt Yönetimine Etkileri. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), 343-50.
• Kesen, M.,& Kaya, N. (2016). Çalışan Performansının Örgütsel İmaj ve Psikolojik Sermaye Bağlamında İncelenmesi: Vakıf Üniversiteleri Örneği. International Journal Of SocialScience, 46, 187-198.
• Keser, S.,& Kocabaş, İ. (2014). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Otantik Liderlik ve Psikolojik Sermaye Özelliklerinin Karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi,1(1), 1-22.
• Kılınç, E.,& Paksoy, H. (2017). Sağlık Çalışanlarında Performans Algı Düzeyinin Bazı Sosyo-Demografik Değişkenlere Göre İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 20(2), 151-159.
• Koçak, D.R.,& Temiz, Ü. (2016). Destekleyici Örgüt İklimi ve Psikolojik Sermayenin Yenilikçilik Eğilimine Etkisi: Görgül Bir Araştırma. İnsani ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(8), 3330-53.
• Korkmazer, F.,Ekingen, E., & Yıldız, A. (2016). Psikolojik Sermayenin Çalışan Performansına Etkisi: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 19(3), 271-281.
• Kökalan, Ö.,&Şevik, Ü.(2017). İş Tatmini İle Tükenmişlik Düzeyi Arasında Pozitif Psikolojik Sermayeni Aracı Etkisi. Journal Of Business ResearchTurk, 9(4), 713-733.
• Kutanis, Ö.R.,& Oruç, E. (2014). Pozitif Örgütsel Davranış ve Pozitif Psikolojik Sermaye Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. TheJournal Of Happiness&Well-Being, 2(2), 145-159.
• Luthans, F. (2002). The Need for and Meaning of Positive Organizational Behavior. Journal of Organizational Behavior, 23(6), 695-706.
• Luthans, F. (2002a). Positive Organizational Behavior: Developingand Managing Psychological Strenths. Academy of Management Executive, 16(1), 57-75.
• Luthans, F.,&Youssef, C. (2004). Human, Social, and Now Positive Psychological Capital Management: Investing in People for Competitive Advantage. Organizational Dynamics, 33(2), 143–160.
• Luthans, F.,&Youssef, C.M. (2007). EmergingPositiveOrganizationalBehavior. Journal Of Management, 33(3), 321-349.
• Luthans, F.,Avolio, B.J., Avey, J.B., & Norman, S.M. (2007). Positive Psychological Capital: Measurement and Relationship With Performance and Satisfaction.‛ Personnel Psychology, 60, 541- 572.
• Luthans, F.,Youssef, C.M., &Avolio, B.J. (2007). Psychological Capital: Developing the Human Competitive Edge. Oxford UniversityPress.
• Ocak, M., Güler, M., ve Basım, N.H. (2016). Psikolojik Sermayenin Örgütsel Bağlılık ve İş Tatmini Tutumları Üzerine Etkisi: Bosnalı öğretmenler üzerine bir araştırma. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 113-130.
• Oruç, E.,&Kutanis, Ö.R. (2015). Pozitif psikolojik Sermayenin Örgüt İçi Politik Davranışlara Etkisi: Akademisyenler Üzerine Bir Araştırma. Journal Of Business ResearchTurk, 7(3), 36-58.
• Öğe, S.,& Kaplan, M. (2017). Girişimcilik Eğitiminde Pozitif Psikolojik Sermayenin Rolü Üzerine Bir Değerlendirme. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 3(4), 28-33.
• Öğüt, A.,& Kaplan, M. (2015). Sağlık Sektöründe Psikolojik Sermayenin İş Performansı Üzerindeki Etkisi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 30, 87-99.
• Örgün, E., Keskin, E., & Erol, G. (2017).Otel Mutfağı Çalışanlarının Psikolojik Sermaye Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma. Journal Of RecreationAndTourismResearch, 4(4), 174-183
• Özer, P.S., Topaloğlu, T., & Özmen, Ö.N.T. (2013). Destekleyici Örgüt İkliminin, Psikolojik Sermaye İle İş Doyumu İlişkisinde Düzenleyici Etkisi/The Moderating Effect Of Supportive Organizational Climate On Psychological Capital and Job Satisfaction Relationship. Ege Akademik Bakış, 13(4), 437-447.
• Özkan Serray, O. (2018). Psikolojik Sermayenin Bireysel Performans Üzerindeki Etkisinde Birey-Örgüt Uyumunun Aracılık Rolü.Doktora Tezi. Ankara: Türk Hava Kurumu Üniversitesi
• Özpehlivan, M. (2015). Kültürel Farklılıkların İşletmelerde Örgüt İçi İletişim, İş Tatmini, Bireysel Performans ve Örgütsel Bağlılık Kavramları Arasındaki İlişkiye Etkileri: Türkiye-Rusya Örneği. Doktora Tezi. İstanbul: Okan Üniversitesi.
• Saygılı, M.,Erigüç, G., & Özer, Ö. (2016). Sağlık Çalışanlarının Örgütsel Sessizlik ve Çalışan Performansı Düzeylerinin Belirlenmesi. International Journal Of Social Science, 49, 485-500.
• Schepers, J.M. (2005). The Construction and Evaluation of a GenericWorkPerformanceQuestionnaireforUseWithAdministrativeandOperationalStaff. SA TydskrifvirBedrysielunde, 34(1), 10-22.
• Seligman, M.E.P. (1998). LearnedOptimism. New York: Pocket Books.
• Seligman, M.E.P. (1999). Positive Social Science. Journal of Positive Behavior Interventions, 1(3), 181-182.
• Snyder, C. R.,Irving, L., & Anderson, J.R. (1991). Hope And Health: Measuring The Will and the Ways. In C. R. Snyder ve D. R. Forsyth (Eds.), Handbook of Socialand Clinical Psychology: Th E Health Perspective (pp. 285-305). Elmsford, NY: Pergamon Press.
• Stajkovic, A.D.,&Luthans, F. (1998). Self-EfficacyandWork-RelatedPerformance: A Metaanalysis. PsychologicalBulletin, 124, 240-261.
• Stajkovic, A.D.,&Luthans, F. (2003). SocialCognitiveTheoryand Self-Efficacy: ImplicationsForMotivationTheoryandPractice. In L.W. Porter, G.A. Bigley, ve R.M. Steers (Edt.), MotivationandWorkBehavior (7th ed.). B. Ridge, IL: Irwin/McGraw-Hill. ss. 126–140.
• Tabachnick, B.G.,&Fidell, L.S. (2013). Using MultivariateStatistics. (sixth ed.) Boston: Pearson.
• Tekin, O. (2018).Duygusal Emek İle İş Doyumu Arasındaki İlişkide Psikolojik Sermayenin Aracılık Rolü: Finans Sektörü Örneği.Yüksek lisans tezi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi.
• Tekingündüz, S, Top, M, & Seçkin, M. (2015). İş Tatmini, Performans, İş Stresi ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi: Hastane Örneği. Verimlilik Dergisi, 4, 39-64.
• Tengilimoğlu, D., Işık, O. ve Akbolat, M. (2012). Sağlık İşletmeleri Yönetimi. Ankara: Nobel yayınları.
• Tercan, S. (2017). Otantik Liderliğin Çalışan Motivasyonu ve İş Performansına Etkisi. Yüksek lisans tezi. İstanbul: İstanbul Arel Üniversitesi.
• Tösten, R.,&Özgan, H. (2014). Pozitif Psikolojik Sermaye Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Ekev Akademi Dergisi, 18(59), 429-442.
• Tösten, R.,Arslantaş, İ.H., & Şahin, G. (2017). Öğretmenlerin Pozitif Psikolojik Sermayelerinin Tükenmişliğe Etkisi. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 726-744.
• Uğan, Ç., Karakaya, F. & Nayır, Y. (2018). Psikolojik Sermayenin İşgören Performansı ve İş Stresine Etkisi 2. Uluslararası 12. Ulusal Sağlık ve Hastane İdare Kongresi, ss. 1868-75. (11-13 Ekim 2018).
• Uğurlu Kara, A. (2014). Pozitif Psikolojik Sermaye İle Bireysel Performans İlişkisi: Tarım Kredi Koperatifleri Merkez Birliği Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Wright, T.A. (2003). PositiveOrganizationalBehavior: An İdea Whose Time Has TrulyCome. Journal of Organizational Behavior, 24(4), 437-442.
• Yeşil, S., Yetiş, E., & Telli, S. (2016). Psikolojik Sermaye ve Çalışanlar Üzerinde Etkisi: Banka Sektöründe Bir Alan Çalışması. Internatonal Journal of Academic Value Studies, 2(2), 25-40.
• Yıldız, H.,& Örücü E. (2016). Sağlık Sektörü Çalışanlarının Pozitif Psikolojik Sermaye Düzeylerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 14(1), 269-285.
• Youssef, C.M.,&Luthans, F. (2007). Positive Organizational Behavior in the Workplace: TheImpact of Hope, Optimism and Resilience. Journal of Management, 33, 774-800.
• Zağlı, A. (2016). Psikolojik Sermayenin Çalışanın Stresle Başa Çıkma, İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılığına Etkisi: Muğla Büyükşehir Belediyesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Muğla: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.