In this study, the effect of different salinity levels (1.60, 2.87, 4.14, 5.41, 6.68 and 7.95 dS m) on Balıkesir garlic was evaluated by the determination of yield and quality parameters such as total dry matter, total soluble solids, total sugar, total acid, vitamin C and protein. The experiment was conducted incompletely randomized design with six replicates under greenhouse conditions. The results revealed that different treatments of salinity had statistically considerable1. GirişKültür bitkilerinde tuz stresine neden olan tuzlu topraklar, dünyada geniş alanlar kaplamaktadır (Uno et al 1996). Toprak tuzluluğu, tarımsal üretimi sınırlandıran önemli etmenlerden biridir (Szabolcs 1994) ve yüksek düzeyde ekonomik kayıplara neden olmaktadır (Mahajan & Tuteja 2005). Tuz stresi, bitki büyüme ve gelişmesini dolayısı ile verimliliğini olumsuz yönde etkilemektedir (Zahra et al 2010). Bununla birlikte, söz konusu olumsuz etkiler, bitki türlerine göre değişim göstermektedir (Torech & Thompson 1993).Sarımsak ülkemizin her tarafında yetiştirilen ve çevre şartlarına iyi adapte olabilen bir sebzedir (Vural et al 2000). Türkiye, sarımsak üretiminde söz sahibi ülkeler arasında olup dünya sarımsak üretimi içerisinde yaklaşık % 4’lük pay ile yedinci sırada yer almaktadır (Taban et al 2004; Ipek et al 2008). Türkiye’de 2012 yılı tarım istatistik verilerine göre 79433 ton/yıl sarımsak üretilmektedir. Maas & Hofmann (1977) göre, sarımsak tuzluluğa orta derecede duyarlı ve diğer birçok sebzeye göre tuza toleransı biraz daha yüksektir. Toprak tuzluluğunun 3.9 dS mve üzerine çıktığı koşullarda verim azalmaya başlamakta ve tuzluluk 7.4 dS m’ye ulaştığında tüm verim bileşenlerindeki (toplam verim, baş ağırlığı ve çapı) azalma % 50’ye kadar ulaşmaktadır. Düşük tuz konsantrasyonlarında verim azalması, bireysel baş ağırlığındaki düşüşler ile gerçekleşmektedir. Yüksek tuz konsantrasyonlarında ise verimdeki azalmada daha çok birim alandaki baş sayısının azalması rol oynamaktadır (Francois 1994). Tuzluluk, sarımsak veriminde olduğu gibi kalite özellikleri üzerinde de önemli düzeyde değişimlere neden olmaktadır. Suda çözünür kuru madde, baş kalitesinde en önemli parametredir (Shannon & Grieve 1999). Francois (1994) artan tuz konsantrasyonlarının suda çözünür kuru madde miktarını önemli ölçüde düşürdüğünü, 4.2 dS m’ye kadar kuru madde miktarının arttığını ve bu konsantrasyondan sonra artan tuzluluk ile birlikte kuru madde miktarının azaldığını bildirmiştir.Tuzlu koşullar altında yetiştirilen sarımsaklarda meydana gelen verim ve kalite değişimleri konusunda yapılan çalışmalar oldukça sınırlıdır (Francois 1994). Bu araştırmada; ülkemizde yetiştirilen Balıkesir sarımsağına değişik tuzluluk stres seviyeleri uygulanmış, uygulanan tuz stresi ve sarımsak baş verimi ile kalite parametreleri (toplam kuru madde, suda çözünür kuru madde, toplam şeker, toplam asit, vitamin C ve protein) arasındaki ilişkilerin ortaya konulması amaçlanmıştır.2. Materyal ve YöntemAraştırma, 2013 yılında Uludağ Üniversitesi Mustafakemalpaşa Meslek Yüksekokuluna ait plastik örtülü uygulama serası ve gıda laboratuarında yürütülmüştür.Denemede, Balıkesir ilinden sağlanan yerel sarımsak (Allium sativum L.) materyal olarak kullanılmıştır.Araştırmada, saksı kültürü yetiştirme tekniği kullanılmıştır. Bu amaçla, 30 cm çaplı ve 40 cm derinliği olan siyah renkli plastik saksılardan yararlanılmıştır. Saksıların içerisine konulmak üzere getirilen topraklar (Mustafakemalpaşa Meslek Yüksekokuluna ait uygulama arazisinin üst 30 cm derinliğinden kazılarak alınan), 4
Bu çalışmada, Balıkesir sarımsağı üzerine farklı tuz dozlarının (1.60, 2.87, 4.14, 5.41, 6.68 ve 7.95 dS m-1) etkisi,
verim ile toplam kuru madde, suda çözünür kuru madde, toplam şeker, toplam asit, vitamin C ve protein gibi bazı
kalite özellikleri belirlenerek değerlendirilmiştir. Deneme tesadüf parselleri deneme desenine göre 6 yinelemeli olarak
sera koşullarında yürütülmüştür. Sonuçlar, farklı tuz uygulamalarının baş verimi ve kalitesi üzerine istatistikî olarak
önemli etkisi olduğunu göstermiştir. Baş verimi, toplam şeker ve asit içerikleri 2.87 dS m-1’ye kadar artış gösterirken,
en yüksek suda çözünür kuru madde ve protein içeriği 4.14 dS m-1’de elde edilmiş, söz konusu düzeylerin üzerindeki
tuzluluk seviyelerinde değerler azalmıştır. Benzer biçimde, toplam kuru madde miktarı 4.14 dS m-1’ye kadar toprak
tuzluluğundan etkilenmemiş ancak bu düzeyden sonra önemli ölçüde azalmıştır. Ayrıca, tuzluluktaki artışla Vitamin C
içeriği azalmıştır. Çalışma sonuçlarına göre, 4.14 dS m-1’ye kadar toprak tuzluluğunda yeterli düzeyde kaliteli ve verimli
sarımsak yetiştirilebileceği belirlenmiştir.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Makaleler |
Authors | |
Publication Date | August 14, 2014 |
Submission Date | December 11, 2013 |
Published in Issue | Year 2014 Volume: 20 Issue: 3 |
Journal of Agricultural Sciences is published open access journal. All articles are published under the terms of the Creative Commons Attribution License (CC BY).