Azotla Gübrelemenin Bazı Ekmeklik Buğday Çeşitlerinin Verimi ve Kalitesine Etkileri*

Year 2008, Volume: 14 Issue: 04, - , 01.01.2008

İrfan Öztürk

https://doi.org/10.1501/Tarimbil_0000001049

Cited By: 1

Abstract

Trakya’da ağırlıklı olarak buğday yetiştirildiği için her yıl değişik yollarla bölgeye farklı buğday çeşitleri
girmektedir. Ekilen çeşit sayısının fazla olması ister istemez bazı sorunları (düşük verim ve kalite, hastalık,
soğuk ve kurağa az dayanıklılık gibi) da beraberinde getirmektedir. Bu yüzden araştırmada yöreye en uygun
çeşit ve azot dozunun belirlenmesi hedeflenmiştir. Deneme Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nün deneme
tarlasında 2003/2004 ve 2004/2005 yetiştirme yıllarında yürütülmüştür. Araştırma tesadüf bloklarında bölünmüş
parseller deneme desenine göre 4 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Ana parsellere çeşitler (Gelibolu, Pehlivan,
Turan-2000, Kate A-1 ve Golia), alt parsellere azot dozları (0, 4, 8, 12 ve 16 kg/da) yerleştirilmiştir. Azotun 1/3’ü
ekim öncesi, 1/3’ü kardeşlenme ve 1/3’ü sapa kalkma döneminde verilmiştir. Denemenin ilk yılında çeşitler ve
azot dozları arasında önemli fark olmamıştır. İkinci yılda Kate A-1 ve Turan-2000 daha yüksek tane verimine
(539.9±35.1 ve 537.0±39.8 kg/da) sahip olmuşlardır. Bu yılda verilen azotun artışı ile tane verimi de artarak en
yüksek azot uygulamasından (16 kg/da) en yüksek verim (616.1±23.4 kg/da) alınmıştır. Azotla gübreleme unun
kalite özelliklerini (glüten miktarı ve sedimantasyon değerini) yükseltmiştir. Bu etki çeşitlere ve yıllara göre 8-16
kg/da azot dozuna kadar sürmüştür. Genel olarak Golia ve Gelibolu çeşitlerinden elde edilen unun ekmeklik
kalitesi diğer çeşitlerden biraz daha yüksek olmuştur. Tane verimi ve un kalitesi birlikte ele alındığında, yöre için
Gelibolu çeşidi tavsiye edilebilir niteliktedir.

Keywords

Ekmeklik buğday, azot, tane verimi, glüten miktarı, glüten indeksi, sedimantasyon değeri.

References

• Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi