Kadın giysi tasarımında güncel antropometrik ölçüler: Ankara ili örneği

Year 2025, Issue: 50, 60 - 69, 30.06.2025

Gamze Çamlıbel , Hacer Yücel

https://doi.org/10.33613/antropolojidergisi.1595527

Abstract

Giysi konforunu etkileyen faktörlerden birisi de giysi kalıplarıdır. Giysi kalıplarının elde edilmesinde kullanılan bazı antropometrik ölçüler bulunmaktadır ve bu ölçüler belirli aralıklar ile güncellenmelidir. Kadın giysi tasarımında güncel antropometrik ölçülerin elde edilmesini amaçlayan bu araştırmada, kadın giysi kalıplarında kullanılmakta olan antropometrik ölçülerin güncel ortalama değerleri tespit edilmiştir. Yaş aralıklarına göre antropometrik ölçülerinin ortalama değerleri ortaya konmuştur. Yaş aralıklarına göre ortalama vücut tipleri, beden numaraları ve kadınların giyim ürünlerinde yaşadıkları ölçü kaynaklı problemler belirlenmiştir. Ayrıca giyimde kullanılan antropometrik ölçülerin yeni ortalama değerleri ile giyimde kullanılan standart beden ölçüleri karşılaştırılmıştır. Araştırmanın amacı doğrultusunda betimsel yöntem kullanılmıştır. Bu bağlamda Ankara’da yaşamakta olan 18-65 yaş arası 202 kadına anket uygulanmış ve giyimde kullanılan 35 antropometrik ölçü alınmıştır. Toplanan veriler SPSS (v.25) programında analiz edilmiştir. Elde edilen verilerin genel sonuçlarına bakıldığında, kadınların ağırlık ortalaması 70,4 kg, boy ortalaması 1,59 cm, göğüs çevresi 98 cm, bel çevresi 84 cm, kalça çevresi 107,5 olarak tespit edilmiştir. Ayrıca araştırma sonucunda kadınların beden ölçülerinin hazır giyimdeki standart beden ölçülerine uymadığı, genellikle alt giysi gruplarında problem yaşadıkları ve kadınların yaş aldıkça vücut tiplerinin genellikle dikdörtgene döndüğü tespit edilmiştir.

Keywords

Giysi Konforu , Giysi ergonomisi , Kalıp Sistemleri , Antropometri

Current anthropometric measures in women’s clothing design: The case of Ankara

Abstract

One of the factors affecting clothing comfort is garment patterns. Some anthropometric measurements are used to create garment patterns, and these measurements should be updated periodically. In this study, which aims to obtain updated anthropometric measurements in women’s clothing design, current average values of anthropometric measurements used in women’s clothing patterns were determined. Average values of anthropometric measurements based on age groups were revealed. The study also examines the average body types, clothing sizes, and measurement-related problems experienced by women in garments according to different age groups. Additionally, the newly calculated average values of anthropometric measurements used in clothing were compared with the standard body sizes used in the clothing industry. To achieve this aim, a descriptive method was employed. A survey was conducted with 202 women aged 18-65 living in Ankara, and 35 anthropometric measurements used in clothing were taken. The collected data were analyzed by using the SPSS (v.25) program. The general results revealed that the average weight of the women was 70.4 kg, their average height was 1.59 meters, the average bust circumference was 98 cm, the waist circumference was 84 cm, and the hip circumference was 107.5 cm. Furthermore, the study found that women’s body measurements did not align with the standard sizes used in ready-made clothing. The most common issues were with lower garments, and it was observed that as women age, their body types tend to become more rectangular.

Keywords

Clothing Comfort , Clothing Ergonomics , Pattern Systems , Anthropometry

References

• Ak, K. (2009). Antropometrik ve ergonomik bir yaklaşımlar kadın temel beden ve kol kalıbı oluşturma, deneme ve geliştirme. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Akın, G. ve Sağır, M. (2001). Kırsal Kesim 4-20 Yaş Grubu Kız ve Erkeklerin Bazı Antropometrik Değerleri ve Oranları. 8. Ulusal Ergonomi Kongresi, 66-71. Erişim Adresi: https://derğipark.orğ.tr/en/download/article-file/1569386
• Ayberk, B. ve Aslan, S. (2017). Öğretmen adaylarının öz-düzenleme düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi, Eğitimde Kuram ve Uygulama, 13(3), 455-470.
• Aydın, S. (1989). Türk Kadınının Beden Ölçüleri. Yayın No:136. Sagem Yayınları.
• Aydoğan, A. (2017). Türk toplumunda spinal anestezi planlanan gebe ve gebe olmayan kadın hastalarda antropometrik özellikler ile cilt-subaraknoidal uzaklık arasındaki ilişki. [Yayımlanmamış tıpta uzmanlık tezi]. T.C. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ankara.
• Aysel, T. (2010). Giysi ve kalıp hazırlamada kullanılmak üzere obez kadınların antropometrik ölçülerinin belirlenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi.
• Bağdatlı, Z. B. (2019). Antropometrik ölçü tahminlerinde oransal ölçek ve regresyon analizinin karşılaştırılması. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
• Bayraktar, F. (2007). Büyük beden kadınlar için hazır giyim üretiminde kullanılacak beden ölçüleri standardizasyonunun oluşturulması. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Beunen, G. P., Rogol, A. D., ve Malina, R. M. (2006). Indicators of biogical maturation and secular changes in biological maturation. Food and Nutrition Bulletin, 27(4), 244-256 https://doi.org/10.1177/15648265060274S508
• Calculator. (15 Ekim 2023). Body Type Calculator. https://www.calculator.net/body-type-calculator.html
• Cohen, L., Manion, L., ve Morrison, K. (2007). Research methods in education. Rouledge.
• Çileroğlu, B. (2006). İç giyim üretimine yönelik 18-50 yaşlar arası kadın beden ölçüleri standardizasyonu üzerine bir araştırma. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Devarajan, P. ve Istook, C. L. (2004). Validation of ‘Female Figure Identification Technique (FFİT) For Apparel’ Software. Journal of Textile and Apparel, Technology and Management, 4(1), 1-23.
• Ediskun, H., ve Dürder, B. (1973). Türkçe Konuşan Sözlük. Remzi Kitabevi.
• Ercan, E. (1994). Türk bayan vücut ölçülerine dayalı yeni bir giysi kalıp çizim sisteminin geliştirilmesi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ege Üniversitesi, İzmir.
• Güngör, A. (2013). Postmenopozal kadınlarda osteoporoz ve osteoporoz tedavi bilincinin sorgulanması. [Yandal Uzmanlık Tezi]. Atatürk Üniversitesi.
• Hertzberg, H. T. E. (1955). Some Contributions of Applied Physical Anthropology to Human Engineering. Annals of The New York Academy of Science, 63(4), 616-629 https://doi.orğ/10.1111/j.1749-6632.1955.tb32114.x
• Hughes P., Bradrick, J. P., ve Yowler, C.J. (2013). Nutrition For The Oral and Maxillofacial Surgery Patient. Raymond J. Fonseca, Robert V. Walker, H. Dexter Barber, Michael P. Powers, David E. Frost (Ed.), Oral and Maxillofacial Trauma, (s.30-47) https://doi.org/10.1016/B978-1-4557-0554-2.00003-4
• İstatistik Umum Müdürlüğü. (1937). Türkiye Antropometri Anketi. Hüsnütabiat Basımevi.
• Jelliffe, D. B., ve World Health Organization. (1966). The assessment of the nutritional status of the community (with special reference to field surveys in developing regions of the world / Derrick b. Jelliffe; Prepared in Consultation With Twenty-Five Specialists in Various Countries) World Health Organization. https://apps.who.int/iris/handle/10665/41780
• Karakaya, İ. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. A. Tanrıöğen (Ed.), Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Anı.
• Kansu, Ş.A. (1937). Antropometri Teknikleri İçin Rehber. T.C. Sıhhat ve İçtimaî Muavenet Vekaleti Neşriyatı No. 46.
• Keleş, E. (2009). Kadın temel beden ve kol kalıbı çizimi konusunda antropometrik ve ergonomik yeni bir deneme. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Kışlak, P., ve Genç, F. (2019). Osteoropoz ve tedavisi. Lectio Scientific Journal of Health and Natural Sciences, 3(1), 1-1.
• Köktaş, F. (2020). Ofis oturma elemanlarının ergonomik ve antropometrik ölçütler açısından değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Işık Üniversitesi, İstanbul.
• Kroemer, K., Kroemer, H. J., ve Kroemer- Elbert, K. E. (2020). Engineering anthropometry. Engineering Physiology, Bases of Human Factors Engineering/ Ergonomics, 299-364. https://doi.org/10.1007/978-3-030-40627-1_11
• Kuru, S., Duyar, İ., Solak, L. ve Soyal, N. (2009). Giysi konstrüksiyonunda kullanılan ölçülerin antropometrik açıdan incelenmesi. Vocational Education, 4(3), 118-129.
• Lee, J. Y., Istook, C. L., Nam, Y. J., Park, ve S. M. (2007). Comparison of body shape between ÜSA and Korean women. International Journal of Clothing Science and Technology, 19(5), 374-391.
• Sarıdoğan, M., Tuncer, T. ve İrdesel, J. (2017). Postmenepozal osteoporoz tanı ve tedavisinde kanıta dayalı öneriler. TFTR Derneği Osteoporoz Çalışma Grubu Uzlaşı Raporu. İstanbul Tıp Kitapevi.
• Sezer, B. (2006). Müller kalıp sistemi 46-52 beden (38-41 yaka) klasik erkek gömleği kalıplarının antropometrik ve ergonomik uyumunun incelenmesi, geliştirilmesi. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Simmons, K. P., ve Istook, C. L. (2003). Body Measurement techniques comparing 3D body-scanning and anthropometric methods for apparel applications. Journal of Fashion Marketing and Management. 7(3), 306-332. DOI: 10.1108/13612020310484852
• Sims, R. E., Marshall, R., Gyi, D.E., Summerskill, S.J., ve Case, K. (2012). Collection of anthropometry from older and physically ımpaired persons: traditional methods versus TC2 3-D body scanner. International Journal of Industrial Ergonomics. 41(1), 65-72. https://doi.org/10.1016/j.ergon.2011.10.002
• Sucu, N. (2018). Düzenli egzersiz yapan ve yapmayan kadınların bazı antropometrik özellikler ile beden imgesi ve sosyal fizik kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Aksaray Üniversitesi, Aksaray.
• Şen, H. (2015). Kalıp sistemlerinin ölçü ve bedene uyum yönünden incelenerek Türk kadın beden yapısına uyumlarının değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği. (2020). Osteoporoz: Tanımı, Önemi ve Sınıflaması. Osteoporoz ve Metabolik Kemik Hastalıkları Tanı ve Tedavi Kılavuzu. Ankara Miki Matbaacılık.
• Türkiye İstatistik Kurumu (25.10.2023). Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları. İl, Tek Yaş ve Cinsiyete Göre Nüfus. TÜİK Kurumsal (tuik.gov.tr)
• Weiner, J., ve Lourie, J. A. (1969). Human biology: A guide to field methods (IBP handbook, no. 9). Blackwell Scientific.
• Vuruşkan, A. (2010). Vücuda uygunluk ve tasarım parametreleri açıcından kişiye özel giysiler üzerine yeni bir yaklaşımın geliştirilmesi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.