Affedicilik ve Manevi Başa Çıkmanın Aile Yaşam Doyumuna Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 1 - 19, 30.06.2025

Hacer Alsancak Pamak , Durmuş Ümmet

Öz

Bu çalışma, affedicilik ve manevi başa çıkma değişkenlerinin aile yaşam doyumu üzerindeki etkilerini incelemeyi ve bu değişkenlerin alt boyutları arasındaki ilişkileri ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırmada, nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini, Türkiye’de yaşayan 354 evli birey (%70,9’u kadın, %29,1’i erkek) oluşturmaktadır ve katılımcıların yaş aralığı genellikle 35-44 yaş arasında yoğunlaşmaktadır. Veriler, Kişisel Bilgi Formu, Aile Yaşam Doyumu Ölçeği, Manevi Başa Çıkma Ölçeği ve Evlilikte Bağışlama Ölçeği kullanılarak Google Form üzerinden toplanmış ve SPSS 25.0 yazılımı ile analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, kadınların "uzaklaşma" ve "misilleme" alt boyutlarında erkeklerden daha yüksek puan aldığı, buna karşın erkeklerin "yardımseverlik" alt boyutunda kadınlardan daha yüksek puan aldığı tespit edilmiştir. Ayrıca, "uzaklaşma" puanlarının yaş, evlilik süresi, çocuk sayısı ve eğitim düzeyi gibi demografik değişkenlere göre anlamlı farklılıklar gösterdiği bulunmuştur. Aile yaşam doyumu, "yardımseverlik" ile pozitif, "uzaklaşma" ve "misilleme" ile negatif yönde ilişkili bulunmuştur. Manevi başa çıkmanın, "yardımseverlik" ve "uzaklaşma" alt boyutları aracılığıyla aile yaşam doyumunu anlamlı düzeyde yordadığı saptanmıştır. Bu bulgular, affedicilik ve manevi başa çıkma stratejilerinin aile içi ilişkilerin kalitesini artırarak aile yaşam doyumuna katkı sağladığını göstermektedir. Araştırma, bu stratejilerin aile içi uyumu ve mutluluğu desteklemede önemli birer araç olduğunu ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

affedicilik , Manevi başa çıkma , Aile yaşam doyumu

Examining the Effect of Forgiveness and Spiritual Coping on Family Life Satisfaction

Öz

This study aims to examine the effects of forgiveness and spiritual coping variables on family life satisfaction and to explore the relationships among their sub-dimensions. A correlational survey model, one of the quantitative research methods, was employed. The study sample consists of 354 married individuals living in Turkey (70.9% female, 29.1% male), predominantly aged between 35-44. Data were collected through a Personal Information Form, Family Life Satisfaction Scale, Spiritual Coping Scale, and Marital Forgiveness Scale, administered via Google Forms, and analyzed using SPSS 25.0. The findings revealed that women scored significantly higher than men in the "distancing" and "retaliation" sub-dimensions, whereas men scored higher in the "benevolence" sub-dimension. Additionally, "distancing" scores varied significantly based on demographic variables such as age, marital duration, number of children, and educational level. Family life satisfaction was positively correlated with "benevolence" and negatively correlated with "distancing" and "retaliation." Spiritual coping significantly predicted family life satisfaction through the "benevolence" and "distancing" sub-dimensions. These findings indicate that forgiveness and spiritual coping strategies contribute to enhancing the quality of family relationships and improving family life satisfaction. The study highlights the importance of these strategies as tools to promote harmony and happiness within the family.

Anahtar Kelimeler

Forgiveness , Spiritual Coping , Family Life Satisfaction

Kaynakça

• Atçeken, M. (2014). Dindarlık, evlilik doyumu ve kişilik özelliklerinin bağışlama ile ilişkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Haliç Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2016). Bilimsel yöntemler (21. baskı). Pegem Akademi.
• Canatan, K. (2011). Aile sosyolojisi: Konuları, perspektifi ve gelişimi. In K. Canatan E. Yıldırım (Eds.), Aile sosyolojisi (2. baskı). Açılım Kitap.
• Cengil, M., Koç, A. (2024). Ailede eşler arasında algılanan manevi doyum ile yaşam doyumu arasındaki ilişki. Kastamonu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 8(1), 137–154.
• Creswell, J. W. (2017). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (5. baskı). Sage Publications.
• Çalışkan, M., Toker, M., & Özbay, Y. (2017). Aile Yaşam Doyumu Ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 2(1), 1–9.
• Çetintaş, S., Ekşi, H. (2020). Maneviyatın aile yaşamındaki rolü. Aile ve Toplum Dergisi, 25(3), 45–62.
• DeFrain, J. (1999). Strong families around the world. Family Matters, 53, 6–13.
• DeFrain, J., Stinnett, N. (2002). Family strengths. University of Nebraska Press.
• Derogatis, L. R. (1992). The Brief Symptom Inventory (BSI): Administration, scoring, and procedures manual. National Computer Systems.
• Devecioğlu, B. (2023). Evli bireylerde, evlilik doyumunun psikolojik iyi oluş ve affetme davranışıyla ilişkisinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Üsküdar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Doğan, N., Koç, M. (2017). Nicel araştırma yöntemleri. Eğitim Yayınları.
• Doğanay, G. (2019). Ailede Manevi Başa Çıkma Ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Bildiri, 4. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Kongresi.
• Durmuş, E., Manap, A. (2018). Evlilikte bağışlama ölçeği-olay: Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(4), 2033–2049.
• Enright, R. D., Fitzgibbons, R. P. (2000). Helping clients forgive: An empirical guide for resolving anger and restoring hope. American Psychological Association. https://doi.org/10.1037/10381-000
• Fincham, F. D., Beach, S. R. H., Davila, J. (2004). Forgiveness and conflict resolution in marriage. Journal of Family Psychology, 18(1), 72–81. https://doi.org/10.1037/0893-3200.18.1.72
• Fincham, F. D., Hall, J. H., Beach, S. R. H. (2006). Forgiveness in marriage: Current status and future directions. Family Relations, 55(4), 415–427. https://doi.org/10.1111/j.1741-3729.2005.callf.x-i1
• Gökalp, Z. (1978). Türkçülüğün esasları (5. baskı). Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Gümüş, F., Baran, G., Zengin, L. (2014). Spiritual care in nursing. International Journal of Basic and Clinical Studies (IJBCS), 3(1), 102–106.
• Gül, O. (2019). Bağışlama ve yardımseverlik arasındaki ilişkide empati ve destekleyici tutumların rolü. Psikoloji Araştırmaları Dergisi, 39(2), 145–162.
• Jain, S., Arya, M. (2024). Role of conflict resolution and forgiveness in predicting marital satisfaction. ShodhKosh: Journal of Visual and Performing Arts, 5(1), 1672–1679.
• Karaduman, F. T., Aydın, A. R. (2024). Ergen sorunları ve başetme yöntemi olarak maneviyat/manevi danışmanlık. Akademik Platform İslami Araştırmalar Dergisi, 8(3), 407–432.
• Kılıç, İ. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Nobel Yayıncılık.
• Kır, İ. (2011). Toplumsal bir kurum olarak ailenin işlevleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(36), 381–404.
• Krysan, M., Moore, K. A., Zill, N. (1990). Identifying successful families: An overview of constructs and selected measures. Marriage Family Review, 15(1–2), 1–33.
• Lyman, K., Marks, L. D., Dollahite, D. C. (2024). How do religious women cope with marital conflict and hardship? Religions, 15(4), 63. https://doi.org/10.3390/rel15040063
• Mahoney, A., Pargament, K. I., Jewell, T., Swank, A. B., Scott, E., Emery, E., Rye, M. (1999). Marriage and the spiritual realm: The role of proximal and distal religious constructs in marital functioning. Journal of Family Psychology, 13(3), 321–338. https://doi.org/10.1037/0893-3200.13.3.321
• Mutluer, S. (2006). Özgüven oluşmasında manevi değerlerin rolü (Yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Olson, D. H. (2000). Circumplex Model of Marital and Family Systems. Journal of Family Therapy, 22(2), 144–167.
• Paleari, F. G., Regalia, C., Fincham, F. D. (2009). Evlilikte suç-spesifik affetmenin ölçülmesi: Evlilik Suç-Spesifik Affetme Ölçeği (MOFS). Psikolojik Değerlendirme, 21(2). https://doi.org/10.1037/a0016068
• Pargament, K. I., Koenig, H. G., Perez, L. M. (2000). The many methods of religious coping: Development and initial validation of the RCOPE. Journal of Clinical Psychology, 56(4), 519–543.
• Şahin, N. H., Durak Batıgün, A., Uğurtaş, S. (2002). Kısa Semptom Envanteri.
• Tunç, B. (2020). Aile yaşamında maneviyat: Aile psikolojik danışmasında maneviyatın yerine yönelik bir inceleme (Yüksek lisans tezi). YÖK Ulusal Tez Merkezi.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2022). Türkiye Aile Yapısı Araştırması 2021. Ankara: TÜİK Yayınları.
• Türk Dil Kurumu. (2022). Türkçe sözlük. https://sozluk.gov.tr/