SARIKAMIŞ KİLİMLERİ

Year 2022, Issue: 20-21, 275 - 297, 30.12.2022

Ayşe Aslıhan Eroğlu

https://doi.org/10.32704/akmbaris.2022.175

Abstract

Sarıkamış Kilimleri kendine has yöresel özelliklerin yanı sıra; Anadolu’daki diğer yaygılar ile ortak özellikler gösterir. Kilimlerin malzemesi yündür. Siyah, kahverengi ve beyaz renkli yünler boyamadan saf olarak kullanılır. Boyalar eskiden doğal malzeme ve bitkilerden yapılırdı, fakat günümüzde sentetik ve doğal boyalar birlikte kullanılmaktadır. Dokumalarda daha çok kırmızı, siyah, kahverengi, yeşil, turuncu ve beyaz renkler hâkim olup, tek ve iki şak halinde dokunmaktadır. Örneklerde geometrik motiflerin yanı sıra, gül, lale, karanfil ve hayat ağacı benzeri motifler yaygındır. Bazılarının üzerinde kitabe şeklinde yazılı metinler yer almaktadır.

Keywords

Sarıkamış, Geleneksel, Kilim, Motif, Dokuma, Doğal Boya., Traditional, Rug, Weaving, Natural Dye.

SARIKAMIŞ RUGS

Abstract

Besides having some local characteristics peculiar to themselves, the rugs in Sarıkamış region have some comman characteristics with the other coverings in Anatolia. Rugs are generally made from wool. Wool which is black, brown and white in colour is used purely without being dyed. In the past, dyes were made from herbal and natural dyes, but nowadays, generally synthetic dyes are in use. The colours mostly used in dyeing are red, black, brown, green, orange and white.They are weaved in one and two fragments. They are adorned with geometrical motifs besides the motifs of roses, tulips, carnation and of the tree of life and so on. Some of them have some writings on them.

Keywords

Sarıkamış, Geleneksel, Kilim, Motif, Dokuma, Doğal Boya., Traditional, Rug, Weaving, Natural Dye.

References

• Alp, Özlem, K. “Konya ve Yöresi Kilimlerinde Semboller”, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, 1998.
• Barışta, Örçün. “19-20. Yüzyıl İç Anadolu ve Orta Akdeniz Bölgesi Türk Kirkitli Dokumaları Üzerine”, Türk Soylu Halkların Halı, Kilim ve Cicim Sanatı Uluslararası Bilgi Şöleni Bildirileri, Ankara, 1998.
• Çelik, Adem. “Niğde Yöresi Halı ve Kilimleri”. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, 2005.
• Deniz, Bekir. Türk Dünyasında Halı ve Düz Dokuma Yaygılar, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, 2000.
• Dulkadir, Hilmi. “Türk Dokuma Yanışları Hakkında Sosyo- Kültürel Bir Değerlendirme”, IV. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi, C.V, Ankara, 1992.
• Durul, Yusuf. Türk Kilim Motifleri, Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, 1987.
• Durul, Yusuf. Anadolu Kilimlerinden Örnekler- II, İstanbul: Akbank Yayınları, 1987.
• Ergüder, A. Aslıhan. “Kars Yöresi düz Dokumaları”. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, 2009.
• Gündoğdu, Hamza ve Ekibi, Sarıkamış ve Çevresindeki Tarihi Kalıntılar, Erzurum: Güzel Sanatlar Enstitüsü Yayınları, 1999.
• Karahan, Recai. “Van Kilimleri” Kültür ve Sanat, Aralık 1998.
• Kirzioğlu, Fahrettin. Kars Tarihi, C.I. İstanbul: Işıl Matbaası, 1953.
• Parlak, Tahsin. Oltu ve Köylerinde Bardız Kilimciliği, Erzurum: Ekip Grafil, 2002.
• Parlak, Tahsin. ve Ergüder, Aslıhan. Bardız Kilimleri, Erzurum: Atatürk Üniversitesi, 2010.