WEB OF SCİENCE (WOS) VERİ TABANINDA İŞE ANGAJE OLMA KONULU ÇALIŞMALARIN BİBLİYOMETRİK ANALİZ YÖNTEMİ İLE İNCELENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 131 - 155, 30.11.2023

Fazilet Albaş

https://doi.org/10.55119/artuklu.1363537

Öz

Örgüt başarısında önemli bir faktör olan çalışanların tutum ve davranışları, sürdürülebilir rekabet üstünlüğü için önem arz etmektedir. Çalışandan beklenen verimi elde etmek için yönetim anlayışındaki değişmeler pozitif psikolojiye yönelik ilginin artmasını sağlamış, bu durum da işe angaje olma kavramının ortaya çıkmasına neden olmuştur.
Söz konusu çalışmanın amacı, yabancı yazında “job engagement” olarak yer alan ve Türkçe literatürde de son yıllarda yaygın bir şekilde tercih edilen işe angaje olma kavramı ile ilgili alan yazında yayınlanan makalelerin çeşitli parametrelerle detaylı bir şekilde bibliyometrik analiz aracılılığı ile incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda, Web of Science (WoS) veri tabanında “job engagement” anahtar kelimesi ile tarama yapılmış; yönetim ve işletme alanında yer alan ve 2008-2023 yılları arasında yayınlanan 201 makale araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Gerek WOS veri tabanı gerekse VOSviewer yazılım programı aracılığıyla elde edilen bulgulara göre; işe angaje olma ile ilgili çalışmaların 2012 yılından sonra arttığı ve en fazla makalenin 2022 yılında yayınlandığı, ilgili yayınların dergilere ve yazarlara göre dağılımında Türkiye bazlı çalışmaların sınırlı sayıda kaldığı; en fazla atıf yapılan çalışmanın “Job Engagement: Antecedents And Effects On Job Performance” başlıklı makale olduğu ve işe angaje olma kavramı ile birlikte en sık kullanılan anahtar kelimelerin “Çalışan Bağlılığı ( Employee Engagement), Çalışmaya Tutkunluk ( Work Engagement), İş Tatmini ( Job Satisfaction)” olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

İşe Angaje olma, Bibliyometrik Analiz, Web Of Science

Etik Beyan

Bu çalışma bilimsel araştırma ve yayın etiği kurallarına uygun olarak hazırlanmıştır, etik kurulu kararı gerekmemektedir.

Destekleyen Kurum

Çalışmada herhangi bir kurum ya da kuruluştan destek alınmamıştır.

Kaynakça

• Akhtar, R. (2015). The engageable personality: Personality and trait EI as predictors of work engagement. Personality and Individual Differences, 73, 44-49.
• Ansari, M. E., Maleki, S., & Mazraeh, S. (2013). An Analysis of Factors Affected on Employees’ Counterproductive Work Behavior: The Moderating Role of Job Burnout and Engagement. Journal of American Science, 9(1), 350-359.
• Ardıç, K., & Polatçı, S. (2009, Ocak-Haziran). Tükenmişlik Sendromu ve Madalyonun Öbür Yüzü: İşle Bütünleşme. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi(82), 21-46.
• Arlı, H., & Yolcu, İ. U. (2022). Psikolojik Sermaye İle İş Tatmini Arasındaki İlişkide İşe Gönülden Adanmanın Aracılık Rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 14(3), 1781-1794.
• Arslan, E. (2022). Sosyal Bilim Araştırmalarında VOSviewer ile Bibliyometrik Haritalama ve Örnek bir Uygulama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(2), 33-56.
• Arslan, E. T., & Demir, H. (2017). İşe Angaje Olma ve İş Tatmini Arasındaki İlişki: Hekim Ve Hemşireler Üzerine Nicel Bir Araştırma. Yönetim ve Ekonomi, 24(2), 371-389.
• Atalık, B., & Eroğluer, K. (2022). Çalışanların Esnek Çalışma Düzenlemelerine Karşı Tutumlarının İşe Adanmışlıklarına Etkisinde Örgütsel Adalet Algısının Aracı Rolü. Savunma Bilimleri Dergisi(42).
• Attridge, M. (2009). “Measuring and Managing Employee Work Engagement: A Review of the. Journal of Workplace Behavioral Health, 24(4), 383-384.
• Bakker, A. B. (2008). An Evidence-Based Model of Work Engagement. Work & Stress, 22(3), 187-200.
• Bakker, A. B., & Demerouti, E. (2008). Towards a model of work engagement. Career Development International, 13(3), 209-223.
• Bakker, A. B., & Leiter, M. P. (2010). Work Engagement: A Handbook of Essential Theory and Research (1. b.). New York: Psychology Press.
• Bakker, A. B., Albrecht, S. L., & Leiter, M. P. (2011). Key Questions Regarding Work Engagement. European Journal of Work and Organizational Psychology, 20(1), 4-28.
• Bakker, A. B., Schaufeli, W. B., Leiter, M. P., & Taris, T. W. (2008). Work engagement: An emerging concept in occupational health psychology. Work & Stress, 22(3), 187-200.
• Bal, E. A. (2009). Bir Pozitif Psikoloji Kavramı Olarak İşe Gönülden Adanma (Work Engagement) . Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İşletme Bölümü 17. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi,, 546-552.
• Barney, J. (1991). Firm resources and competitive advantage. Journal of Management, 17, 99-120.
• Beehr, T. A., M.Jex, S., & Stacy, B. A. (2000). Work Stressors and Coworker Support as Predictors of Individual Strain and Job Performance. Journal of Organizational Behavior, 21, 391-405.
• Berg, A. v. (2013). Team level engagement as a mediator for the relation between perceived supervisor support and organizational performance . Master Thesis. Netherlands: Tilburg Üniversity.
• Brotherridge, C. M. (2001). A comparison of alternative models of coping: Identifying relationships among coworker support, workload, and emotional exhaustion in the workplace. International Journal of Stress Management, 8, 1-14.
• Bostancı, H., & Ekiyor, A. (2015). Çalışanların İşe Adanmasının Örgüt İçi Girişimciliğe Etkisinin İncelenmesi: Sağlık Sektöründe Bir Uygulama. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 1
• Burke, R. J., Koyuncu, M., Fiksenbaum, L., & Tekin, Y. (2013). Antecedents and Consequences of Work Engagement Among Frontline Employees in Turkish Hotels. Journal of Transnational Management, 18, 191-203.
• Christian, M. S., Garza, A. S., & Slaughter, J. E. (2011). Work engagement: A quantitative review and test of its relations with and task and contextual performance. PERSONNEL PSYCHOLOGY, 64, 89-136.
• Cohen, S. G., & Bailey, D. E. (1997). What Makes Teams Work: Group Effectiveness Research from the Shop Floor to the Executive Suite. Journal of management, 23(3), 239-290.
• Çiçek, İ., & Aslan, A. E. (2020). Kişilik Ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri: Kuramsal Bir Çerçeve. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 10(1), 137-147.
• Demerouti, E., & Cropanzano, R. (2010). From thought to action: Employee work engagement and job performance. A. B. Bakker, & M. P. Leiter içinde, Work Engagement: A Handbook of Essantial Theory and Research (s. 147-163). Hove and New York: Psychology Press.
• Doğan, E. (2002). Çalışanın İşine Cezbolması: Dönüştürücü Liderlik Tarzının, Lidere Olan Güvenin, Güçlenmenin Ve Duygunun Etkileri. Doktora Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı.
• Doğan, T. (2013). Beş Faktör Kişilik Özellikleri ve Öznel İyi Oluş. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 4(1), 56-64.
• Einarsen, S., Skogstad, A., Lande, A. B., & Nielsen, M. B. (2018). Climate For Conflict Management, Exposure To Workplace Bullying And Work Engagement: A Moderated Mediation Analysis. International Journal Of Human Resource Management, 29(3), 549-570.
• Eroğluer, K., & Kahraman, Ç. A. (2019). Çalışanların Kişilik Özelliklerinin İşe Cezbolma Algıları Üzerine Etkisi: Bir Firma Uygulaması. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 5(1), 21-33.
• Güzel, Ş., & Uyar, S. (2019). Tükenmişliğin Antitezi İşe Angaje Olmak: Kavramsal Açıdan İnceleme. Sosyal Araştırmalar ve Yönetim Dergisi(1), 44-52.
• Hakanen, J. J., & Schaufeli, W. B. (2012). Do burnout and work engagement predict depressive symptoms and life satisfaction? A three-wave seven-year prospective study. Journal of Affective Disorders, 141, 415-424.
• Hakanen, J. J., Toppinen-Tanner, S., & Perhoniemi, R. (2008). Positive gain spirals at work: From job resources to work engagement, personal initiative and work-unit innovativeness. Journal of Vocational Behavior, 73, 78-91.
• Harputluoğlu, D. D., & Polat, D. D. (2017). İşe Tutkunluk ve İş-Aile-İş Çatışmasının İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Konaklama İşletmelerinde Bir Uygulama. Sosyal Bilimler Dergisi, 4(13), 435-450.
• Harter, J. K., Schmidt, F. L., & Killham, E. A. (2002). Business-unit-level relationship between employee satisfaction, employee engagement, and business outcomes: A meta-analysis. Journal of Applied Psychology, 87(2), 268–279.
• J.Hakanen, J., B.Bakker, A., & B.Schaufelic, W. (2006). Burnout and Work Engagement Among Teacher. Journal of School Psychology, 43(6), 495-513.
• Kahn, W. A. (1990). Psychological conditions of personal engagement and disengagement at work. The Academy of Management Journal, 33(4), 692-724.
• Kanten, P., & Yeşiltaş, M. (2013). Pozitif orgutsel davranıslar uzerine kavramsal bir inceleme. Suleyman Demirel Universitesi Vizyoner Dergisi, 4(8), 83-106.
• Kim, M.-S., & Koo, D.-W. (2017). Linking LMX, Engagement, İnnovative Behavior, And Job Performance İn Hotel Employees. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 29(12), 3044-3062.
• Köksal, O., & Şenel, Ö. (2022). İş Biçimlendirmenin İşe Tutulma Üzerindeki Etkisinde Kişi-İş Uyumunun Aracılık Rolü. İş ve İnsan Dergisi, 9(1), 73-86.
• Köse, A. (2015). İşe Angaje Olma İle Örgütsel Destek Algısı ve Örgüt İklimi Arasındaki İlişki ( Kahramanmaraş Örneği). Yayınlanmamış Doktora Tezi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kubat, U., & Kuruüzüm, A. (2010). İş Değerleri İle Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Bir Yapısal Denklem Modelleme Yaklaşımı. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(3), 487-505.
• Langelaan, S., B.Bakker, A., Doornen, L. J., & B.Schaufeli, W. (2006). Burnout and work engagement: Do individual differences make a difference? Personality and Individual Differences, 40(3), 521-532.
• Lockwood, N. R. (2006). Talent Management: Driver for Organizational Success. SHRM® Research Quarterly, 1-11.
• Luthans, F., Avey, J. B., Avolio, B. J., & Peterson, S. (2010). The Development and Resulting Performance Impact of Positive Psychological Capital. Human Resource Development Quarterly, 21(1), 41–67.
• Markos, S., & Sridevi, M. S. (2010). Employee Engagement: The Key to Improving Performance. International Journal of Business and Management, 5(12), 89-96.
• Maslach, C., & Leiter, M. (2016). Burnout. Reserchgate, 1, 358–362.
• Maslach, C., & Leiter, M. P. (1997). The Truth about Burnout: How Organizations Cause Personal Stress and What to do about It. San Francisco: Jossey-Bass.
• Maslach, C., & Leiter, M. P. (2008). Early Predictors of Job Burnout and Engagement. Journal of Applied Psychology, 498-512.
• Maslach, C., Schaufeli, W. B., & Leiter, M. P. (2001). Job Burnout. Annual Review Psychology, 52, 397–422.
• Miao, C. F., & Evans, K. R. (2013). The interactive effects of sales control systems on salesperson performance: A job demands-resources perspective. Journal of the Academy of Marketing Science, 41(1), 73–90.
• Mustosmäki, A., Anttila, T., & Oinas, T. (2013). Engaged or Not? A Comparative Study on Factors Inducing Work Engagement in Call Center and Service Sector Work. Nordic journal of working life studies, 3(1), 49-67.
• Owens, B. P., Baker, W. E., Sumpter, D. M., & Cameron, K. S. (2016). Relational Energy at Work: Implications for Job Engagement and Job Performance. Journal Of Applied Psychology, 101(1), 35-49.
• Owens, B. P., Wallace, A. S., & Waldman, D. A. (2015). Leader Narcissism and Follower Outcomes: The Counterbalancing Effect of Leader Humility. Journal of Applied Psychology, 1203-U404.
• Özkalp, E., & Meydan, B. (2015). Schaufeli ve Bakker tarafindan geliştirilmiş olan İşe Angaje Olma ölçeğinin Türkçe’de güvenilirlik ve geçerliliğinin analizi. İş, güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 17(3), 1-19.
• Özyılmaz, A., & Süner, Z. (2015). İşe Adanmışlığın İşyeri Tutumlarına Etkisi: Hatay’daki 9 İşletmede Yapılan Ampirik Araştırmanın Sonuçları. Eskişehir, 10(3), 143-164.
• Polatcı, S., Sobacı, F., & Kaban, İ. (2020). Kişilik Özellikleri ve Kişi-İş Uyumunun İş Tatmini Üzerine Etkileri: Taşeron Çalışanlar Üzerine Bir Araştırma. Journal of Organizational Behavior Review, 2(1), 12-30.
• Polat Dede, N. Yılmaz, G. ve Karaca Çakınberk, A. (2014). İş-aile çatışması ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki üzerinde işe tutkunluğun aracı etkisi. Munzur Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(5), 121-142
• Pritchard, A. (1969). Statistical bibliography or bibliometrics? Journal of Documentation, 348-349.
• Rhoades, S. L., & Eisenberger, R. (2002). Perceived organizational support: A review of the literature. Journal of Applied Psychology, 87(4), 698-714.
• Rich, B. L., Lepine, J. A., & Crawford, E. R. (2010). Job Engagement: Antecedents And Effects On Job Performance. Academy of Management Journal, 53(3), 617-635.
• Roberts, D. R., & Davenport, T. O. (2002). Job engagement: Why it's important and how to improve It. Employment Relations Today, 29(3), 21 - 29.
• Rothmann, S., & Joubert, J. (2007). Job Demands, Job Resources, Burnout And Work Engagement Of Managers At A Platinum Mine İn The North West Province. South African Journal of Business Management, 38(3), 49-61.
• Saks, A. M. (2019). Antecedents And Consequences Of Employee Engagement Revisited. Journal of Organizational Effectiveness: People and Performance, 6(1), 19-38.
• Salanova, M., Agut, S., & Peiro, J. M. (2005). Linking Organizational Resources and Work Engagement to Employee Performance and Customer Loyalty: The Mediation of Service Climate. Journal of Applied Psychology, 90(6), 1217–1227.
• Sardeshmukh, S. R., Sharma, D., & Golden, T. D. (2012). Impact Of Telework On Exhaustion And Job Engagement: A Job Demands And Job Resources Model. New Technology Work And Employment, 27(3), 193-207.
• Seijts, G. H., & Crim, D. (2006). What Engages Employees The Most or, The Ten C’s of Employee Engagement. Ivey Business Journal, 1-5.
• Schaufeli, W. B. (2012). Work Engagement what do we know and where do we go? Romanian Journal of Applied Psychology, 14(1), 3-10.
• Schaufeli, W. B., Salvona, M., Gonza´lez-Rom, V., & Bakker, A. B. (2002). The Measurement of Engagement and Burnout: A two Sample Confirmatory Factor Analytic Approach. The Journal of Happiness Studies, 71-92.
• Schaufeli, W., & Bakker, A. (2004). Utrecht Work Engagement Scale. UWES, 1-60.
• Schaufeli, W., & Salonova, M. (2007). Work Engagement: An Emerging Psychological Concept and Its Implications for Organizations. Managing Social and Ethical Issues, 135-177.
• Seligman, M. E., & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive Psychology: An introduction. American Psychologist, 55(1), 5-14.
• Shimazu, A., Schaufeli, W. B., Kamiyama, K., & Kawakami, N. (2015). Workaholism vs. Work Engagement: the Two Different Predictors of Future Well-being and Performance. International Society of Behavioral Medicine, 22, 18-23.
• Sonnentag, S. (2003). Recovery, Work Engagement, and Proactive Behavior: A New Look at the Interface Between Nonwork and Work. Journal of applied psychology, 88(3), 518-528.
• Şahinbaş, F., & Erigüç, G. (2019). Pozitif Örgütsel Davranış Yaklaşımıyla İşyeri Arkadaşlığı ve İşe Adanma İlişkisi: Sağlık Çalışanları Üzerine Araştırma. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 15(4), 1201-1225.
• Tims, M., Bakker, A. B., & Xanthopoulou, D. (2011). Do transformational leaders enhance their followers' daily work engagement? The Leadership Quarterly, 22, 121-131.
• Turgut, T. (2011). Çalışmaya Tutkunluk: İş Yükü, Esnek Çalışma Saatleri, Yönetici Desteği ve İş- Aile Çatışması Arasındaki İlişkileri. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25(3-4), 155-179.
• Vanam, S. (2009). Job Engagemet: Examining the Relationship with Sıtuational and Personal Factors. A Thesis Presented to The Faculty of the Department of Psychology San Jose State University.
• Wu, C.-H., Liu, J., Kwan, H. K., & Lee, C. (2016). Why and When Workplace Ostracism Inhibits Organizational Citizenship Behaviors: An Organizational Identification Perspective. Journal of Applied Psychology, 101(3), 362-378.
• Yalçın, H. (2010). Millî Folklor Dergisinin Bibliyometrik Profili. Millî Folklor, 22(85), 205-211.
• Zaidi, N. R., Wajid, R. A., Zaidi, F. B., Zaidi, G. B., & Zaidi, M. T. (2013). The Big Five Personality Traits and Their Relationship with Work Engagement Among Public Sector University Teachers of Lahore. African Journal of Business Management, 7(15), 1344-1353.