Kitle Fonlaması İslami Finansın Geleceği mi?

Yıl 2023, , 334 - 351, 30.03.2023

Muhammet Fatih Canbaz

https://doi.org/10.11616/asbi.1215662

Cited By: 1

Öz

Kitle fonlaması gelişmiş ülkelerde son 20 yılda, Türkiye’de ise son birkaç yılda özkaynak finansmanı aracı olarak büyük ilgi uyandırmaktadır. Kitle fonlaması, bir girişimin çevrimiçi platformlar aracılığıyla yatırımcılara açık çağrı ile sunularak sermaye talep etme ve toplama sistemidir. Bu aracı geleneksel finansmandan ayıran en temel özellik; yatırımcıların her zaman uzman yatırımcılar olmayışı, internet erişimine sahip olan, küçük tutarlarda da olsa bir girişime ortak olmak isteyen basit insanlardan oluşmasıdır. Bu özelliği yatırımcı olmayı tabana yayarken yöntemi geleneksel muadillerinden de farklı kılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, alternatif finansın gelişimiyle ortaya çıkan kitle fonlamasının İslam ekonomisi ve finansı kaideleriyle benzerliklerinin ortaya koyularak yöntemin İslami finansın geleceği olup olamayacağının araştırılmasıdır. Bu kapsamda kitle fonlamasının geleneksel finans kabullerini değiştiren yönleri üzerinde durulmuştur. Çalışma sonuçlarına göre; kitle fonlamasının İslami finans ile birçok ortak özelliği olduğu ve İslami finansa uyumunun kolay olacağı kanaatine ulaşılmıştır. Ancak bu noktada Şeriat’e uyum konusunda çerçeve metinlerin hazırlanması ve farkındalık çalışmaları gibi önemli ön hazırlık safhalarının tamamlanması gerekmektedir. İslami kitle fonlaması platformlarının henüz Müslüman toplumlarda yeterli sayıda ortaya çıkmamış olması ve İslami kaidelere uygun girişim projelerinin test edilememiş olması çalışmanın kısıtlarındandır.

Anahtar Kelimeler

kitle fonlaması, İslami finans, girişim, yatırım, crowdfunding, Islamic finance, venture, investment

Teşekkür

Editör ve kurullara çalışmalarında başarılar dilerim. İlginiz için teşekkür ederim.

Is Crowdfunding the Future of Islamic Finance?

Öz

Crowdfunding has attracted great interest as an equity financing tool in the last 20 years in developed countries and the last few years in Türkiye. Crowdfunding is a system of soliciting and raising capital by announcing a venture through online platforms through an open call to investors. The most basic feature that distinguishes this tool from traditional financing is; Investors are not always expert investors, but simple people who have internet access and want to be a partner in a venture, even with small capital. Crowdfunding differs from its traditional counterparts with its feature of spreading being an investor to society. This study aims to investigate whether the method can be the future of Islamic finance by revealing the similarities of crowdfunding with the principles of Islamic economics and finance. In this context, the moral aspects of crowdfunding that contradict traditional financing patterns are examined. The study showed that crowdfunding has many common points with the fundamental issues of Islamic economics and finance, so it will be easy to adapt to Islamic finance. However, it is necessary to prepare a basic framework text on the compliance of funding processes with Sharia and to introduce the method to society. The limitations of this study are that Islamic crowdfunding platforms have not yet become widespread in Muslim countries and that venture projects that comply with Islamic rules have not been tested.

Anahtar Kelimeler

crowdfunding, Islamic finance, venture, investment

Kaynakça

• Achsien, I. H., & Purnamasari, D. L. (2016). Islamic Crowd-funding as The Next Financial Innovation in Islamic Finance: Potential and Anticipated Regulation in Indonesia, European Journal of Islamic Finance, (5), 1-10. doi: https://doi.org/10.13135/2421-2172/1771
• Alonso, I. M. (2015). Crowdfunding in Islamic Finance and microfinance: A case study of Egypt. H. A. El-Karanshawy, A. Omar, & T. Khan (Dü) içinde, Developing Inclusive and Sustainable Economic and Financial Systems - Volume 1 - Access to Finance and Human Development — Essays on Zakah, Awqaf and Microinance (s. 85-94). Katar: Hamad Bin Khalifa University.
• Artist Share, (Artist Share Crowdfunding Platform), https://www.artistshare.com/about/, (Erişim Tarihi: 05.02.2022).
• Azganin, H., Kassim, S., & Sa'ad, A. A. (2021a). Proposed Waqf Crowdfunding Models for Small Farmers and the Required Parameters for Their Application, Islamic Economic Studies, 29(1), 2-17.
• Azganin, H., Kassim, S., & Sa'ad, A. A. (2021b). Islamic P2P Crowdfunding (IP2PC) Platform for the Development of Paddy Industry in Malaysia: An Operational Perspective, Journal of Islamic Finance, 10(1), 65-75.
• Baber, H. (2020). Crowdfunding Framework in Islamic Finance. Handbook of Research on Theory and Practice of Global Islamic Finance (s. 307-320). içinde Pennsylvania - USA: IGI Global Publisher, doi:10.4018/978-1-7998-0218-1.ch017.
• Biancone, P. P., Secinaro, S., & Kamal, M. (2019). Crowdfunding and Fintech: business model sharia compliant, European Journal of Islamic Finance (12), s.1-9.
• Boulahbel, Z. (2021). Crowdfunding as an Alternative Form of Islamic Financing for Startups and Small Enterprises, South East Asia Journal of Contemporary Business, 24(1), 99-107.
• Can, R., & Başaran, N. (2020). Yeni Bir Finansman Modeli: Kitle Fonlaması, Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 55-66.
• Canbaz, M. (2022). Katılım Finans, Kimleri Finanse Etmeli? Finans ve Ekonomi Politika ve Anlayışlarının Uygulamadaki Sonuçları (s. 317-347). içinde Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Canbaz, M. F., & Çonkar, M. K. (2018). Girişimcilere Faizle Borçlanmaya Alternatif İslami Bir Yöntem: Kitle Fonlaması, Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 10(18), 37-55.
• Çağlar, M. T. (2019). Yeni Nesil Alternatif Finansman Yöntemi Olarak Kitlesel Fonlama: Dünya ve Türkiye Uygulaması, Uygulamalı Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 18-34.
• Çonkar, M. K., & Canbaz, M. F. (2018). Kitle Fonlaması Finansman Yöntemi: Türkiye’de Sistemin Geliştirilmesine Yönelik Öneriler, Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 5(2), 119-132.
• Eriksson, L. A. (2017). The Variation Of Using Crowdfunding Platforms Between Genders, Academy of Business, Engineering and Science, 1, s.1-15.
• Fettahoğlu, S., & Khusayan, S. (2017). Yeni Finansman Olanağı: Kitle Fonlama, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi/UUSBD, 10(4), s.497-521.
• Fonangels (Fonangels Kitle Fonlaması Platformu), https://fonangels.com/Kampanyalar/, (Erişim Tarihi: 24.01.2023).
• Fonbulucu (Fonbulucu Kitle Fonlaması Platformu), https://invest.fonbulucu.com/kampanyalar/, (Erişim Tarihi: 06.12.202).
• Hacıömeroğlu, A. O. (2020). Paya Dayalı Kitle Fonlamasında Kamuyu Aydınlatma, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, 15, s.273-307.
• Hassan, H. K. (2017). Crowdfunding From An Islamic Finance Perspective. Kuala Lumpur - Malaysia: The International Shari’ah Research Academy for Islamic Finance (ISRA).
• Hollis, A., & Sweetman, A. (1996). The Evolution of A Microcredit Institution: The Irish Loan Funds, 1720 - 1920. Toronto: University of Toronto.
• Ishak, M. S., Kamaruddin, M. H., & Aderemi, A. M. (2021). Mudharabah based crowdfunding as an alternative source of funding book publications in Malaysia, Journal of Islamic Marketing, 13(9), s. 1973-1987
• Ishak, M. Ş., & Rahman, M. H. (2021). Equity-based Islamic crowdfunding in Malaysia: a potential application for mudharabah. Qualitative Research in Financial Markets, 13(2), s.183-198.
• Kickstarter, (Kickstarter Crowdfunding Platform), https://www.kickstarter.com/discover/most-funded/, (Erişim Tarihi: 06.12.2022).
• Kiva, (Kiva Crowdfunding Platform). https://us.kiva.org/wenyc/, (Erişim Tarihi: 06.12.2022).
• Lazzarato, M. (2015). Borçlandırılmış İnsanın İmali. İstanbul: Açılım Kitap.
• Mahaini, M. G. (2018). Islamic Crowdfunding – A New Avenue or The Future of Islamic Finance? Islamic Finance News, 20-21.
• Onur, M. N., & Değirmenci, Ö. (2015). Crowdfunding - Kitle Fonlaması, T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Çalışma Raporları, (2015-7).
• Pehlivanoğlu, M. C. (2020). Paya Dayalı Kitle Fonlamasında Fon Kullanımının Denetimi Üzerine Bir Değerlendirme. İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 7(1), s.273-296
• Saiti, B., Afghan, M., & Noordin, N. H. (2018). Financing Agricultural Activities in Afghanistan: A Proposed Salam-Based Crowdfunding Structure. ISRA International Journal of Islamic Finance, 10(1), s.52-61.
• Saiti, B., Musito, M. H., & Yücel, E. (2018). Islamic Crowdfunding: Fundamentals, Developments and Challenges. The Islamic Quarterly, 62(3), s.469-484.
• SPK, (Sermaye Piyasası Kurulu), https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/10/20191003-5.htm/, (Erişim Tarihi: 03.10.2019).
• SPK, (Sermaye Piyasası Kurulu), https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/10/20211027-3.htm/, (Erişim Tarihi: 27.10.2021).
• SPK, (Sermaye Piyasası Kurulu), https://www.spk.gov.tr/, (Erişim Tarihi: 24.01.2023).
• Startupburada (Startup Burada Kitle Fonlaması Platformu), https://platform.startupburada.com/projects/, (Erişim Tarihi: 24.01.2023).
• Startups, (Startups-TechCrunch), https://www.startups.com/library/expert-advice/history-of-crowdfunding/, (Erişim Tarihi: 06.12.2022).
• Startups, (Startups-TechCrunch), https://www.startups.com/library/expert-advice/key-crowdfunding-statistics/, (Erişim Tarihi: 06.12.2022).
• Şakirler, E. (2022). Finans Sektöründe Dijital Dönüşüm: Fintech. MdpGroup, https://mdpgroup.com/blog/finans-sektorunde-dijital-donusum-fintech/, (Erişim Tarihi: 28.06.2022).
• Taha, T., & Macias, I. (2014). Crowdfunding and Islamic Finance: A Good Match? F. M. Atbani, & C. Trullols içinde, Social Impact Finance (s. 113-125). Hampshire, England: IE Business Publishing.
• TCMB, (2019). Finansal İstikrar Raporu. Ankara: T.C. Merkez Bankası.
• Thaker, H. M., Khaliq, A., Sakaran, K. C., & Mohd, M. A. (2020). A discourse on the potential of crowdfunding and Islamic finance. Jurnal Ekonomi & Keuangan Islam, 6(1), s.10-23.
• Untitled, (Untitled Blog). https://www.untitledblog.co.uk/post/marillion-the-rise-of-internet-crowdfunding/, (Erişim Tarihi: 25.04.2022).