Öz
Bu çalışmada Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçişin kamu maliyesi açısından ne gibi değişiklikleri beraberinde getirdiği ele alınmıştır. Bu bağlamda, bütçenin denetim aracı olma fonksiyonu, kamu maliyesinin idari boyutu, bütçe, gelir-gider ve kesin hesaba ilişkin düzenlemeler kapsamında konunun açıklanması amaçlanmaktadır. Başta 16 Nisan 2017 Anayasa Değişikliği Referandumu ile parlamenter sistemin uygulandığı dönemin son kanun hükmünde kararnamesi olan 703 sayılı KHK’nin yanı sıra yeni sistemde yayınlanan ilgili Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri çerçevesinde gerçekleşen değişimler çalışmada ortaya konulmuştur. Sistem değişikliği ile birlikte bütçenin denetim aracı olma fonksiyonunun değişime uğradığı, oluşan yeni idari teşkilatlanma ile kaynak ve görev dağıtma fonksiyonlarının Cumhurbaşkanı uhdesinde birleştiği sonucu elde edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Türk Kamu Maliyesi Parlamenter Hükümet Sistemi Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi
Kaynakça
- 1 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi.
- 13 Sayılı Strateji ve Bütçe Başkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi.
- 703 Sayılı Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname.
- 6771 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun.
- 2709 Sayılı 18/10/1982 tarihli Türkiye Cumhuriyeti Anayasası (Eski ve Yeni Halleriyle).
- 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu.
- Bacon, R. (2008), Parlamentonun Denetim ve İzleme Fonksiyonları: İngiltere Deneyimi. Bütçe Sürecinde Parlamentonun Değişen Rolü, Uluslararası Sempozyum 7-8-Ekim 2008 TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, Afyonkarahisar.
- Barthélemy, J. ve Duez, P. (1985), Traité de Droit Constitutionnel, Paris: Dalloz.
- BBC. (2018), ABD’de hükümetin resmen kapanması ne anlama geliyor?. Erişim: 10 Nisan 2020, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-42745671.
- Çağan, N. (1986), Anayasa Çerçevesinde Kamu Maliyesinin Parlamenter Kontrolü, Anayasa Yargısı, C. 2, Ankara: Anayasa Mahkemesi Yay.
- Çağan, N. (2008), Modern Bütçe Sürecinde Parlamento’nun Rolü, Bütçe Sürecinde Parlamentonun Değişen Rolü, Uluslararası Sempozyum, Afyonkarahisar.
- Deniz, N. (2007), İyi Uygulama Örnekleri Çerçevesinde Kamu Yatırım Bütçesinin Etkin Yönetimi Ve Türkiye İçin Model Önerisi, T.C. Maliye Bakanlığı BÜMKO GM. Devlet Bütçe Uzmanlığı Araştırma Raporu, Ankara.
- Edizdoğan, N. (2008), Kamu Bütçesi, 7. Baskı, Bursa: Ekin Yay.
- Erdoğan, M. (2002), Anayasa ve Özgürlük, Ankara: Yetkin Yay.
- Gülener, S. (2016), “Başkanlık Sistemlerinde Denge Ve Denetleme ABD, Brezilya, Arjantin, Meksika, Şili, Güney Kore”, SETA Rapor, https://setav.org/assets/uploads/2016/06/baskanlik-sistemlerinde-denge-ve-denetleme.pdf, (Erişim Tarihi: 15.04.2020)
- Gönenç, L. (2015), Siyasi İktidarın Denetlenmesi-Dengelenmesi ve Yargı. 2. Baskı. Ankara: Adalet Yay.
- Gözler, K. (2000), Türk Anayasa Hukuku, Bursa: Ekin Kitabevi.
- Gözler, K. (2010), Anayasa Hukukuna Giriş, 16. Baskı, Bursa: Ekin Basın Yayım Dağıtım.
- Mutluer, M. K., Öner, E. ve Kesik, A. (2007), Teoride ve Uygulamada Kamu Maliyesi, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yay.
- Mutluer, M. K., Öner, E. ve Coşkun, A. (2015), Sayıştay Hukuku, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yay.
- Odyakmaz Z., Kaymak Ü. ve Ercan İ. (2011), Anayasa Hukuku-İdare Hukuku, İstanbul: İkinci Sayfa Yay.
- Okşar, M. (2013), 1982 Anayasası Çerçevesinde Bakanlar Kurulu, Yetkin Yay.
- Pehlivan, O. (2018), Devlet bütçesi, Trabzon: Celepler Matbaacılık.
- Şencan, H. (2013), ABD’de Hükümet Kapatma Bilgi Notu, TBMM Araştırma Hizmetleri Başkanlığı.
- Turhan, M. (1993), Hükümet Sistemleri, Ankara: Gündoğan Yay, 2. B.
- Tüğen, K. (2013), Devlet Bütçesi, 12. Baskı, İzmir.
- Uçum, M. (2018), Yeni Bir Hükümet Modelinin Seçimi 23/06/2018 tarihli Türkiye’nin Gündemi Programı. Deniz Bayramoğlu (mod.). CNNTÜRK, https://www.youtube.com/watch?v=UueRXwLCWSk; (Erişim Tarihi: 03.05.2020).
- Ün, L. (2020), Türkiye’de Hükümet Sistemlerinin Kamu Yönetimine Etkileri Bağlamında Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, Yayınlamış Doktora Tezi, Ondokuzmayıs Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Samsun.
- Yegen, B. (2020), Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi Kapsamında Bütçe Sürecinin Analizi, DEÜ SBE Der. 22(1).
- Yılmaz H. H. ve Biçer, M. (2014), Ekonomik Kriz Sürecinde Alınan ekonomik Tedbirlerin Meşruluğu/Kamuoyu Desteği: Yunanistan Örneği, Türkiye Maliye Sempozyumu Küresel Kriz ve Maliye Politikaları Tebliğler Kitabı, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat.
- Yokuş, S. (2010), Türkiye’de Yürütme Erkinde Değişen Dengeler, Yetkin Yay.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Temmuz 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 11 Mart 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 |