Ekonomik Sürdürülebilirlik Açısından Sınır Şehirlerinde Sağlık Turizmi Pazarının SWOT AHP Yöntemiyle Analizi: Edirne Örneği

Yıl 2023, Cilt: 23 Sayı: 3, 1642 - 1663, 30.11.2023

Gülüm Burcu Dalkıran , Kadir Kaan Göncü

https://doi.org/10.11616/asbi.1328142

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmanın amacı; karayoluyla seyahat eden yabancıların geçiş ve varış noktası olan sınır şehri Edirne’nin sağlık turizmine yönelik mevcut durumunu ortaya koyarak, pazarın gelişmesine yönelik stratejileri belirleyebilmektir. Bu amaçla; ilgili alan yazın Sistematik Literatür Tarama (SLT) tekniğiyle incelenmiş ve 2023 yılı Haziran ayında oluşturulan uzman havuzuyla yapılan görüşmeler neticesinde ilin sağlık turizmine yönelik SWOT matrisi (GZFT Analizi) oluşturulmuştur. Oluşturulan matris bileşenleri, önem derecelerinin belirlenmesi için Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemlerinden Analitik Hiyerarşi Prosesi (Analitik Hiyerarşi Süreci -AHP) ile 44 soru formuna dönüştürülerek uzman değerlendirmesine sunulmuştur. SWOT matrisi oluşturulurken şehrin sağlık turizmi faaliyetlerinin medikal turizm pazarında yoğunlaştığı tespit edilmiş, bu duruma uygun alt bileşenler oluşturulmuştur. Medikal turizme yönelik uzman görüşüne başvurulan karşılaştırmalar neticesinde Güçlü Yanlar matris bileşenlerinin en yüksek önem derecesine sahip olduğu ve bunu Fırsatlara ilişkin alt bileşenlerin takip ettiği görülmüştür. Şehirde sektörel sürdürülebilirliği sağlayan stratejiler de güçlü yanlar ve fırsatlara odaklanarak, zayıf yanlar ve tehditlere karşı alınabilecek önlemler üzerine oluşturulmuştur. Araştırma bulgularına göre en güçlü matris elemanı G1 (Sağlık Kurumlarının Yetkinliği) ve en düşük önem seviyesine sahip olanı ise şehirdeki sağlık turizmi yetki belgeli kurumlarda uluslararası akreditasyon olmamasıdır. Şehirde sağlık turizmi pazarının gelişmesi için özelleştirilmiş dış pazar tanıtımlarıyla nitelikli turist sayısının arttırılabilmesi önemlidir. Bu sayede sektörde yer alan işletmelerin ve bölgenin gelirlerini arttırarak ekonomik sürdürülebilirlik sağlanabilecektir. Bu bağlamda oluşturulan en önemli stratejiler arasında; geçiş kolaylığı tanınan, yaş ortalaması yüksek sınır komşusu Avrupa ülkelerine yönelik farklılaştırılmış pazarlama teknikleriyle tanıtım yapmak, şehirdeki uzman hekimlerin öne çıkarılarak hastalarla doğrudan iletişime geçebilecek bir turizm portalı oluşturmak yer almaktadır. Makro açıdan bakıldığında ise sınır şehri olarak Edirne’nin ve içinde yer aldığı Trakya Bölgesinin sağlık turizminde serbest bölge olabilmesine yönelik hükümet politikalarına etki edebilecek, yerli ve yabancı yatırımcıları bölgeye çekebilecek unsurların analiz edildiği rapor ve çalışmaları hazırlanması önem arz etmektedir. Şehirdeki turizm faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi sektörel istihdamı ve etkilediği tüm işletmelerdeki istihdamı arttırabilecek, ekonomik sürdürülebilirliğe katkıda bulunacaktır.

Anahtar Kelimeler

Sağlık turizmi, Edirne, Sınır şehri, SWOT AHP, Ekonomik sürdürülebilirlik

Analysis of the Health Tourism Market in Border Cities in Terms Of Economic Sustainability By SWOT AHP: The Case of Edirne

Öz

The aim of this study is to determine the strategies for the development of the market by revealing the current situation of the border city Edirne, which is the transit and destination point of foreigners traveling by road for health tourism. For this purpose, the related literature was examined with the Systematic Literature Scan (SLS) technique and as a result of the interviews with the expert pool created in June 2023, the SWOT matrix (SWOT Analysis) for the health tourism of the province was created. The created matrix components were transformed into 44 question forms with Analytical Hierarchy Process (AHP), one of the Multi-Criteria Decision Making (MCDM) methods, and presented to expert evaluation in order to determine their degree of importance. While creating the SWOT matrix, it was determined that the city's health tourism activities were concentrated in the medical tourism market, and sub-components were created according to this situation. As a result of the comparisons in which expert opinion on medical tourism was sought, it was seen that the Strengths matrix components had the highest degree of importance, followed by the Opportunities sub-components. Strategies that ensure sectoral sustainability in the city are built on the measures that can be taken against weaknesses and threats, by focusing on strengths and opportunities. According to the research findings, the strongest matrix element is G1 (Competence of Health Institutions) and the one with the lowest level of importance is the absence of international accreditation in health tourism authorized institutions in the city. For the development of the health tourism market in the city, it is important to increase the number of qualified tourists with customized foreign market promotions. In this way, economic sustainability will be ensured by increasing the income of the businesses in the sector and the region. Among the most important strategies created in this context, there are promotions with differentiated marketing techniques for European countries, which are easy to transit, and border neighbors with a high average age, and creating a tourism portal that can directly communicate with patients by highlighting the specialist physicians in the city. From a macro point of view, it is important to prepare reports and studies that analyze the factors that can affect the government policies towards making Edirne, as a border city, and the Thrace Region, in which it is located, a free zone in health tourism, and attract local and foreign investors to the region. Diversification of tourism activities in the city will increase sectoral employment and employment in all businesses it affects, and contribute to economic sustainability.

Anahtar Kelimeler

Health tourism, Edirne, Border city, SWOT AHP, Economic sustainability

Kaynakça

• Ajmera, P. (2017), Ranking the strategies for Indian medical tourism sector through the integration of SWOT analysis and TOPSIS method. International Journal of Health Care Quality Assurances, 30(8), 668-679.
• Aladağ Bayrak, Ö. ve Gönenç Güler, E. (2022), Bütüncül ve Tamamlayıcı Tıbbın (BTAT) Sağlık turizmi ile Bütünleştirilmesinde Sağlık Hizmeti Yöneticilerinin BTAT Bilgi Düzeyleri ve Tutumları: Trakya Bölgesi Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(2), 522-532.
• Arslan, D., ve Sevim, E. (2022), Multi-Criteria Decision-Making Techniques in Medical Tourism Studies: A Systematic Review, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 13(36), 1305-1317.
• Aznar, M. (2017), 21st Century tourism: threats and opportunities, Egitania Sciencia, (Special Edition),.7-29.
• Bertolini, M. ve Bevilacqua, M. (2006), A Combined Goal Programming-AHP Approach to Maintenance Selection Problem, Reliability Engineering and System Safety, 91, 839-848.
• Bowen, R. ve Miller, M. (2022), Provenance representations in craft beer, Regional Studies, https://doi.org/10.1080/00343404.2022.2092088, 1-11.
• Büyüközkan, G., Mukul, E., ve Kongar, E. (2021), Health tourism strategy selection via SWOT analysis and integrated hesitant fuzzy linguistic AHP-MABAC approach, Elsevier, Socio-Economic Planning Sciences, 74C, 1-14.
• Chung, K. C. ve Chang, L. C. (2017), A sustainability strategy assessment framework model for medical tourism supply chain in Asia, Journal of Testing and Evaluation, 46(2), 745-755.
• Contieras Dia, J., Mancheno Ponce, D. ve Cifuences Vega, S. (2018), Circuitos económicos solidarios turísticos un desafío de sostenibilidad, RETOS. Revista de Ciencias de la Administración y Economía, 8(15), 69-81.
• Çeken, H. (2019), Turizm Ekonomisi, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Çılgınoğlu, H. (2018), Kümelenme Bağlamında Stratejilerin Uygulanabilirliği Üzerine Kuramsal Yaklaşımlar: Turizm Sektörü Örneği, Turkish Studies, 13(18), 495-508.
• Dalkıran, G.B. (2017), Bir Sağlık Turizmi Destinasyonu Olarak Trakya Bölgesi, Social Sciences Research Journal, 6(4),162-178.
• Dautovic, E. (2019), Contemporary Hotel Management in the Function of Sustainable Development, KNOWLADGE- International Journal,38(1), 277-283.
• Demir, C. ve Sarıbaş, Ö. (2012), A Critical Approach to Geothermal Energy in Turkey in Terms of Sustainability and Health Tourism, International Journal of Contemporary Economics & Administrative Sciences, 2(4), 192-207.
• Dragičević, D. ve Paleka, H. (2019), Health tourism market in Poland and Croatia–financial effects and potentials, Tourism in Southern and Eastern Europe, 5, 219-232.
• Dzurov Vargová, T., Gallo, P., Švedová, M., Litavcová, E. ve Košíková, M. (2020), Non- traditional forms of tourism in Slovakia as a concept of competitivenes, Geojournal of Tourism and Geosites, 30(2), 801-807.
• EB Edirne Belediyesi (2015). Edirne Dünya Sıralamasında 61. Sırada, https://www.edirne.bel.tr/icerik/edirne-dunya-siralamasinda-61-sirada, Erişim Tarihi: 20.06.2023.
• EİSM (Edirne İl Sağlık Müdürlüğü), Edirne Hastaneleri, https://edirneism.saglik.gov.tr/TR,44075/hastaneler.html, Erişim Tarihi: 01.06.2023.
• EKTM, Edirne Kültür Turizm Müdürlüğü (2023a). Edirne’de Konaklama İşletmeleri, https://edirne.ktb.gov.tr/Eklenti/84048,edirne-ili-bakanlik-belgeli-tesislerin-listesipdf.pdf?0 Erişim Tarihi: 01.05.2023.
• EKTM, Edirne Kültür Turizm Müdürlüğü (2023b). Edirne Seyahat Acentaları, https://edirne.ktb.gov.tr/TR-144555/seyahat-acentalari.html, Erişim Tarihi:20.05.2023.
• EKTM, Edirne Kültür Turizm Müdürlüğü (2023c). Edirne Turist Sayısı İstatistikler, https://edirne.ktb.gov.tr/TR-293881/istatistikler.html, Erişim Tarihi: 05.09.2023.
• EV Edirne Valiliği (2023). Sultan II. Beyazıt Külliyesi, http://www.edirne.gov.tr/sultan-ii-bayezid-kulliyesi-saglik-muzesi, Erişim Tarihi: 05.08.2023.
• Grizane, T., Jurgelāne-Kaldava, I., Jankova, L. ve Sannikova, A. (2018), Opportunities for Latvian Export of Medical Services. In: Annual 24nd International Scientific Conference "Research for Rural Development". Vol.2, Latvia, Jelgava, 23-25 May, 2018. Jelgava: LLU, 2018, 187-195.
• Hodzic, S., ve Paleka, H. (2018, October). Health Tourism in the European Union: Financial Effects and Future Prospects. In Proceedings of the International Conference of the School of Economics and Business, Sarajevo, Bosnia and Herzegovina, 162-174.
• Hosseini, S. M., Maher, A., Safarian, O., Ayoubian, A., Sheibani-Tehrani, D., Amini-Anabad, H. ve Hashemidehaghi, Z. (2015), Development strategy of health tourism in Iran, International Journal of Travel Medicine, and Global Health, 3(4), 153-158.
• JCI Joint Commission International (2023). Biz Kimiz? https://www.jointcommissioninternational.org/who-we-are/, Erişim Tarihi: 05.05.2023.
• Karaman, S., Ceylan, U. ve Güven, Z. (2015), Evaluation of Thalassotherapy Potential In Turkey's Health Tourism, Management & Education, 1(2), 9-12.
• Kaushik, N., Kaushik, V.K. and Sharma, P. (2007), Medical Tourism in India: Opportunity & Challenges. Journal of Marketing and Communication, 3 (2), 50-58.
• Khan, M., Ahmad, S., Sami, S., & Khaled, A. S. (2021). Overview of Healthcare Tourism: An Indian Perspective. Integral Review, A Journal of Management, 11(1), 25-31.
• Kılıçarslan, M. (2019). Türkiye'de Sağlık Turizminin Swot Analizi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18 (71), 1135-1145.
• Krstic, B., Petrovic, J ve Stanisic, T. (2015), Analysis of Key Indicators of Economic Dimensions of SPAS Sustainable Development in Serbia as Tourism Destinations, Ekonomika, Journal for Economic Theory and Practice and Social Sciences, 61 (3), 1-12.
• KTB, Kültür Turizm Bakanlığı, (2023), Edirne Sınır Kapıları https://edirne.ktb.gov.tr/TR-76391/sinir-kapilarimiz.html, Erişim tarihi: 20.05.2023.
• Kurttila, M., Pesonen, M., Kangas, J. ve Kajanus, M. (2000), Utilizing the Analytic Hierarchy Process (AHP) In SWOT Analysis- A Hybrid Method and Its Application to A Forest-Certification Case. Forest Policy And Economics, 1(1), 41–52.
• Lahiri, I. and Pal, S. (2016), Comparative Analysis of Medical Tourism in Kolkata with Other Metropolitan Cities in India. Clear International, Journal of Research in Commerce & Management, 7(8), 16-21.
• Libkovska, U., Muiznieks, A., Bikse, V. ve Lusena-Ezera, I. (2018), Water Resources for Medical Tourism Development in Latvia. International Multidisciplinary Scientific GeoConference: SGEM, 18(3.1), 789-796.
• Martin, J.M., Prados-Castillo, J.F., Jimenes Aguilera, J.D.D. ve Porras Gonzales, E.(2023), Interferences generated on the well-being of local communities by the activity of online platforms for tourist accommodation. Journal of Sustainable Tourism, 31(2), 483-503.
• Mohamad, W. N., Omar, A. ve Kassim, N. M. (2019), The Effect of Understanding Companion's Needs, Companion's Satisfaction, Companion's Delight towards Behavioural Intention in Malaysia Medical Tourism, Global Business and Management Research, 11(2), 370-381.
• Najafinasab, M., Agheli, L., Sadeghi, H. and Dizaji, S. F. (2020), Identifying and prioritizing strategies for developing medical tourism in the social security organization of Iran: A SWOT-AHP hybrid approach, Iranian Journal of Public Health, 49(10), 1959.
• Navia-Osorio, E., Porras Amorres, C., Mazarron, F.ve Canas, I. (2023), Impact of climate change on sustainable production of sherry wine in nearly-zero energy buildings, Journal of Cleaner Production, 382, 135260, 1-11.
• Örgev, C., Vuse, M., Aslan, H. ve Şimşir, İ. (2022), Determining the Effect of Local People's Perception of Health Tourism on the Support Given to Health Tourism: Example Of Akyazı, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(3), 1227-1245.
• Pan, Ü. (2018), Tedarik Zinciri Yönetimi Kapsamında Kamu Mal Alımlarında Tedarikçi Seçimi Ve Uygulama, Doktora Tezi, T.C. Haliç Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Pearcy, D. H. and Anderson, A. (2010), Exploring the Jamaican health tourism sector within a sustainability framework, Journal of Tourism Challenges & Trends, 3(2),.51-80.
• Peršić, M. and Janković, S. (2012), The assessment of opportunities and assumptions of the Croatian health tourism development, Journal of Business Management, 6(2), 88-104.
• Pickel-Chevalier, S., Bendesa, J.K.G and Darma Putro, I.N. (2021), The integrated touristic villages: an Indonesian model of sustainable tourism? Tourism Geographies, 23(3), 623-647.
• Popovıcı, G. (2017). The Need for Passing from Balneary Tourism to Spa Tourism in Mountainous Banat. Analele Universitatii'Eftimie Murgu'Resita. Fascicola II. Studii Economice, 191-197.
• Rodeljak, M. & Skoric, M. (2020). SWOT Analysis of Health Tourism Development in Dalmatia, 4th Contemporary Issues in Economy & Technology (CIET 2020),.451-459.
• Saaty T. L. (1990), How to Make a Decision: The Analytic Hierarchy Process, Europen Journal Of Operational Research (48), 9-26.
• Sevim, E. & Önder, E. (2020). Investigation of medical tourism in Turkey through SWOT-ANP, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 23(4), 605-622.
• SHGM (Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü (2023), Sağlık Turizmi Nedir?, https://shgmturizmdb.saglik.gov.tr/TR-23587/saglik-turizmi-nedir.html Erişim Tarihi: 02.06.2023.
• Sputnik News Türkiye (2021), Avrupa Yaşlanmaya Devam Ediyor https://sputniknews.com.tr/20220228/avrupa-yaslanmaya-devam-ediyor-ortanca-yas-441e-cikti-1054299777.html, Erişim Tarihi: 20.05.2023.
• Staneva, K. (2019), Trends and Challenges To Health Tourısm Case Study Bulgarıa-Serbıa Regıon. Knowledge-International Journal, 30(6), 1741-1744.
• Suna, B. (2019), Sağlık Turizmi Açısından Api Turizmin SWOT Analizi ile Değerlendirilmesi. Uludağ Arıcılık Dergisi, 19(1),12-18.
• Tahiri, A., Kovaçi, I., Agim, T. ve Goga, A. J. (2020), Effects of Human Resource Management on Health Tourism in Thermal Centers in Kosovo Case study: Centre’s of Thermal Tourism in Kosovo. Acta Universitatis Danubius. Œconomica, 16(3),248-259.
• TCDB Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı (2023), Vize Uygulamaları, https://www.mfa.gov.tr/vatandaslarinin-ulusal-kimlik-belgeleri-ile-ulkemize-girebilecegi-ulkelere-iliskin-liste.tr.mfa Erişim Tarihi: 20.06.2023.
• TCSB Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı (2023b), Sağlık Turizmi Yetki Belgeli Kuruluşlar, https://shgmturizmdb.saglik.gov.tr/TR-25360/yetkili-saglik-tesisleri-ve-araci-kuruluslar.html, Erişim Tarihi:20.05.2023.
• TKA Trakya Kalkınma Ajansı (2023), Trakya Sağlık Turizmi Derneği, https://www.trakyaka.org.tr/tr/43733/Trakya-Saglik-Turizmini-Gelistirme-Dernegi-Yeni-Yonetimini-Belirledi, Erişim Tarihi: 01.05.2023.
• Tontuş, Ö. (2015). Sağlık Turizminde Aracı Kurumlar, SATURK Yayınları, https://shgmturizmdb.saglik.gov.tr/Eklenti/10950/0/08pdf.pdf Erişim Tarihi: 20.05.2023.
• Tranfield, D., Denyer, D. ve Smart, P. (2003), Towards a methodology for developing evidence‐informed management knowledge by means of systematic review. British Journal of Management, 14(3), 207-222. USHAŞ- Uluslararası Sağlık Hizmetleri A.Ş. (2023), Sağlık Turizmi Verileri, https://www.ushas.com.tr/saglik- turizmi-verileri/, Erişim Tarihi: 02.04.2023.
• Xu, A., Johari, S. A., Khademolomoom, A. H., Khabaz, M. T., Umurzoqovich, R. S., Hosseini, S. ve Semiromi, D. T. (2023), Investigation of management of international education considering sustainable medical tourism and entrepreneurship. Heliyon, e12691, 1-9.
• Yıldırım, B. F. (2022), Dijital Hastane Modelinin Gerçekleşmesi Bağlamında Mobil Cihazların Sağlık Turizmi Alanındaki Rolü, Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 9(3), 250-257.
• Zain, N. A. M., Connell, J., Zahari, M. S. M. ve Hanafiah, M. H. (2022), Intra-Regional Medical Tourism Demand in Malaysia: A Qualitative Study of Indonesian Medical Tourists’ Rationale and Preferences, The Malaysian Journal of Medical Sciences: MJMS, 29(2), 138-156.
• Zarchi, M. K. R., Jabbari, A., Hatam, N., Bastani, P., Shafaghat, T. ve Fazelzadeh, O. (2018), Strategic analysis of Shiraz medical tourism industry: a mixed method study. Galen Medical Journal, 7, 1021.
• Zengin, B. ve Eker, N. (2016), Sakarya ili termal turizm potansiyelinin değerlendirilmesi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(3), 165-181.
• Zivakovic Kerze, Z. ve Mrkonjic, D. (2016), Kopački Rit Traditional Fishing as Cultural Tourism Potential and Environmental Protection Measure, Studia Ethnologica Croatica, (28), 113-145.
• Zorić, M., Farkić, J., Kebert, M., Mladenović, E., Karaklić, D., Isailović, G. ve Orlović, S. (2022), Developing Forest therapy programmes based on the health benefits of terpenes in dominant tree species in Tara National Park (Serbia), International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(9), 5504.