İNÖNÜ DÖNEMİNDE BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ: CUMHURİYET, AKŞAM VE VATAN GAZETELERİ ÖRNEĞİ

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 4, 111 - 126, 30.04.2019

Ekrem Çelikiz , Gökhan Kuzucanlı

Öz

Siyasal iktidarlar, iktidarlarını  
sağlamlaştırmak ve iktidarlarını sürdürebilmek için genellikle kitle
iletişim araçlarını kontrol etme eğilimindedirler.

Cumhuriyetin ilk kuruluş yıllarında da medya, siyasal iktidarın
denetim ve gözetiminde faaliyetlerini sürdürebilmiştir. Bu çalışmada Mustafa
Kemal Atatürk’ün ölümünün ardından Cumhurbaşkanı olan İsmet İnönü (1938-1950)
döneminde basının ne kadar özgür olduğu sorusuna yanıt aranacaktır.

1938-1945 yılları arasında basını kontrol etme amacıyla çıkarılan
kanunlar çalışmada ele alınacaktır. Dönemde yayınlanan gazetelerden siyasal
iktidarı destekleyen ya da siyasal iktidara muhalefet eden gazetelerden
örnekler verilecektir. Çalışmada kaynak taraması ve Van Dijk’in söylem analizi
makro (tematik) analiz yöntemleri kullanılmıştır.

Çalışmanın sonucunda İnönü döneminde Türk basının ağır bir sansür
altında olduğu kanısına varılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

: Basın özgürlüğü, İnönü dönemi, Türk basını, Basına Sansür, Cumhuriyet, Akşam

Kaynakça

• KaynakçaARABACI, C. (tarih yok). Basın Kanunu ve İnönü Dönemi Türk Basını. KONYA, KONYA, TÜRKİYE.Başak, G. v. (1958). Basın-Yayın ve Turizm Mevzuatı. İstanbul: Hamle Matbaası.Çavdar, T. (1995). Türkiye’nin Demokrasi Tarihi 1839-1950. İstanbul: imge Yayınları.ÇELİKİZ, E. (Temmuz 2018). “DENGELİLİK BAĞLAMINDA TV HABERCİLİĞİ: 2014 TÜRKİYE CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMLERİ ÖRNEĞİ. Sosyal Bilimler Dergisi / The Journal of Social Science, 5(25), s. 132-165.Dönmezer, S. (1946). Matbuat Suçları. İstanbul: İsmail Akgün Matbaası.Emre, A. E. (2009). Adımız Andımızdır: Ulus, Türkiye’de Kitle İletişimi Dün-BugünYarın. Ankara: Gazeteciler Cemiyeti Yayınları.Kabacalı, A. (1994). Türk Basınında Demokras. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.Koç, İ. C. (2006). Tek Parti Döneminde Basın İktidar İlişkiler. İstanbul: Siyasal Kitapevi.Koçak, C. (1996). Türkiye’de Millî Şef Dönemi (1938-1945. İstanbul: İletişim Yayınları.Metin, T. (1970). Tek Partiden Çok Partiye. İstanbul: Millîyet Yayınları.Nadi, N. (1965). Perde Aralığından . İstanbul: Cumhuriyet Yayınları.Noam Chomsky, E. S. (tarih yok). Medyanın Kamuoyu İmalatı. İstanbul: CHİVİYAZILARI YAYINEVİ .Otmanbölük, G. (1986). Babıali’nin Yarım Asırlıkları. Gazeteciler Cemiyet.Süleyman Kocabaş. (2009). inönü Dönemi Milli Şef Yönetimi-Demokrasiye Geçiç 1938-1950, İstanbul, 2009, s. . İstanbul.Şahhüseyinoğlu, H. (2005). Dünden Bugüne Düşünceye ve Basına Sansür, , Ankara, 2005, s. 55. . Ankara: Paragraf Yayınları.Weisband, E. (. (2002). , 2. Dünya Savaşı ve Türkiye. . İstanbul: Örgün Yayınları.Yaşın, C. M. (2013). Medya ve Siyaset, Medya, Siyaset, Kültür. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, AÜ Yayın No: 283Açık Öğretim Fakültesi Yayınları.
• Gazeteler:
• Ulus, 10 Ocak 1945, s. 1
• Ulus, 10 Ocak 1945, s. 1.
(Tan, 11 Kasım 1939).(RG, 8 Ağustos 1931).(RG, 8 Ağustos 1931)., RG, 8 Ağustos 1931). (RG, 13 Mart 1926).“(RG, 28 Temmuz 1931). (RG, 28 Mart 1931).(RG, 14 Temmuz 1938).RG, 25 Mayıs 1940).