ULUSAL GÜVENLİK BAĞLAMINDA İSTİHBARATA KARŞI KOYMANIN ÖNEMİ

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 8, 89 - 105, 21.10.2019

Y. Orçun Küçükyılmaz

Öz

İstihbarat,
kadim dönemlerden bu yana devletlerin varlıklarını sürdürebilmeleri için hayati
öneme sahip bir kavram olarak ortaya çıkmıştır. İstihbarat, birçok insan için
korkulan, uzak durulması gereken bir husus olarak görülmekte ve
değerlendirilmektedir. İstihbarat, gerek insanlar arası gerek devletler arası
ilişkilerde perdenin görünmeyen yüzünde her daim varlığını sürdüren bir disiplindir.
Kavram, ilk insanın ortaya çıktığı zamandan itibaren var olsa da, bir bilim
dalı/disiplin olarak incelenmesi henüz yenidir. İstihbarat alanında başlayan bu
inceleme, istihbaratı oluşturan ve onunda eşdeğer öneme sahip diğer kavramların
da incelenebilmesinin önünü açmıştır. Bu bağlamda ele alınması gereken
kavramlardan biri istihbarata karşı koyma (kontrespiyonaj, karşı istihbarat)
kavramıdır.

İstihbarata
karşı koyma, en anlaşılır şekliyle, istihbari faaliyetler yürütülen bir
ülkenin, ilgili faaliyetleri engellemek ve savuşturmak için yaptığı faaliyetler
bütünüdür. Bir ülkenin hayatta kalabilmesi, geleceğe yönelik planlarını
gerçekleştirebilmesi ve vatandaşlarının güvenliğini sağlayabilmesi, iyi bir
kontrespiyonaj yapılanmasına sahip olmasıyla mümkündür. Bu bağlamda
kontrespiyonaj, ulusal güvenlik kavramıyla yakından ilişkilidir. Ulusal
güvenliğin temel ilkelerini hayata geçirebilmek, kontrespiyonajın temel
ilkelerini işlevsel olarak uygulayabilmek ile mümkün olmaktadır.

Çalışmanın
amacı, istihbarata karşı koyma kavramının ulusal güvenlik kavramıyla ne denli
bir ilişkisi olduğunu gözler önüne sermektir. Bu bağlamda birinci bölümde
istihbarat ve karşı istihbarat kavramları ele alınmış, ikinci bölümde ulusal
güvenlik kavramı teorik olarak incelenmiş ve üçüncü bölümde ise istihbarata
karşı koymanın ulusal güvenlik bağlamında etkisi incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

istihbarat, istihbarata karşı koyma, , ulusal güvenlik

Kaynakça

• ALNIAK, M. Oktay ve BOLAT, Pelin (2016), “Türkiye ve Ulusal Güvenlik” H. Çomak-C. Sancaktar- S.Demir. (Ed.), Uluslararası Güvenlik (ss. 755-769), Beta Yayınları, İstanbul.AYDIN, Nurullah (2018), İstihbarat ve İstihbaratçı. Parola Yayınları, İstanbul.BARNEA, Arver (2017), “Counterintelligence: Stepson of The Intelligence” Discipline. Israel Affairs, Vol 23, 715-726. BAYLIS, John (2008), “Uluslararası İlişkilerde Güvenlik Kavramı”, Uluslararası İlişkiler, Vol 18, 69-85.BİRDİŞLİ, Fikret (2011), “Ulusal Güvenlik Kavramının Tarihsel ve Düşünsel Temelleri”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Vol 31, 149-169.CARLISLE, Rodney P., (2015), Encyclopedia of Intelligence and Counterintelligence, Sharpe Reference, USA.DEDEOĞLU, Beril (2014), Uluslararası Güvenlik ve Strateji, Yeniyüzyıl Yayınları, İstanbul.EYMÜR, Mehmet (2017), “İstihbarat Servisleri ve Değişim”, S. Yılmaz. (Ed.), İstihbarat Dünyası (ss. 13-25), Kripto Yayınları, Ankara.FİDAN, Hakan (1999), Intelligence and Foreign Policy: A Comparison Of British, American and Turkish Intelligence Systems, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Bilkent Üniversitesi, Ankara.HULNICK, Arthur S. (2006), “What’s Wrong With The Intelligence Cycle”. Intelligence and National Security Journal, Vol 21, 6, 959-979. KARAAĞAÇ, Yunus (2018), Geçmişten Geleceğe İstihbarat, İskenderiye Yayınları, İstanbul.KARTAL, Açelya (2017), “İstihbarata Karşı Koyma”, S. Yılmaz. (Ed.), İstihbarat Dünyası (ss. 315-327), Kripto Yayınları, Ankara.KAYNAK, Mahir (2016), İstihbarat ve Terör Oyunları. Selis Yayınları, İstanbul.NCSC Mission, İnternet Adresi http://dni.gov, Erişim Tarihi: 11.07.2019, ÖZDAĞ, Ümit (2012), İstihbarat Teorisi, Kripto Yayınları, Ankara.ÖZER, Yusuf (2018), Kültürel İstihbarat, Karakum Yayınları, Ankara.VAN CLEAVE, Michelle (2013), “What is Counterintelligence?”, Journal of U.S. Intelligence Studies, Vol 20, 57-65.VARLIK, Ali Bilgin (2012), “Ulusal Güvenlik” Ü. Özdağ. (Ed.), 21. Yüzyılda Prens: Devlet ve Siyaset (ss. 613-648), Kripto Yayınları, Ankara.WETTERING, Frederick L (2000), “Counterintelligence: The Broken Triad”, International Journal of Intelligence and Counterintelligence, Vol 13, 265-300. YİĞİTTEPE, Levent (2017), Nato Güvenlik Politikaları ve Terörle Mücadele Stratejileri, Cinius Yayınları, Ankara.YÖRÜKOĞLU, Tahir (2012), Milli İstihbarat Teşkilatı, Kum Saati Yayınları, İstanbul.ATEŞ, Hasan (2014), Türk İstihbarat Sisteminin Sorunsalları, Detay Yayıncılık, Ankara.ÇITAK, Emre (2015), “Çağımızın Gerekliliği Olarak Sinyal İstihbaratı”, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(2), 751-770.