SUNNAH IN TERMS OF PROTECTION OF ENVİRONMENT PLANTS AND ANIMALS

Year 2017, Volume: 4 Issue: 5, 34 - 50, 01.05.2017

Ali Karakaş

Abstract

SUNNAH IN TERMS OF PROTECTION OF ENVİRONMENT PLANTS AND ANIMALS The two main basis of Islam the Quran and Sunnah, to be happy and peaceful people of the world and in the hereafter. Because of that, people have tasks. The protection of environmet, animals and plants has an important place among these tasks. Because these are things that are necessary for the continuation of human life. Without them, there is no human life. God has created the first plants then animals and later people. There are very wide relationship between animals and plants in the Qur'an and the Sunnah. In the Quran has names of many animals and plants. In fact, some of these are given as the name of the Qur'an surah. Sunnah, for the Quran is an example of a life. Holly Muhammad said samething in his different hadiths about various plants and animals. Our Prophet, found a variety of explanations about their protection and he has been banned unnecessary damage. As a Muslim, as is the case with everything, we must act about holly Muhammed’s orders and bans

Keywords

Qur'an, Sunnah, Human, Environment, Animals, Plants.

SÜNNET AÇISINDAN ÇEVRE HAYVAN VE BİTKİLERİN KORUNMASI

Abstract

İslâm dininin iki ana temeli olan Kur’ân ve sünnet, insanların dünya ve ahirette mutlu ve huzurlu olmasını hedeflemekte, bu gaye ile insanlara çeşitli görevler yüklemektedirler. Çevreyi özellikle hayvan ve bitkileri korumanın, bu görevler arasında önemli bir yeri vardır. Çünkü bunlar, insan hayatının devamı için gerekli olan şeylerdir. Bunlar olmazsa, insan hayatı da olmaz. Allah, önce bitkileri, ardından hayvanları ve daha sonra insanları yaratmıştır. Kur’ân ve sünnette, bunlar arasındaki ilişkilere geniş yer verilmektedir. Kur’ân’da, pek çok hayvan ve bitkilerin isimlerinden bahsedilmekte, hatta bunlardan bazılarının ismi, Kur’ân surelerine isim olarak verilmiştir. Sünnet, Kur’ân’ın bir yaşama örneğidir. Hz. Muhammed’in s.a.v. çeşitli hadislerinde bitki ve hayvanlardan bahsedilmektedir. Peygamberimiz, bunların korunması hususunda çeşitli açıklamalarda bulunmuş, gereksiz yere onlara zararlı olmayı yasaklamıştır. Müslüman olarak her konuda olduğu gibi, bu konuda da Kur’ân’ın ve Hz. Muhammed’in s.a.v. emir ve yasaklarına uygun hareket etmemiz gerekmektedir

Keywords

Kur’ân, sünnet, İnsan, çevre, hayvan, bitki

References

• AKALIN, Şükrü Halûk ve diğerleri, “estetik”, Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2011.
• AKKAD, Abbas Mahmud, Kur’an Felsefesi, trc. Ahmet Demirci, Nur Yayınları, Ankara tsz.
• ALİ BİN EBÎTÂLİB (ö. 40/661), Nehcü'l-Belâğa, trc. Beşir Işık ve diğerleri, Birleşik Dağıtım Kitabevi, Ankara 1990.
• ARUOBA, Çelik, Gatt ve Çevre, Türkiye Çevre Vakfı, Ankara 1995.
• ATEŞ, AIi Osman, “İslâm ve Doğal Hayatın Korunması”, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Adana 2003.
• – İslâm ve Doğanın Korunması, DOHAYKO, Adana 2004.
• ATEŞ, Süleymân, Yüce Kur’ân’ın Çağdaş Tefsiri, Yeni Ufuklar Neşriyat, I-XII, İstanbul 1989.
• AYDINLI, Abdullah, Hadis Istılahları Sözlüğü, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, İstanbul 2012.
• AYNÎ, Bedruddin Ebû Muhammed Mahmud b. Ahmed (ö. 855/1451), Umdetu’l-Kârî Şerhu Sahîhi’lBuhârî, Daru’l-Fikr, I-XVI, Beyrut 2002.
• AZÎMÂBÂDÎ, Muhammed Şemsu’l-Hak, Avnu'l-Ma'bûd Şerhu Sünen-i Ebî Dâvûd, thk.
• Abdurrahman Muhammed Osman, nşr. Muhammed Abdulmuhsin, I-?, Medine 1968.
• BAYRAKTAR, Mehmet, İslâm ve Ekoloji, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara 1992.
• BENK, Adnan ve diğerleri, “Bitki”, Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi, İnterpress Basın ve Yayıncılık A. Ş., İstanbul 1986.
• BİLMEN, Ömer Nasuhi, Hukuki İslâmiyye ve Istılahatı Fıkhiyye Kamusu, Bilmen Yayınevi, İstanbul 1976.
• BRUNDTLAND, Gro Harlem ve diğerleri, Ortak Geleceğimiz, Oxford University Press, trc. Dünya Çevre ve Kalkınma Komisyonu, Türkiye Çevre Vakfı, Ankara 1991.
• BUHÂRÎ, Muhammed b. İsmail (ö. 256/870), el-Câmiu’l-Musnedu’s-Sahîhu’l-Muhtasar min Umûri Rasûli’llâhi ve Sunenihi ve Eyyâmihi, Şirketu Dari’l-Erkâm bin Ebi’l-Erkâm, Beyrut tsz.
• CAMPBELL, Neil A. ve Jane B. Reece, Biyoloji, trc. Ertunç Gündüz ve diğerleri, Palma Yayıncılık, Ankara 2006.
• CEVİZCİ, Ahmet, “estetik”, Paradigma Felsefe Sözlüğü, Paradigma Yayıncılık, İstanbul 2013.
• CLARK, John, Kalkınmanın Demokratikleşmesi, trc. Serpil Ural, Türkiye Çevre Vakfı, Ankara 1996.rc. Ertunç Gündüz ve diğerleri, Palme Yayıncılık, Ankara 2006.
• DÂRIMÎ, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdirrahim (ö. 255/869), es-Sunen, İstanbul 1992.
• DEMİRCÎ, Kürşat, “Hayvan”, DİA, İstanbul 1998.
• DEVRİM, Hakkı ve diğerleri, Memo Larousse, Aydın Kitaplar, İstanbul 1991.
• DİNGER, Meral, Çevre Kuruluşları, Türkiye Çevre Vakfı, Akara 1996.
• EBÛ DÂVÛD, Süleyman İbn el-Eşas es-Sicistânî el-Ezdî (ö. 275/888), Sunenu Ebî Dâvud, thk.
• Muhammed Muhyiddin Abdulhamid, Daru İhyâi Sunneti’n-Nebeviyye, basım yeri ve yılı yok.
• EBÛ UBEYD, Kasım b. Selam (ö. 224/838), Kitâbu'l-Emvâl, thk. Muhammed Halil Herâs, Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut 1986.
• EBÛ YÛSUF, Yakup b. İbrahim (ö. 182/798), Kitâbü'l-Harac, Kahire 1976.
• EGELİ, Gülün, Türkiye'nin Tarım Politikası ve Çevre, Türkiye Çevre Vakfı, Ankara 1997.
• EZHERÎ, Ebû Mansûr Muhammed b. Ahmed b. el-Ezher el-Herevî (ö. 370/980), Tehzîbu’l-Luğa, thk.
• Ahmed Abdurrahman Muhaymir, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, I-XII, Beyrut 2004.
• GÖRMEZ, Kemal, Çevre Sorunları ve Türkiye, Gazi Kitabevi Yayınları, Ankara 2003.
• GUER, Jean Antoine, Moeurs et Usages des Turcs, Paris 1947.
• GÜNENÇ, Halil Abdulkerim, el-Mevsûatu’l-Fıkhiyye el-Muyessere, Dâru Saha, İstanbul 1992.
• GÜNEY, Turhan, İslâm ve Kur’ân’da Ağaç, Yeşil ve Toprak, TEMA Vakfı Yayınları, İstanbul 1996.
• HALİL B. AHMED, el-Ferâhîdî (ö. 170/786), Kitabu’l-Ayn, thk. Abdulhamid Hendâvî, Dâru’lKutubi’l-İlmiyye, I-IV, Beyrut 2003.
• HAMİDULLAH, Muhammed, Mecmau'l-Vasâiki's-Siyâsiyye, Beyrut 1985.
• HATEMÎ, Hüseyin, Gerçek Kişiler Hukuku, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2005.
• HATİBOĞLU, İbrahim, “Selmân-ı Fârisî”, DİA,İstanbul 2009.
• – “Selmân-ı Fârisî”, DİA,İstanbul 2009.
• HATİPOĞLU, Haydar, Sünen-i İbniMâce Tercemesi ve Şerhi, Kahraman Yayınları, İstanbul 2012.
• HATTENHAUER, Hans, Grundbegriffe des Bürgerlichen Rechts, Beck-München 1982.
• HİNDÎ, Alauddin Ali el-Muttaki b. Husamuddin el-Hindî, Kenzu'l-Ummâl fî Sünneti'l-Akvâl ve'l-Efâl, nşr. Hasan Razuk, Halep 1971.
• HYLANDER, Clarance J., “Environment”, U.S.A., Encyclopedia İnternational, 1969.
• İBN ABİDÎN, Muhammed Emin (ö. 1252/1836), Reddu’l-Muhtâr ala’d-Dureri’l-Muhtâr Şerhu Tenvîri’l-Ebsâr, Matbaatu’l-Babi el-Halebî, Mısır 1966.
• İBN HACER, Ahmed b. Ali el-Askalanî (ö. 852/1448), Fethu’l-Bârî Şerhu Sahihi’l-Buhârî, Dâru’lKutubi’l-İlmiyye, Beyrut 1997.
• İBN HANBEL, Ahmed (ö. 241/855), el-Müsned, Beyrut 1969.
• İBN HAZM, Ebû Muhammed b. Ali b. Ahmed b. Said el-Endelûsî, el-Muhallabi’l-Âsâr, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut tsz.
• İBN HUMÂM, Kemâluddin Muhammed b. Abdulvâhid (ö. 861/1457), Fethu’l-Kadîr, Bulak Mısır 1316.
• İBN KESİR, Ebü’l-Fidâ İsmail (ö. 774/1372), Tefsîru İbn Kesîr, Dâru’l-Kalem, I-IV, Beyrut tsz.
• İBN MÂCE, Muhammed b. Yezid el-Kazvînî (ö.373/886), Sunenu İbn Mâce, İsa el-Bâbî el-Halebî ve Şurekâuh, Mısır tsz.
• İBN MANZÛR, Cemaluddin Muhammed b. Mukerrem (ö. 711/1311), Lisânu’l-Arab, Dâru Sadr, IXVIII, Beyrut 2014.
• İBN SA’D, Ebû Abdillah Muhammed b. Sa’d b. Meni’ el-Katib el-Haşimî (ö. 230/845), et-Tabakâtü'l-Kübrâ, I-VIII, Beyrut 1957.
• İBNÜ’L-KAYYIM, Ebû Abdillah Muhammed b. Bekr b. Eyyûb b. Sa’d, Zâdu’l-Meâd, trc. Muzaffer Can, Cantaş Yayınları, I-VI, İstanbul 1995.
• KASTALLÂNÎ, Ebu’l-Abbas Şihâbuddin Ahmed b. Muhammed (ö. 923/1517), İrşâdu’s-Sârî li Şerhi Sahîhi’l-Buhârî, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut 2012.
• KÂSIMÎ, Muhammed Cemâluddîn, Kavâidu’t-Tahdîs min Funûni Mustalahi’l-Hadîs, thk. Muhammed Behçet el-Baytar, Daru’n-Nefâis, Beyrut 1987.
• KEATİNG, Michael, Yeryüzü Zirvesinde Değişimin Gündemi, Türkiye Çevre Vakfı, Ankara 1993.
• KELEŞ, Ruşen ve Hamamcı, Can, Çevrebilim, İmge Yayınları, Ankara 1998.
• KİTABI MUKADDES, Ahdi Atik (Eski Ahit) İstanbul 1985.
• KNOWLES, F. G. W., ve diğerleri, “flowers”, The Children’s İllustrated Encyclopaedia of General Knowledge, Odhams Press Limited, London tsz.
• KOÇYİĞİT, Talat, “sünnet”, Hadis Terimleri Sözlüğü, Rehber Yayıncılık, Ankara 1992.
• KUNTALP, Erden, Çevre Kanunu'nun Uygulanması, Türkiye Çevre Vakfı, Ankara 1999.
• MÂLİK, Ebû Abdillah b. Enes (ö. 179/795), el-Muvatta, Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, Beyrut tsz.
• MÂVERDÎ, Ebu’l-Hasan Ali b. Muhammed b. Habib (ö. 450/1058), en-Nuketu ve’l-Uyûnu, thk. Es-Seyyid Abdulmaksud b. İbrahim, Muessesetu’l-Kutubi’s-Sakafiyye, I-VI, Beyrut 1992. – el-Ahkâmu's-Sultaniyye, Mısır 1880.
• MÜNÂVÎ, Muhammed Abdurrauf (ö… ), Feyzu’l-Kadîr Şerhu’l-Camii’s-Sağîr, Matbaatu Mustafa Muhammed, I-VI, Mısır 1938.
• MÜSLİM, bin el-Haccâc el-Kuşeyrî en-Nisâbûrî (ö. 261/874), Sahîhu Muslim, Dâru İbn Hazm, Beyrut 1998. NESÂÎ, Ebû Abdirrahman b. Şuayb (ö. 303/915), Sunenu’n-Nesâî, Şirketu Mektebe ve Matbaatu Mustafa el-Bâbî el-Halebî, Mısır 1964.
• NEVEVÎ, Muhyiddin Ebî Zekeriya Yahya b. Şeref (ö. 676/1277), el-Minhâc Şerhu Sahîhi Muslim İbni’l-Haccâc, thk. Rıdvan Câmi’ Rıdvan, el-Mektebu’s-Sakâfî li’n-Neşri ve’t-Tevzîi, I-XVIII, Kahire 2001.
• NEYSÂBÛRÎ, Ebû Abdillah el-Hakim, el-Müstedrek, Beyrut tsz.
• ÖZEN, Hasan Çetin ve Ahmet Onay, Bitki Fizyolojisi, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara 2007.
• ÖZER, Ulviye, Orta Asya ve Karadeniz Çevre Konferansı, Türkiye Çevre Vakfı, Ankara 1997.
• ÖZEY, Ramazan, Çevre Sorunları, Aktif Yayınları, İstanbul 2001.
• PALA, Cenk, Nüfus,Çevre ve Kalkınma Konferansı, Türkiye Çevre Vakfı, Ankara 1998.
• PİNTASİLGO, Maria de Lourdes, Geleceğe Özen, Türkiye Çevre Vakfı, Ankara 1996.
• RÂZÎ, Muhammed Fahruddin (ö. 604/1209), Mefâtîhu’l-Ğayb, Daru’l-Fikr, I-XXXII, Beyrut 1990.
• RUSSEL, Bertrand, Din İle Bilim, trc. Akşit Göktürk, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2005.
• SAN’ÂNÎ, Abdurrazzak b. Hemmam b. Nafi Ebû Bekr, el-Musannaf, thk. Habiburrahman el-Âzamî, Daru’t-Turas, Beyrut 1970.
• SUNGURBEY, İsmet, Hayvan Hakları, İstanbul Üniversitesi Basımevi, İstanbul 1993.
• URAL, Engin, Gönüllü Kuruluşlar Konferansı, Türkiye Çevre Vakfı, Ankara 1995.
• URAL, Engin ve diğerleri, Avrupa Birliğinde ve Türkiye'de Çevre Mevzuatı, Türkiye Çevre Vakfı, Ankara 2001.
• YARAN, Rahmi, “hadım”, DİA, ss. 1-3, İstanbul 1997.
• TÂBERÂNÎ, Ebu’l-Kasım Süleyman b. Ahmed, el-Mu'cemu'l-Kebîr, nşr. Hamdi Abdulmecid esSelefî, Bağdat 1979.
• TABERÎ, Ebû Cafer Muhammed b. Cerîr (ö. 310/922), Camiu'l-Beyân an Te’vîli Âyi’l-Kur’ân, thk. Thk. Mahmud Şakir, Dâru İbn Hazm, I-XV, Beyrut 2013.
• – Târihu'r-Rusûl ve'l-Mülûk, M. J. Goeje neşri, Leiden 1879.
• TALZ, Lincoln ve Eduardo Zeiger, Bitki Fizyolojisi, trc. İsmail Türkan, Palme Yayıncılık, Ankara 2008.
• TURGAY, Nurettin, Kur’ân Açısından Hayvanlar ve Bitkiler, Fecr Yayınları, Ankara 2011.
• ZEHEBÎ, Muhammed Hüseyn, et-tefsîrve’l-Mufessirûn, Dâru’l-Erkâm, Beyrut tsz.
• ZEYDAN, Abdulkerim ve Abdulkahhar Davud Abdullah, Ulûmu’l-Hadîs, Müessesetü’r-Risâle, Dımeşk 2011.