ANALYSIS OF FACTORS WHICH LEAD PATIENTS AND THEIR RELATIONS TO VIOLENCE - THE EXAMPLE OF THE PROVINCE OF BURDUR

Year 2017, Volume: 4 Issue: 11, 95 - 118, 01.11.2017

Erhan Dağ Hatice Baysal

Abstract

Recently an increasing tendency to violence, especially towards healthcare professionals, has been observed. Although the opinion that it is patients that exert violence is widely held, research has found that relations of patients resort to violence more than patients themselves, and that violence is often verbal rather than physical. To arrive at a solution, it is essential to determine the factors which turn the experiences of both patients and healthcare professionals into problems. Therefore, adopting an empathetic approach, the study aims to reveal the factors contributing to the formation of an environment which leads both patients and their relations as well as healthcare professionals to violence. Within the framework of the study, face-to-face interviews were done with 15 individuals - 8 healthcare professionals and 7 patients and relations - all of whom were involved in violent incidents at health centers either as the doer or the receiver and were brought to the judicial authorities. The data were evaluated by means of Thematic Analysis Method, a qualitative research method. During the interviews, the healthcare professionals were asked questions about their demographic background, working conditions, level of perceiving patients and patients’ relations, details about the incidents, and factors triggering violence, whereas the patients and their relations were asked questions about their demographic background, how the incident occurred, their level of knowledge, how they perceived the incident, and factors triggering violence. To conclude, the factors triggering violence can be listed for healthcare professionals as lack in motivational tools, lack of communication with patients and their relations, managementrelated problems, whereas the list for patients and their relations include factors such as lack of information about patient-priority and patient rights, the effect of media coverage of violent incidents in health centers, unlawful demands regarding their self-interest, lack of communication, misunderstanding, the effects of the incident related to the level of importance and how fast the incident came to pass, and their economic and psychological conditions.

Keywords

Violence in health sector, patient, patient’s relations, qualitative research, thematic analysis, healthcare professionals

Hasta ve Yakınlarını Şiddete Yönelten Sebeplerin Araştırılması- Burdur İli Örneği

Abstract

Son dönemlerde, özellikle sağlık çalışanlarına yönelik şiddet eğiliminde artış gözlenmektedir. Bu eğilimde özellikle hastaların şiddet uyguladığı genel görüşü hâkim olsa da, yapılan araştırmalar hasta yakınlarının daha çok şiddete başvurduğu, şiddete başvuranların ise fiziksel şiddetten çok sözel şiddete yöneldiği bulgulanmıştır. Sağlık alanında hasta ve sağlık çalışanlarının yaşadıklarını bir problem haline dönüştüren faktörlerin tespiti problemin çözümü için önemlidir. Bu nedenle sağlıkta şiddeti tetikleyen nedenlerin tespiti hem sağlık çalışanları, hem de hasta ve hasta yakınları çerçevesinde empatik bir yaklaşımla tasarlanan araştırmada tarafları şiddete yönelten sebepleri ve uygun ortamı hazırlayan nedenlerin ortaya çıkartılması amaçlanmıştır. Araştırma çerçevesinde Burdur İli’nde bulunan sağlık tesislerinde şiddet olaylarına karışmış, yer almış, şiddet uygulayan ya da uygulanan adli makamlara intikal etmiş, 8 sağlık çalışanı ve 7 hasta ve hasta yakını olmak üzere toplam 15 kişi ile yüz yüze derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen veriler nitel araştırma yöntemlerden biri olan tematik analiz yöntemi kullanılarak değerlendirilmiştir. Görüşme esnasında katılımcılardan sağlık çalışanlarına demografik, çalışma koşulları, sağlık çalışanlarının hasta ve yakınlarını algılama düzeyi, olay örgüsüyle ilgili bilgiler, şiddeti tetikleyenler sebepler; hasta ve hasta yakınlarına da demografik, olayın gelişimi, bilgi düzeyi, olayın nasıl algıladığı, şiddete yol açan sebepler ile ilgili sorular yöneltilerek veriler toplanmıştır. Sonuç olarak sağlık çalışanlarının için motivasyon araçlarındaki eksiklikler, hasta ve yakınlarıyla aralarındaki iletişim eksiklikleri, yönetimden kaynaklı aksaklıklar ile hasta ve yakınlarıyla etkileşim kaynaklı faktörler; hasta ve yakınlarının ise hasta öncelikleri ve hasta hakları konusundaki bilgi eksiklikleri, medyada yer alan sağlıkta şiddet içerikli haber ve programlardan etkilenme, bireysel çıkarları için kurallara uygun olmayan istekler, iletişim eksikliği veya yanlış anlamlandırmalar, olayın kendileri için taşıdığı önem ve gelişim hızından kaynaklı etkiler, ekonomik ve psikolojik durumlarını içeren faktörler gergin ortamın ortaya çıkışını tetikleyen faktörler olarak bulgulanmıştır

Keywords

Sağlıkta şiddet, hasta ve hasta yakını, nitel araştırma, tematik analiz, sağlık çalışanları

References

• ADLER, Alfred. (2000. “Sosyal Duygunun Gelişiminde Bireysel Psikoloji”, (çev. Halis Özgü), İstanbul, Hayat Yayınları.
• ANNAGÜR, Bilge. (2010). “Çalışanlarına Yönelik Şiddet: Risk Faktörleri, Etkileri, Değerlendirilmesi ve Önlenmesi, Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar”.
• BÜYÜKBAYRAM, Ayşe ve Okçay, Hale. (2013). “Sağlık Çalışanlarına Yönelik Şiddeti Etkileyen Sosyo-Kültürel Etmenler”, Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, ss. 46-53.
• ÇETİN, Hicran. (2004). “Öğrenci Ergenlerin Şiddete Yönelik Tutumları: Yas ve Cinsiyete Gore Bir İnceleme”, Ankara: Yüksek Lisans Tezi.
• ÇINARLI, İnci ve Yücel, Halime. (2013). “Sağlık İletişiminin Bakış Açısı ile Türkiye’de Sağlık İşyeri Ortamında Sağlık Çalışanlarına Yönelik Şiddet”, Galatasaray Üniversitesi, İletişim Fakültesi Dergisi Özel Sayı, İstanbul, ss.35-57.
• DEMİRAY, F. Nihan. (2014). “Türkiye’nin Sağlık Okur Yazarlığı Gerçeği”, Bakış Dergisi, Aralık, Sayı:19.
• DOLU, Osman, Hasan Büker ve Şener Uludağ. (2010). “Şiddet İçerikli Video Oyunlarının Çocuklar ve Gençler Üzerindeki Etkileri: Saldırganlık, Şiddet ve Suça Dair Bir Değerlendirme”, Adli Bilimler Dergisi, Cilt:9, sayı: 4, (ss54-75).
• FROMM, Erich. (1990) “Sevginin ve Şiddetin Kaynağı”, 5. Baskı (çev. Yurdanur SalmanNalan İçten), İstanbul, Payel Yayınları.
• İLHAN, Mustafa Necmi. Çakır, Mustafa. Tunca, Müzeyyen Zeyneb ve Diğ., (2013). “Toplum Gözüyle Sağlık Çalışanlarına Şiddet: Nedenler, Tutumlar, Davranışlar”, Gazi Tıp Dergisi, Ankara, C.24, S.1, ss.5-10.
• KURG, Etienne G. Dahlberg, Linda L. Mercy ,James A. ve diğ. (2002). “World Health Report on Violence and Health”. World Health Organization (WHO) Publications, Geneva.
• NELSON-Jones, Richard. (1982). “Danışma Psikolojisi Kuramları”, (çev. F. Akkoyun, V.Duyan,S.Doğan, B.Eylem, F.Korkut), Cassell Educational Limited.
• PINAR, Tevfik ve Pınar, Gül. (2013). “Sağlık Çalışanları ve İşyerinde Şiddet”, Derleme, TAF Preventi ve Medicine Bulletin, ss.315-326.
• SAĞLIK VE SOSYAL HİZMET ÇALIŞANLARI SENDİKASI. (2013). “Sağlıkta Şiddet Araştırması”.
• T.B.M.M. (2013). “Sağlık Çalışanlarına Yönelik Artan Şiddet Olaylarının Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu Raporu” 24. Yasama Dönemi, 3. Yasama Yılı, Ankara.
• TÜRK TABİPLER BİRLİĞİ, İstanbul Tabip Odası (2009). “Hekime Yönelik Şiddet Çalıştayı”.
• YAĞBASAN, Mustafa ve Çakar, Fatih. (2006). “Doktor-Hasta İlişkisinde Dile ve Davranışa Dayalı İletişimsel Sorunları Belirlemeye Yönelik Bir Alan Araştırması”, Selçuk Üniversitesi Sosyal, Bilimler Dergisi, ss.609-629.
• YEŞİLBAŞ, Hande. (2016). “Sağlıkta Şiddete Genel Bakış”, YÖHED, Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, Sağlıkta Şiddete Genel Bakış, Şubat, Cilt 3, Sayı 1, ss.44-54.
• YILDIRIM, Ali ve Şimşek, Hasan. (1999). “Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri”, Ankara: Seçkin Yayınevi.
• YÖRÜKAN, Turhan. (2000). “Bireysel Psikoloji, Sosyal Roller ve Kişilik”, Ankara, Kültür Yayınları.
• www.ensonhaber.com/doktorla-kavga-eden-gence-hastanede-calisma-cezasi-2017-05- 02.html, 2017> (Erişim Tarihi: 02.06.2017).
• www.memurlar.net/haber/428044/>( Erişim Tarihi: 12.05.2016).
• www.resmigazete.gov.tr/default.aspx, Resmi Gazete Tarihi:25.03.2017, Resmi Gazete Sayısı: 30018,>( Erişim Tarihi: 21.05.2017).
• www.sabah.com.tr/yasam/2017/04/26/protez-kullanabilmesi-icin-bacagi-ters-dikildi, 2017> (Erişim Tarihi: 02.06.2017).
• www.turksagliksen.org.tr/8-ayda-7-bin-287-siddet-olayi-_arsiv_12467> (Erişim Tarihi:15.05.2016).
• www.yenisafak.com/hayat/bacagini-ters-diktiler-2649385, 2017> (Erişim Tarihi: 02.06.2017).
• www.academia.edu/30042061/SA%C4%9ELIKTA_%C5%9E%C4%B0DDET%C4%B0N_S A%C4%9ELIK_%C3%87ALI%C5%9EANIHASTA_%C4%B0LET%C4%B0%C5%9E%C4%B0M%C4%B0_BOYUTU_%C3%9CZER %C4%B0NE_B%C4%B0R_DERLEME> Duğan, Özlem ve Arslan Aynur. “Sağlikta Şiddetin Sağlik Çalişani, Hasta İletişimi Boyutu Üzerine Bir Derleme”, (Erişim Tarihi:24.05.2016).
• www.tavsiyeediyorum.com/makale_15758.htm> Tönbül, Özgür. “Şiddetin psikolojik Kökenleri ve Psikopatolojik Etkileri”, (Erişim Tarihi: 18.07.2016).