ERGENLERİN AKRAN İLİŞKİ VE AKRAN ZORBALIK DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 10, 1 - 13, 29.10.2020

Yahya Ateşpolat , Müdriye Bıçakçı

Öz

Bu araştırmada ergenlerin akran ilişkileri ile akran zorbalık düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma tarama ve ilişkisel metodun birlikte kullanıldığı betimsel bir çalışmadır. Çalışmanın örneklemini Ankara’da bulunan MEB’e bağlı özel kolejlerin 9. 10. ve 11. sınıflarına devam eden ve çalışmaya gönüllü olarak katılan 155 ergenden oluşup, çalışmanın çalışma grubu belirlenen amaçlı örnekleme ve tesadüfi örnekleme yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Araştırmada ergenler hakkında bilgi edinmek için “Genel Bilgi Formu”, ergenlerin akran ilişki düzeylerini belirlemek için Kaner (2000) tarafından geliştirilen “Akran İlişkileri Ölçeği” ve akran zorbalık düzeylerini belirlemek için Pişkin ve Ayas (2007) tarafından geliştirilen ‘’Akran Zorbalığı Belirleme Ölçeği (Ergen Formu)’’ kullanılmıştır. Araştırma sonucuna göre ergenlerin sadakat ile fiziksel zorbalık uygulama, fiziksel zorbalığa maruz kalma ve zorbalık mağdur toplam puanları arasında pozitif yönlü güçlü bir ilişki bulunmuştur. Araştırma sonucunda bağlılık ile eşyaya zorbalık uygulama ve zorbalık uygulama toplam puanı arasında güçlü düzeyde negatif bir ilişki bulunmuştur. Araştırmanın bir başka sonucunda güven ve özdeşim kurma ile izolasyon zorbalık uygulama puanı arasında güçlü yönde negatif bir ilişki olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ergenler, Akran ilişkileri, Akran Zorbalığı

Kaynakça

• APA. (2020). 21 Temmuz 2020 tarihinde https://dictionary.apa.org/adolescence adresinden erişildi.
• AYAS T, PİŞKİN M (2007). Akran Zorbalığı Belirleme Ölçeği Ergen Formunun Geliştirilmesi. IX. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi 17-19 Ekim.
• BİLGİÇ E, YURTAL F (2009). Zorbalık Eğilimlerinin Sınıf İklimine Göre İncelenmesi. Eğitimde Kuram Ve Uygulama, 5:2, 180-194.
• BISHOP, J. (1999). Nerd Harasment, Incentives, School Priorities And Learning. In S. Mayer &P. Peterson (Eds.), Earning And Le¬arning (pp. 231-281). Washington: Brookings Instutaion Press.
• BOLLMER JM, MILICH R, HARRIS MJ, MARASMA (2005). A Friend In Need: The Role Of Friendship Quality As A Protective Factor In Peer Victimization And Bullying. Journal of Interpersonal Violence, 20(6): 701-712.
• BÜYÜKÖZTÜRK, Ş (2004) Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Pegem A Yayıncılık, Ankara. S:201.
• COLLINS AW, SPRINTHALL AN, (1995). Adolescent Psychology. New York: McGraw-Hill International Edition, pp: 172,177.
• DOĞAN A, YAĞMURLU B, (2010). Examining Victimization in Turkish Schools. European Journal of Educational Studies, 2(1), 31- 37.
• ERIKSON, E (1968). Identity: Youth And Crisis. Second Edition. New York: Norton.
• ESPELAGE DL, HOLT MK, HENKEL RR (2003). Examination Of Peer Group Contextual Effects On Aggressive Behavior During Early Adolescence. Child Development, 74, 205–220.
• GUSTAVO C, MEREDITHM, RACHEL CH, MIRIAM MM (2012). Empathy As A Mediator Of The Relations Between Parent And Peer Attachment And Prosocial And Physically Aggressive Behaviors In Mexican American College Students. Journal of Social and Personal Relationships, 29(3), 337-357.
• HARRIS, J (1995). Where Is The Child’s Environment? A Group Socialization Theory Of Development. Psychological Bullettin, 102, 458-489.
• HODGES E, MALONE MJ, PERRY DG (1997). Indıvidual Risk And Social Risk As Interacting Determinants Of Victimization In The Peer Group. Developmental Psychology, 33: 1032-1039. JONES RM, HARTMAN B (1988). Ego Identity: Developmental Differencess And Experimental Substance Use Among Adolescents. J Adolesc 11:347–360.
• KANER, S (2000). Akran İlişkileri Ölçeği Ve Akran Sapması Ölçeği Geliştirme Çalışması.Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 33(1-2):67-75. KAPÇI, EG (2004). İlköğretim Öğrencilerinin Zorbalığa Maruz Kalma Türünün ve Sıklığının Depresyon, Kaygı ve Benlik Saygısıyla İlişkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37 (1): 1-13.
• KARASAR, N (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• KÖSE, N (2015). Ergenlerde Akran İlişkilerinin Mutluluk Düzeyine Etkisi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2:4.
• LLEWELLYN, N(2015). Peer Victimization Across The School Years: Consequences For Middle School Social Goals, Thesis.(Doctor of Philosophy), University of Illinois at Urbana-Champaign.
• LOVETT JB, SHEFFİELD AR (2007). Affective Empathy Deficits In Aggressive Children And Adolescents: A Critical Review. Clinical Psychology Review, 27:1-13.
• NAWAZ, S (2011). The Relationship Of Parental And Peer Attachment Bonds With The İdentity Development During Adolescence. Journal Of Social Sciences. 5:104–119.
• NOAKES MA, RINALDI CM (2006). Age And Gender Differences In Peer Conflict. Journal Of Youth And Adolescence, 35: 881–891.
• ÖZBAY H, ÖZTÜRK E, (1992). Gençlik. İstanbul: İletişim Yayıncılık A.S.
• PAPALIA DC, OLDS SW, FELDMAN RD (1998). Human Development. Boston: Me Graw Hill. PERREN S, HORNUNG R (2005). Bullying And Delinquency In Adolescence: Victims’ And Perpetrators’ Family And Peer Relations. Swiss Journal of Psychology. 64(1):51–64.
• PİŞKİN M, AYAS T, (2005). Lise Öğrencileri Arasında Yaşanan Akran Zorbalığı Olgusunun Okul Türü Bakımından Karşılaştırılması. VIII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi’nde sunulmuş bildiri (21–23 Eylül) Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi, İstanbul.
• SCHUSTER, B (1999). Outsider At School: The Prevalence Of Bullying And Its Relation With Social Status. Group Processes And Intergroup Relations, 2: 175-190.
• SCHWARTZ D, DODGE DA, PETIT GS, BATES JE, (2000). Friendship As A Moderating Factor İn The Pathway Between Early Harsh Home Environment And Later Victimization In The Peer Group. Developmental Psychology, 36: 646-662.
• SPRIGGS AL, IANNOTTI R, NANSEL TR, HAYNIE DL (2007). Adolescent Bullying Involvement And Perceived Family, Peer And School Relations: Commonalities And Differences Across Race/Ethnicity. The Journal Of Adolescent Health. 41(3),: 283-293.
• SÜSLÜ, D. (2016). Lise Öğrencilerinde Siber Zorbalık Ve Siber Mağduriyetin Benlik Saygısı, Anne, Baba Ve Akran İlişkileri Açısından İncelenmesi. Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul.
• STEINBERG, L. (2007). Ergenlik. (Çev. Ed. Figen Çok). Ankara: İmge Kitabevi.
• SWEARER S, HYMEL S,(2015). Bullying And Discrimination In Schools: Exploring Variations Across Student Subgroups. School Psychology Review, 44(4), 504-509. THORNBERG R, HALLDIN K, BOLMSJO N, PETERSSON A, (2013). Victimising Of School Bullying: A Grounded Theory. Research Papers İn Education, 28(3), 309-329.
• TOTAN T, YÖNDEM Z, (2007), Ergenlerde Zorbalığın Anne, Baba ve Akran İlişkileri Açısından İncelenmesi, Ege Eğitim Dergisi (8) 2: 53–68.
• WILLIAMS KR, GUERRA NG (2007). Prevalence And Predictors Of Internet Bullying. Journal Of Adolescent Health. 41(61): 14–21. YAMAN, B (2005). Ergenlerde Ayrışma-Bireyselleşme Ve Psikolojik Uyum Üzerinde Anababa Evlilik İlişkisinin Ve Aile İlişkilerinin Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• YILDIRIM A, ŞİMŞEK H, (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• YILDIRIM, PK (2003). Çıkmaz Sokak: Okulda Şiddet Ve Zorbalık. İstanbul: Nobel Yayınları.
• YİĞİT, H (2010). Ergenlerin Benlik Saygılarının Yaşam Doyumu Ve Bazı Özlük Nitelikleri Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.