SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA EKSENİNDE YÖNETİŞİM KAVRAMI

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: 2, 31 - 46, 30.04.2025

Burkay Divrik

Öz

İlk kez 1989 yılında Dünya Bankası tarafından kullanılan yönetişim kavramı, o tarihten bu yana oldukça ilgi görmüş ve yönetim kavramının birçok unsurunu değiştirerek ve yeni dünya düzenine uyarlayarak yönetim kavramına alternatif olmuş ve başta kamu yönetimi kurumları olmak üzere birçok kuruluşta kullanılmaya başlanmıştır. Yönetilenlerin hesap verebilir, şeffaf, denetlenen ve yaptıklarından sorumlu tutulan bir yönetim beklentisi çok eskilere dayansa da özellikle 1970'li yıllardan sonra oldukça baskın hale gelmiş ve yeni kamu yönetimi anlayışının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bunun sonucunda yönetişim kavramı yerel yönetimler gibi kamu yönetimi kurumlarına yerleştirilmeye çalışılmıştır. Bu çaba günümüzde de devam etmektedir. Elbette yönetişim kavramı sadece kamu yönetiminin değil, sivil toplum kuruluşlarının, özel sektörün, kar amacı gütmeyen kuruluşların ve çeşitli örgütlerin de yönetimde söz sahibi olmasını amaçlayan ve bunların da yönetimde önemli roller üstlenmesini, bürokrasi ve unsurlarının terk edilmesini savunan bir kavramdır. Sürdürülebilir kalkınma, kaynakların yönetilmesinde sadece günümüz toplumlarının mevcut ihtiyaçlarını değil, gelecek nesillerin ihtiyaçlarını da dikkate alan bir yaklaşımı temsil etmektedir. Bu terim ekonomik, çevresel ve sosyal alanları kapsar ve bireylerin çok yönlü gelişimi ile çevrenin korunması arasında bir denge kurmayı amaçlar. Bu çalışmada, sürdürülebilir kalkınma ve yönetişim kavramları incelenecek ve sürdürülebilir kalkınma yaklaşımlarının yönetişim kavramı üzerindeki etkileri analiz edilecektir.

Anahtar Kelimeler

Yönetişim , Sürdürülebilir Kalkınma , Yönetim.

THE CONCEPT OF GOVERNANCE IN THE AXIS OF SUSTAINABLE DEVELOPMENT

Öz

The concept of governance, which was first used by the World Bank in 1989, has attracted considerable attention since then and has become an alternative to the concept of management by changing many elements of the concept of management and adapting it to the new world order and has been used in many organisations, especially public administration institutions. Although the expectation of the governed for an accountable, transparent, audited and held responsible for their actions dates back to very old times, it has become quite dominant especially after the 1970s and has led to the emergence of the new public administration concept. As a result, the concept of governance has been tried to be embedded in public administration institutions such as local governments. This endeavour continues today. Of course, the concept of governance is a concept that aims not only public administration but also civil society organisations, the private sector, non-profit organisations and various organisations to have a say in the administration and advocates that these should also play important roles in the administration and that bureaucracy and its elements should be abandoned. Sustainable development represents an approach to managing resources that takes into account not only the current needs of present societies but also the needs of future generations. The term encompasses the economic, environmental and social spheres and aims to strike a balance between the all-round development of individuals and the protection of the environment. In this study, the concepts of sustainable development and governance will be examined and the effects of sustainable development approaches on the concept of governance will be analysed.

Anahtar Kelimeler

Governance , Sustainable Development , Management.

Kaynakça

• Aliyev, E. (2023), Yönetişim Teorileri ile Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi, Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, S.6(1), ss.70-80, Doi: https://doi.org/10.33712/mana.1247967
• Aslantaş, M. (2024). The Effect of Talent Management Strategies on Work Engagement in the Finance Sector: A Study on Bank Employees. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 11(2), 290-317
• Baciu, L. (2021). The Impact Of Governance Upon Sustainable Development; Empirical Evidence. Studıa Unıversitatis Babes-Bolyai Oeconomica Volume 68, Issue 2,
• Bayramoğlu, S. (2005). Yönetişim Zihniyeti. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Brown, S.L. and Eisenhardt, K. (1997) The Art of Continuous Change: Linking Complexity Theory and Time-Paced Evolution in Relentlessly Shifting Organizations. Administrative Science Quarterly, Volume: 42.
• Clarke, T. (1998) The Stakeholder Corporation: A Business Philosophy for the Information Age 31(2) Long Range Planning – International Journal of Strategic Management, 31(2).
• Drechsler, W., (2005), “The Rise and Demise of the New Public Management”, Post-Autistic Economics Review, Issue no. 33, 14 September 2005: 17-28.
• European Commission. (2019). Theeuropeangreendeal.com, Erişim Tarihi: 08.10.2024
• Erkoyuncu, M., Aşkun, V. (2023). Sustainability of Human Development Through Governance: A Qualitative Comparative Analysis of Countries. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 23(3), 1585-1608. doi: 10.11616/asbi.1327959
• Gönel, F. D. (2013). Kalkınma ekonomisi. Ankara: Efil Yayınevi.
• Gündoğdu, H. G., Aytekin, A. (2022). Effects of sustainable governance to sustainable development, Regional Association for Security and Crisis Management, 5(2), 117-151.
• Güney, T. (2015). “Yönetişim Ve Sürdürülebilir Kalkınma: Oecd Ülkeleri Üzerine Bir Panel Veri Analizi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 29 (2),
• Kemp, R., Parto, S. and Gibson, R.B. (2005) Governance for sustainable development: moving from theory to practice, Int. J. Sustainable Development, Vol. 8, Nos. 1/2, pp.12–30.
• Kocakula, Ö. (2021), Örgütsel Etik Bağlamında Psikolojik Güvenlik Kavramı ve Etik Liderlik, Yönetim ve Etik (Ed. Perihan Gözüm). Ankara,(141-172): Gazi Kitabevi.
• Lisenko, V. (2024). Sustainable Economy and Effective Environmental Governance: Key Principles and Global Best Practices, Moldavian Journal of International Law and International Relations, Volume 19, Issue:2.
• Meadowcroft, J. (2007). Who is in Charge Here? Governance for Sustainable Development in a Complex World, Journal of Environmental Policy & Planning, S.9, 299-314.
• Mengi, A. & Algan, N. (2003). Küreselleşme ve Yerelleşme Çağında Bölgesel Sürdürülebilir Kalkınma AB ve Türkiye Örneği. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Mirici M.E. & Berberoğlu S., (2022). Türkiye Perspektifinde Yeşil Mutabakat ve Karbon Ayak İzi: Tehdit mi? Fırsat mı? Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, Sayı 8,156-164.
• Monkelbaan, J. (2019). Governance for the Sustainable Development Goals: Exploring an Integrative Framework of Theories, Tools, and Competencies, Singapore: Springer Publisher.
• Müller, R. (2009). Project Governance. In R. Müller & D. Dalcher (Eds.), Fundamentals of Project Management. Farnham, Surrey, UK: Gower Publishing.
• Okçu, M. (2012). Değişen Dünyayı Anlamak İçin Önemli Bir Kavram: Yönetişim”, Yönetişim ve Yönetim Ekseninde Kamu Yönetimi (Ed. GENÇ, Fatma Neval), Bursa, (9-29): Ekin Yayınları.
• Ozer, C.&Aslantas, M. (2023). Comparison of Academicians’ Work Engagement Behavior and Intentions to Turnover. Eurasian Journal of Management & Social Sciences, 4(2).
• Öktem, M. K. (2002). Sürdürülebilir Kalkınma Yönetişimi. Kamu Yönetiminde Katılım Üzerine Güncel Tartışmalar, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Parlak, B. (2013). Yönetim Bilimi ve Çağdaş Yönetim Teknikleri (2. Baskı) Ankara: Beta Basım A.Ş.
• Rocchi, S. (2020). Public-Private Partnerships for Sustainable Development Goal, Two Case Studies In Innovative Healthcare Conference Paper.
• Selimoğlu, S., Yazıcı R. (2021), Türkiye’de Kurumsal Yönetişim Ve Sürdürülebilirlik, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Özel Sayı.
• Seyle, D. C. & King, M. W. (2014). Yönetişimi Anlamak. Dünyanın Durumu. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Shandryk, V., Zhebelev, I., Deliatynchuk A., Maksymov, V. and Shelest, V. (2023). Modern Concepts of Public Administration in the Context of Sustainable Development. Econ. Aff., 68(04): 2105-2117.
• Silvestre, B. S., Tîrca, D. M. (2019), Innovations for sustainable development: moving toward a sustatinable future, Journal of Cleaner Production, 208, 325-332.
• Temizel, Ö. (2023). Sürdürülebilir Kalkınma Bağlamında Küresel Çevresel Yönetişim, Fiscaoeconomia Dergisi, Volume 7, Sayı 1.
• Türkiye Çevre Vakfı (TÇV). (1989). Dünya Çevre ve Kalkınma Komisyonu, Ortak Geleceğimiz. Çeviren: Belkıs Çorakçı, Ankara.
• Turner, J. R., (2008). Choosing Appropriate Project Managers: Matching their Leadership Style to the Type of Project. Newtown Square, PA: Project Management Institute.
• Uzel, E. (2006). Küresel Çevresel Yönetişim (İyi Yönetim). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yılmaz, A. (2010). Kalkınma Ajansları ve Yerel Yönetim. Türk İdare Dergisi, 466. Sayı
• Yılmaz, O.K. (2020). Yerel Yönetişim Bağlamında Avrupa Konseyi “12 Yıldızlı Şehir” Uygulaması ve Türkiye Yerel Yönetimleri, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 22, Sayı: 1.
• Yılmaz, V. & Mecek, M. (2021). “Kavram ve Kuramsal Açıdan Türkiye‟de Dijital Kamu Yönetimi ve Dönüşümü”, Kamu Yönetiminde DeğiĢim Olgusu: Global Trendler ve Yeni Paradigmalar (Ed. Berat Akıncı), Ankara (103-137): Nobel Yayınları.
• Yüksel, M. (2000). Yönetişim (Governance) Kavramı Üzerine. Ankara Barosu Dergisi, 58(3),145-160.