Examination of Special Education Employees’ Attitudes to the Use of Humor in Education

Yıl 2023, Cilt: 1 Sayı: 1, 60 - 75, 31.12.2023

Arzu Özyürek , Nagihan Yıldırım , Yasemin Üstünbaş Mehmet Geyik Tuğba Ünal

Öz

Humor is a phenomenon that individuals of all ages encounter in life. Life should be meaningful, understandable and fun. Humor can be used in the education of individuals with special needs as well as individuals with normal development. Using humor in special education can facilitate students' learning and motivation. The aim of this study is to examine the attitudes of private education institution employees who apply individual education and therapy towards the use of humor in education. The study group consisted of a total of 273 private education institution employees, educators and therapists, 101 men and 172 women, who could be reached through the easily accessible sampling method and volunteered to participate in the study. The Attitude Scale towards the Use of Humor in Education and the personal information form developed by the researchers were used as data collection tools. Information about the data collection tools was prepared via the google form and the link link was sent to the participants. Voluntary consent of the participants was obtained in the same way. Mann Whitney-U (MWU) and Kruskal Wallis-H (KWH) tests, which are non-parametric tests, were used in the analysis of the data, taking into account the normality distribution. In conclusion; It was determined that there was no significant difference in the attitudes of special education employees towards the use of humor in education according to their gender, seniority and type of disability. The positive attitudes of those aged between 36-40 years towards the use of humor in education were significantly higher than those of younger age; It has been found that special education and classroom teachers have more positive attitudes than other branches.

Anahtar Kelimeler

Special education, humor, humor in special education, attitude towards humor, humor in ındividuals with special needs

Özel Eğitim Çalışanlarının Eğitimde Mizah Kullanımına Yönelik Tutumlarının İncelenmesi

Öz

Mizah her yaştan bireyin yaşam içinde karşılaştığı bir olgudur. Hayat anlamlı, anlaşılır ve eğlenceli olmalıdır. Mizahtan normal gelişim gösteren bireyler kadar özel gereksinimli bireylerin eğitiminde de yararlanılabilir. Özel eğitimde mizah kullanmak öğrencilerin öğrenmelerini ve motive olmalarını kolaylaştırabilir. Bu çalışmanın amacı bireysel eğitim ve terapi uygulayan özel eğitim kurumu çalışanlarının eğitimde mizah kullanımına yönelik tutumlarını incelemektir. Çalışma grubu, kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemiyle kendilerine ulaşılabilen ve çalışmaya gönüllü katılım sağlayan özel eğitim kurumu çalışanından 101 erkek ve 172 kadın olmak üzere toplam 273 özel eğitim kurumu çalışanı eğitimci ve terapistten oluşmuştur. Veri toplama aracı olarak Eğitimde Mizahın Kullanımına Yönelik Tutum Ölçeği ve araştırmacılar tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Veri toplama araçlarına ilişkin bilgiler google form üzerinden hazırlanarak bağlantı linki katılımcılara gönderilmiştir. Katılımcıların gönüllü katılım onamı da aynı yolla alınmıştır. Verilerin analizinde normallik dağılımı dikkate alınarak non-parametrik testlerden olan Mann Whitney-U (MWU) ve Kruskal Wallis-H (KWH) testlerinden faydalanılmıştır. Sonuç olarak; özel eğitim çalışanlarının cinsiyeti, kıdem yılı ve çalıştığı engel türüne göre eğitimde mizah kullanımına yönelik tutumlarında anlamlı farklılık oluşmadığı belirlenmiştir. Yaşı 36-40 yaş aralığındakilerin eğitimde mizah kullanımına yönelik olumlu tutumlarının daha küçük yaştakilere göre anlamlı düzeyde yüksek olduğu; özel eğitim ve sınıf öğretmenlerinin diğer branşlara göre daha olumlu tutuma sahip oldukları bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Özel eğitim, mizah, özel eğitimde mizah, mizaha yönelik tutum, özel gereksinimli bireylerde mizah

Kaynakça

• Akçay, P. ve Köprülü, H. K. (2021). Okul yöneticilerinin mizah tarzları ile yönetim becerileri arasındaki ilişki. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, (18), 1308 – 1336.
• Altınkurt, Y. ve Yılmaz, K. (2011). İlköğretim okulu öğretmenlerinin mizah tarzları. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(2), 1-8.
• Arıkan, H. (2022) Bilsem öğretmenlerinin mizah tarzları ve öğretim sürecinde mizah kullanma tutumları. (Yüksek lisans tezi). Cerrahpaşa Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul Üniversitesi. Erişim: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=sELqxhTlFGAjsbjOuuiyCAr5voZPAWRdcKKDXRiYte7Sl8RvGhbpI4DQwg1Ic_k
• Aslan, H. ve Çeçen R. (2007). Ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin cinsiyetlerine ve öğrenilmiş güçlülük düzeylerine göre mizah tarzlarının incelenmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), 1-14.
• Avşar, V. (2008). Öğretmen adaylarının mizah tarzları ve cinsiyet rolleri ilişkisi (Doktora tezi). Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Marmara Üniversitesi. Erişim: https://www.proquest.com/docview/2515120003?pq-origsite=gscholar&fromopenview=true
• Ay, Ö., Gökler, R. ve Koçak, R. (2013). Mizah tarzları, yaratıcılık ve yaşam doyumu: ortaöğretim öğrencileri üzerinde bir inceleme. International Journal of Social Science Studies, 6(6), 739-767.
• Balta, E. (2016). Eğitimde mizahın kullanımına ilişkin öğretmen tutumları. Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 15(4), 1268-1279.
• Best, J. W. ve Kahn, J. V. (2017). Yöntemsel ve araştırma araçları (Çev. Ed.: O. Köksal), içinde Eğitimde Araştırma Yöntemleri ( 313 – 314). Konya: Eğitim.
• Bishara, S. (2023). Humor, motivation and achievements in mathematics in students with learning disabilities. Cogent Education, 10(1), 1-16.
• Blanchard, A. L., Stewart, O. J., Cann, A. ve Follman, L. (2014). Making sense of humor at work. The Psychologist-Manager Journal, 17(1), 49.
• Bolkan, S., Griffin, D. J. ve Goodboy, A. K. (2018). Humor in the classroom: the effects of integrated humor on student learning. Communication Education, 67(2), 144-164.
• Cann, A., Watson, A. J. ve Bridgewater, E. A. (2014). Assessing humor at work: The humor climate questionnaire. Humor, 27(2), 307-323.
• Çetin, L. ve Akbaba Altun, S. (2021). Okul yönetiminde mizah kullanımına ilişkin yönetici görüşleri. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 1(2), 85-97. http://dx.doi.org/
• Çimen, B. (2011). Devlet ve özel okullarda görev yapan sınıf öğretmenlerinin öğrenim sürecinde mizah kullanma yeterlilikleri konusundaki algıların incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Sosyal Bilimler Enstitüsü, Akdeniz Üniversitesi. Erişim: http://acikerisim.akdeniz.edu.tr/bitstream/handle/123456789/5456/T02791.pdf?sequence=1&isAllowed=y
• Decker, W. H. ve Rotondo, D. M. (1999). Use of humor at work: Predictors and implications. Psychological Reports, 84(3), 961-968.
• Degabriele, J. ve Walsh, I. P. (2010). Humour appreciation and comprehension in children with intellectual disability. Journal of Intellectual Disability Research, 54(6), 525-537.
• Doğan, A. (2013). Araştırma Konularının Seçimi (Ed.: Kaya, Z. ve Şahin, M.), içinde Meslek Yüksekokulları İçin Araştırma Yöntemleri ve Teknikleri (s. 5). Konya: Eğitim.
• Ergün, R. ve Recepoğlu, S. (2012). Okul müdürlerinin mizah tarzları ile öğretim liderliği davranışları arasındaki ilişki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 23-42. Erözkan, A. (2009). Üniversite öğrencilerinin kişiler arası ilişki tarzları ve mizah tarzları. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (26), 56-66.
• Evans, J. B., Slaughter, J. E., Ellis, A. P. ve Rivin, J. M. (2019). Gender and the evaluation of humor at work. Journal of Applied Psychology, 104(8), 1077.
• Fidanoğlu, O. (2006). Evlilik Uyumu, Mizah Tarzı ve Kaygı Düzeyi Arasındaki İlişki. (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul. Erişim: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=ePX_SaJ0b35Gq45swKG3lMFXG3plz3qwC6oKnq1l-cl-2RDtA3bv1zJw60HXqVlF
• Filiz, B. ve Karaca, Y. (2021). Beden eğitimi öğretmenlerinin eğitimde mizah kullanımına yönelik tutumları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 54(3), 701-720.
• Freud, S. (1960). Jokes and Their Relation to The Unconscious (J. Strachey, Çev.). New York: W. W. Norton. 246-256. (Orijinal çalışma basın tarihi 1905).
• Güler, Ç., ve Güler, B. U. (2010). Mizah, Gülme ve Gülme Bilimi. Ankara: Yazıt.
• Gültekin, D. ve Ulutaş, İ. (2021). Öğretmenlerin okul öncesi eğitimde mizaha ilişkin görüşleri. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 6(1), 54-71.
• Hampes, V.P. (2006). The relation between humor styles and empathy. Europe’s Journal of Psychology, 6(3), 34-45.
• Hoffman, J., Platt, T., Lau, C. ve Torres-Marin, J. (2020). Gender differences in humor-related traits, humor appreciation, production, comprehension, (neural) responses, use, and correlates: A systematic review. Current Psychology: A Journal for Diverse Perspectives on Diverse Psychological Issues. Advance online publication, 1-14.
• Hurren, B. L. (2005). Humor in school is serious business. International Journal of Learning, 12(6), 79-83.
• Huss, J. A. (2008). Getting serious about humor: Attitudes of secondary teachers toward the use of humor as a teaching strategy. Joural of Ethnographic & Quailitative Research, (3), 28-36.
• İlhan, T. (2005). Öznel iyi oluşa dayalı mizah tarzları modeli (Yüksek lisans tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. 19
• Jeder, D. (2015). Implications of using humor in the classroom. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 180, 828-833.
• Kazarian, S. S., ve Martin, R.A. (2004). Humour styles, personality and well-being among Lebanese University students. European Journal of Personality, 18(3), 209-219.
• Kırkbir,F., Altınışık,Ü., Zengin,S. ve Çelik,A. (2021). Üniversite öğrencilerinin mizah tarzlarının incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(1), 42-54.
• Kırtay, O. (2012). Reklam İletilerinde Mizah Kullanımı: Öğeler, Teknikler ve Uygulama Örnekleri (Yüksek lisans tezi), İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. 84
• Klein, A. (1985). Children’s Humor: A Cognitive-Developmental Perspective. Washington: Office of Education Research and Improvement) (Eric belgesi ED.265937) 12-33
• Koestler, A. (1997). Mizah Yaratma Eylemi (Çev.: S. Kabakçıoğlu ve Ö. Kabakçıoğlu). İstanbul: İris. s. 6
• Lei, S. A., Cohen, J. L. ve Russler, K. M. (2010). Humor on learning in the college classroom: Evaluating benefits and drawbacks from instructors' perspectives. Journal of Instructional Psychology, 37(4), 326-332.
• Kucam, E. (2022). Öğretmenlerin derslerde mizah kullanımına yönelik öğrenci tutum ölçeğinin geliştirilmesi. Turkish Journal of Educational Studies, 9(3), 521-537.
• Lyons, V. ve Fitzgerald, M. (2004). Humor in autism and asperger syndrome. Journal of Autism and Developmental Disorders, 34(5), 521.
• Mallen, K. (1993). Laughlines: Exploring humour in children’s literature. Australia: Ambassador Press. 9.
• Martin, R. A., Puhlik-Doris, P., Larsen, G., Gray, J. J. ve Weir, K. (2003). Individual differences of uses of humor and their relation to psychological wellbeing: development of the humor styles questionnaire. Journal of Research in Personality. 37(1), 48-75.
• McGee, E. ve Shevlin, M. (2009). Effect of humor on interpersonal attraction and mate selection. The Journal of Psychology, 143(1), 67-77.
• Morreall, J. (1997). Gülmeyi Ciddiye Almak (Çev.: K. Aysevener ve Ş. Soyer). İstanbul: İris.
• Nesin, A. (1973). Cumhuriyet Döneminde Türk Mizahı. İstanbul: Akbaba.
• Özünlü, Ü. (1999). Gülmecenin Dilleri. Ankara: Doruk.
• Recepoğlu, E., ve Özdemir, S. (2012). Okul müdürlerinin mizah tarzları ile öğretim liderliği davranışları arasındaki ilişki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 24-42.
• Salavera, C., Usan, P. ve Jarie, L. (2020). Styles of humor and social skills in students. Gender differences. Current Psychology, 39, 571-580.
• Samson, A. C., Huber, O. ve Ruch, W. (2013). Seven decades after hans asperger's observations: a comprehensive study of humor in individuals with autism spectrum disorders. Humor, 26(3), 441-460.
• Samur, A. Ö. İ. ve Arıkan, Y. (2018). Behiç Ak’ın çocuk kitaplarındaki çatışmaların mizah ögesi bakımından incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27(1), 165-182.
• Sarı, T. ve Aslan, H. (2005), Mizah tarzları ve başa çıkma stratejileri arasındaki ilişki. VIII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Bilimsel Çalışmaları. Marmara Üniversitesi, İstanbul. 105-106.
• Sayar, B. (2012). Üniversite öğrencilerinin mizah tarzları ile umutsuzluk ve boyun eğici davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya. Erişim adresi: https://www.proquest.com/dissertations-theses/üniversite-öğrencilerinin-mizah-tarzları- ile/docview/2707539029/se-2?accountid=25087
• Selçuk, G., Kana, F., Geçgel, H. ve Aşçı, E. (2018). Türkçe öğretmeni adaylarının eğitimde mizah kullanımına ilişkin görüşleri. Tarih Okulu Dergisi (TOD), 11(36), 160-176.
• Semrud-Clikeman, M., ve Glass, K. (2008). Comprehension of humor in children with nonverbal learning disabilities, reading disabilities, and without learning disabilities. Annals of Dyslexia, 58, 163-180.
• Serafini, F. ve Coles, R. (2015). Humor in children's picture books. The Reading Teacher, 68(8), 636-638.
• Silva, C., Da Fonseca, D., Esteves, F. ve Deruelle, C. (2017). Seeing the funny side of things: Humour processing in Autism Spectrum Disorders. Research in Autism Spectrum Disorders, 43, 8-17.
• Susa, A. M. (2002). Humor type, organizational climate, and outcomes: The shortest distance between an organization's environment and the bottom line is laughter. The University of Nebraska-Lincoln.
• Svebak, S., Martin, R. A. ve Holmen, J. (2004). The prevalence of sense of humor in a large, unselected county population in Norway: Relations with age, sex, and some health indicators. Curr Psychol International Journal of Humor Research, 17(1-2), 121–134.
• Şahin, F. ve Şahin, D. (2012). Engelli bireylerle çalışan özel eğitim öğretmenlerinin tükenmişlik düzeyinin belirlenmesi. Journal of Teacher Education and Educators, 1(2), 275-294.
• Şakiroğlu, Y. 2021 açık öğretim ortaokulu Türkçe ders kitaplarında mizahi ögeler. Uluslararası Eğitim Bilim ve Teknoloji Dergisi, 7(3), 164-182.
• Perks, L. G. (2012). The ancient roots of humor theory. Humor, 25(2), 119-132.
• Tümkaya, S. (2006). Öğretim elemanlarının mizah tarzları ve mizahı yordayıcı değişkenler. Eurasian Journal of Educational Research, (23), 200-208.
• Uyanık, Ö., Kızıltepe İnal, G., Can Yaşar, M. ve Alisinanoğlu, F. (2015) Türkiye ı̇statistiki bölge birimleri sınıflandırması’na göre okul öncesi öğretmen adaylarının mizah tarzları. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 403-430.
• Uğur, İ. (2007). Televizyon Reklamlarında Mizahın Kullanımı (Yayımlanmamış doktora tezi). Konya Selçuk Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. Erişim: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Vitulli, W. F. ve Barbin, J. M. (1991). Humor-value assessment as a function of sex, age, and education. Psychological Reports, 69(3), 1155-1164.
• Wang, L. C., Chu, S. M. S. ve Chen, J. K. (2022). Humor comprehension of Chinese adolescents with and without dyslexia. International Journal of Disability, Development and Education, Published online. 1-16.
• Wu, C. L., Tseng, L. P., An, C. P., Chen, H. C., Chan, Y. C., Shih, C. I. ve Zhuo, S. L. (2014). Do individuals with autism lack a sense of humor? A study of humor comprehension, appreciation, and styles among high school students with autism. Research in Autism Spectrum Disorders, 8(10), 1386-1393.
• Yardımcı, İ. (2010). Mizah kavramı ve sanattaki yeri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 1-41.
• Yılmaz, K. (2011). Okul yöneticilerinin mizah tarzlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 27-44.
• Yirci, R., Özdemir, T. Y. ve Kartal, S. E. (2016). Okul yöneticilerinin mizah yönelimleri. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(8), 2479-2495.