SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETİMİNDE ÖĞRETİM TEKNOLOJİSİ KULLANIMI İLE İLGİLİ TEZLERİN İNCELENMESİ

Yıl 2020, , 29 - 38, 25.12.2020

Neşet Mutlu , Beyza Bayram , Yasin Taçyıldız

https://doi.org/10.31455/asya.809674

Cited By: 1

Öz

Eğitim alanında ve Sosyal Bilgiler eğitiminde öğretim teknolojisi kullanımının önemi ve öğretim sürecine katkısı her geçen gün daha çok fark edilmektedir. Bunun sonucunda literatürdeki öğretim teknolojisi kullanımı ile ilgili yapılan çalışmalar artmaktadır. Bu çalışmalar yeni teknolojilerin tasarımlarının ve geliştirilmelerinin yapıldığı veya var olan öğretim teknolojilerinin incelendiği ve etkililiğinin araştırıldığı araştırmaları kapsar. Bu çalışmada, 2007-2017 yılları arasında lisansüstü düzeyde Sosyal Bilgiler Eğitimi alanında ve öğretim teknolojisi konu kapsamında yapılan 79 tez içerik analizine tabi tutulmuştur. Bu çalışma ile bu tezlerin tez düzeyi, araştırma yöntem ve teknikleri, örneklem sayısı, araştırma konusu, veri toplama araçları, analiz yöntemleri ve yayın durumu gibi değişkenlere göre incelenmiştir. Bulgular sonucunda, çalışmalarda en çok nicel araştırma yöntemleri ve deneysel desenin tercih edildiği, yeni bir materyal veya teknoloji tasarımı ve geliştirilmesinden ziyade var olan teknolojilerin etkililiğinin araştırıldığı, analiz sayısı olarak tek analiz türünün tercih edildiği, analiz çeşidi olarak t-testin kullanıldığı, en yaygın veri toplama aracının ise başarı testi olduğu ve son olarak doktora tezlerinin yüksek lisansa göre daha fazla yayımlanma oranının olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak öğretim teknolojisi ile ilgili tezlerde, nitel çalışmaların özendirilmesi, materyal ve teknoloji geliştirmeye yönelik tezlerin sayısının artırılması, analiz yöntemi sayısının artırılması ve tezlerin yayımlanması için özellikle yüksek lisans öğrencilerinin desteklenmesi yoluyla bu konudaki literatürün daha zenginleştirilebileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Öğretim Teknolojisi, İçerik Analizi, Sosyal Bilgiler Eğitimi, Tasarım, Geliştirme

INVESTIGATION OF POSTGRADUATE THESES WITHIN THE FIELD OF SOCIAL EDUCATION IN THE CONTEXT OF INSTRUCTIONAL TECHNOLOG

Öz

The importance of the use of instructional technology both in the field of education and Social Studies education and its contribution to the teaching and learning processes are becoming more and more common day by day. As a result, number of studies on the use of instructional technologies in the literature are increasing. These comprises studies in which design and development of new technologies are made, examines existing materials and technologies and investigates their effectiveness. In this study, 79 theses conducted in the field of Social Studies Education having subject related to instructional technology in education between 2007-2017 were subjected to content analysis. With this study, theses are examined according to variables such as graduate program, research methods and techniques, number of samples, research subject, data collection tools, analysis methods and publication status. According to research results, quantitative research methods and experimental design are much preferred, the effectiveness of existing technology was investigated rather than a new material design and development, t-test was used as a type of analysis, the most common data collection tool was the achievement test, and finally, it was determined that doctoral theses have higher publishing rates than master's. According to the findings of the study, encouraging qualitative studies, increasing the number of theses on material design and development, increasing the number of analysis methods, supporting master’s graduate students in order to publish their theses will in the theses on instructional technology will contribute literatüre more. 

Anahtar Kelimeler

Instructional Technology, Content Analysis, Social Studies Education, Design, Development

Kaynakça

• Avşar, S. (2010). İlköğretim İkinci Kademe Sosyal Bilgiler Derslerinde Coğrafya Konularının Öğretiminde Materyal Kullanımının Öğrenci Başarısına Etkisi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Konya.
• Büyüköztürk, Ş.; Kılıç Çakmak, E.; Akgün, Ö.E.; Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Yayınları.
• Cevher, A.Y. ve Yıldırım, S. (2020). Investigation of Academic Studies on Learning Styles: Systematic Review. HAYEF: Journal of Education, 17(1); 20-50.
• Çilingir, A. (2017). İletişim Alanında İçerik Analizi Yöntemi Kullanılarak Yapılan Yüksek Lisans ve Doktora Tezleri Üzerine Bir İnceleme. Erciyes İletişim Dergisi, 5(1), 148-160.
• Çoban, A. ve İleri, T. (2013). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Öğretim Teknolojileri ve Materyalleri Kullanma Düzeyleri ve Kullanamama Sebepleri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 194-213.
• Doğru, M.; Gençosman, T.; Ataalkın, A.N. ve Şeker, F. (2012).Fen Bilimleri Eğitiminde Çalışılan Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerinin Analizi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 9(1), 49-64.
• Demirel, Ö. ve Altun, E. (2017). Eğitim, Öğretim Teknolojisi̇ ve İletişim- Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı. Pegem: Ankara.
• Devrim, E. (2011). Türkiye’de 2005–2006 Yılları Arasında Yayımlanan Eğitim Bilimleri Dergilerindeki Makalelerin Bazı Özellikler Açısından İncelenmesi: Betimsel Bir Analiz. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 144.
• Dilek, A.; Baysan, S. ve Öztürk, A. A. (2018). Türkiye’de Sosyal Bilgiler Eğitimi Üzerine Yapilan Yüksek Lisans Tezleri: Bir İçerik Analizi Çalişmasi. Turkish Journal of Social Research/Turkiye Sosyal Arastirmalar Dergisi, 22(2).
• Göktaş, Y.; Küçük, S.; Aydemir, M.; Telli, E.; Arpacık, Ö.; Yıldırım, G., ve Reisoğlu, İ. (2012). Türkiye’de Eğitim Teknolojileri Araştırmalarındaki Eğilimler: 2000-2009 Dönemi Makalelerinin İçerik Analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 191-196.
• Hebebci, M. T.; Çelik, İ. ve Şahin, İ. (2016). Eğitim Ortamlarında Etkileşimli Tahta Kullanımı: Araştırmalar ve Eğilimler. Eğitim, Bilim ve Teknoloji Araştırmaları Dergisi, 1(1), 55-76.
• İnan, S. (Ed) (2019). Sosyal Bilgiler Eğitimi: Nedir, Ne Zaman ve Neden-Tanımlar, Tarihi Kökleri ve Açıklamalar. 3. Baskı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• İnce, M.; Gül, H. ve Bozyiğit, S. (2017). Türkiye'de Turizm Pazarlaması Konusunda Yazılan Lisansüstü Tezlerin İçerik Analizi Yöntemiyle İncelenmesi: 1990-2016. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(5), 113-130.
• Konokman, G. Y.; Yokuş, G. ve Yelken, T. Y. (2016). Yenilikçi Materyal Tasarlamanın Sınıf Öğretmeni Adaylarının Yenilikçilik Düzeylerine Etkisi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(3), 857.
• Koparan, T. ve Özbey, A. (2018). Matematik Öğretmeni Adaylarının Somut Materyal Geliştirme ve Kullanma Sürecine Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi. Karaelmas Journal of Educational Sciences, 6, 277-290.
• Kozikoglu, I. ve Senemoglu, N. (2015). Eğitim Programları ve Öğretim Alanında Yapılan Doktora Tezlerinin İçerik Analizi (2009-2014). Eğitim ve Bilim, 40(182).
• Nalçacı, A. ve Ercoşkun, H. (2005). İlköğretim Sosyal Bilgiler Derslerinde Kullanılan Materyaller. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi (11), 141-154.
• Önal, H.; Kılıç, B. C.; Çolak İ. ve Kızılçaoğlu, A. (2017). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Etkinlik Yaptırma ve Materyal Kullanımına Yatkınlıkları. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2017, 12.
• Özel, E. (2014). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Öğretim Teknolojilerine Yönelik Tutum ve Davranışları. Eastern Geographical Review, 19(31).
• Öztürk, C.; Keskin, S. ve Keskin Y. (2004). İlköğretim Okulu 4. ve 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Derslerinde Materyal/Teknoloji Kullanım Durumu. M.Ü Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 19, 107-120.
• Seels, B. B. and Richey, R. C. (1994). Instructional Technology: The Definition and Domains of the Field. Bloomington, IN: Association for Educational Communications and Technology.
• Seferoğlu, S. S. (2006). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Sert, G.; Kurtoğlu, M.; Akıncı, A. ve Seferoğlu, S. S. (2012). Öğretmenlerin Teknoloji Kullanma Durumlarını İnceleyen Araştırmalara Bir Bakış: Bir İçerik Analizi Çalışması. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, Uşak: Uşak Üniversitesi.
• Şimşek, A.; Özdamar, N.; Becit, G.; Kılıçer, K.; Akbulut, Y. ve Yıldırım, Y. (2007). Türkiye’deki Eğitim Teknolojisi Araştırmalarında Güncel Eğilimler. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 439-458.
• Tarman, B.; Acun, İ. ve Yüksel, Z. (2010). Sosyal Bilgiler eğitimi Alanındaki Tezlerin Değerlendirilmesi, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (3), 725-746.
• Tayfun, A.; Ülker, M.; Gökçe, Y.; Tengilimoğlu, E.; Sürücü, Ç. ve Durmaz, M. (2018). Turizm Alanında Yiyecek ve İçecek ile ilgili Lisansüstü̈ Tezlerin Bibliyometrik Analizi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(2), 523-547.
• Toptaş, V. ve Gözel, E. (2018). Türkiye’de Matematik Kaygısı ile İlgili Yapılan Lisansüstü Tezlerin İçerik Analizi. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 4(3), 136-146.
• Ulusoy, K. ve Gülüm, K. (2009). Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Öğrencilerinin Tarih ve Coğrafya Derslerine Yönelik Tutumları Adıyaman Örneği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (25), 149-161.
• Yanpar, T. (2007). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Yaylak, E. (2019). Türkiye’de Sosyal Bilgiler Eğitiminin Yükseköğretimdeki Durumu. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 800-838.
• Yazlık, D. Ö. (2018). Öğretmenlerin Matematik Öğretiminde Somut Öğretim Materyali Kullanımına Yönelik Görüşleri. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(15), 775-805.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2004). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 4. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.