ÇEVRESEL DUYARLILIK AÇISINDAN PETROL SEKTÖRÜ, ÇANAKKALE BOĞAZININ PAZARDAKİ YERİ ve ÖNEMİ

Year 2018, , 25 - 44, 02.07.2018

Rüştü Ilgar

https://doi.org/10.17295/ataunidcd.411495

Cited By: 1

Abstract

Petrol, özellikle ulaştırma sektörünün temel enerji kaynağı olarak, dünya
birincil enerji tüketimi içinde en büyük paya sahiptir. 2015 yılı ilk verileri
itibariyle petrol, dünya enerji talebinin %32,6’sını karşılamaktadır. Türkiye,
başta Orta Doğu ve Hazar Havzası olmak üzere, dünyanın ispatlanmış petrol ve
doğal gaz rezervlerinin yaklaşık % 72’sinin bulunduğu bir coğrafyada yer
almaktadır Petrol ticareti, artan enerji ihtiyacına bağlı olarak giderek artış
göstermektedir. Globalleşen
dünyamızda ülkeler ve kıtalararası ulaşımın önemi gittikçe artmakta ve daha ucuz
olması nedeni ile deniz taşımacılığı tercih edilmektedir. Petrolün deniz yolu
ile taşınması potansiyel önemli çevresel riskleri beraberinde getirmektedir. Petrol
taşımacılığında kaza sonucu denize petrol dökülmesi tehlikesi mevcuttur.
Boğazlar ve Marmara Denizi ekosistem özellikleri ile riski yüksek hassas bölge
olarak tanımlanmaktadır. Denize dökülen petrol ve bunun sonucu olarak ortaya
çıkan bileşikler, ekosistem içerisindeki tüm organizmaları az veya çok
etkilemektedir. Petrol dökülmelerinin ekolojik ve ekonomik etkilerinden de söz
edilebilir. Ekonomik etkileri çoğunlukla geçici olmakla beraber turizm, enerji
üretimi, balıkçılık gibi bazı sektörlere büyük darbe vurabilir. Diğer bir
yandan akut ve kronik etkileri nedeniyle canlı yaşamını tehdit eder.

Bu çalışmada
Çanakkale Boğazı’ndan yıllara göre geçiş yapan gemi sayılarına yer verilerek
taşınan tehlikeli madde miktarına dikkat çekilmiştir. Dünya’nın önemli suyollarından
biri olan bu bölgenin yoğun ve riskli bir deniz trafiğine sahip olduğu
görülmüştür.

Keywords

Petrol, Çanakkale Boğazı, enerji, taşıma, talep, arz

References

• Artüz L., 2005. Marmara ve Boğazların Ekolojisi ve Değişimler, B.Ü. Deniz Teknolojisi SempozyumuBaşar E.,2004. "Oil Spill Scenarios In The Aftermath Of Tanker Accidents In The Risky Regions Of The Bosphorous", Gemi ve Deniz Teknolojisi, cilt.162, ss.9-12BP 2015. BP Energy Outlook to 2035, BP Statistical Review BP 2016. BP Energy Outlook to 2035, BP Statistical Review Enerji Piyasası Denetleme Kurumu, Petrol Sektör Raporu, 2016.Edith Penrose 1983. “International Oil Companies and Goverments in the Middle East,” içinde The Politics of Middle Eastern Oil, ed. J. E. Peterson (Washington: Middle East Institute, 1983), 14, 31.Forbes 1958. Studies in Early Petroleum History. By Forbes R. J.. Leiden, Netherlands, E. J. BrillGüven, N. 2008. Boğazlar Bölgesinden Geçen Petrol ve Petrol Ürünleri Taşıyan Tankerlerin. Çevresel Zararının Tanımlanması ve Baca Emisyonlarının Belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi.IEA MTOMR 2016.İl Çevre ve Orman Müdürlüğü Verileri, Çanakkale Jean Jacques Berreby, Le Golfe Persique (Paris: Payot, 1959), 205Karslıoğlu E, Baba A., Deniz O.,2004. Çanakkale İlinin Çevre Problemleri (Environmental Problems of Canakkale City), V. Ulusal Ekoloji ve Çevre Kongresi, Bolu; 513-538.Kumbur, H., Özer, Z., Özsoy, H. D., ve Avci E. D. 2005. Türkiye'de geleneksel ve yenilenebilir enerji kaynaklarının potansiyeli ve çevresel etkilerinin karşılaştırılması. III. Yenilenebilir Enerji Kaynakları Sempozyumu Bildiriler Kitabı, (ss. 19-21), MersinNurettin T. 1972, “Orta Doğu ve Petrol,” Belgelerle Türk Tarihi Dergisi Cilt 10 Sayı 56 (1972): 40.Tuğrul, A. B. 2010. “Enerji Taşımacılığı Açısından Boğazların Önemi ve Alternatifleriyle Değerlendirilmesi”, "16. Uluslararası Enerji ve Çevre Konferansı ICCI-2010" İstanbul Lloyd’s MIU, 2006. Annual ReportSaltıkgil, H. V. 1970. “Dünya’da ve Türkiye’de Petrol: Ateşe Tapanlardan Petrole Tapanlara,” Belgelerle Türk Tarihi Dergisi 28 (1970): 36-37.Tonus, Ö. (2005): Genişleyen Avrupa Birliği'nin enerji politikaları kapsamında Türkiye'nin yeri ve önemi. Published in: Journal of Economy, Business and Finance, Vol. 20, No. 234 (September 2005): pp. 50-62.Türkiye Petrolleri A.O. Genel Müdürlüğü, Hampetrol ve Doğal Gaz Sektör Raporu, 2009.Ulaştırma Bakanlığı Güncel Deniz Sektör Raporu.2015(http://www.ubak.gov.trUlaştırma Bakanlığı Güncel Deniz Sektör Raporu.2015 (http://www.ubak.gov.trUlaştırma Bakanlığı Güncel Deniz Sektör Raporu 2015www.denizcilik.gov.tr, Denizsel Çevrehttp://www.ubak.gov.tr Ulaştırma Bakanlığı Güncel Deniz Sektör RaporuYardımcı, O., Ediger, V.Ş. 2010. Petrol Fiyatlarının Doğal Gaz Fiyatları Üzerindeki Etkisi: Türkiye İçin Fırsatlar ve Tehditler, 16. Uluslararası Enerji ve Çevre Fuarı ve Konferansı (ICCI) Bildiriler Kitabı, Sayfa : 221-225, Mayıs 2010