ALADAĞ’DA YAYLALAR VE YAYLACILIK

Year 2008, Volume: 13 Issue: 19, 123 - 148, 04.03.2011

Faruk Kaya

Abstract

Doğu Anadolu Bölgesi’nin Yukarı Murat ve Van bölümlerinin ortak sınırı
üzerinde yer alan Aladağ, Ağrı ve Doğubayazıt ovalarının güneyinde yer alan
doğu-batı dizilimli dağlardan biridir. Bu dağlık kuşağı batıdan Patnos Ovası,
güneyden Erciş ve Çaldıran ovaları, kuzeydoğudan ise Tendürek volkan konisi
kuşatır. Çoğunlukla Aladağ’ın kuzey cephesinde bulunan yaylalar, Ağrı ilinin
Hamur ilçesi yönetim alanı içinde yer almaktadır. Bölgede yaylacılık yaz aylarında
hayvanların beslenmesi ve hayvansal ürünlerin elde edilmesine yönelik olarak
yapılan ekonomik bir faaliyettir.
Doğu Anadolu’nun ünlü ve en yüksek yaylalarından olan Aladağ
yaylaları, kısmen yüksek plato stepleri kısmen de Alpin vejetasyon katında yer
alırlar. Aladağ yaylaları bol suları ve bütün yaz boyunca yeşil kalan verimli
otlakları sayesinde yüzyıllardan beri yoğun hayvancılık faaliyetlerinin
sürdürüldüğü yerlerdir. Ancak bölgede son dönemlerde etkili olan terör olayları ve
değişen sosyal, kültürel ve ekonomik koşulların etkisi ile mera hayvancılığının
önemini yitirmesi ve göçler yoluyla kırsal nüfusun sürekli azalması, mevsimlik bir
yer değiştirme hareketi olan yaylacılığın da büyük ölçüde önemini kaybetmesine
neden olmuştur.

Keywords

Aladağ Yaylaları, Yaylacılk Aktiviteleri, Hayvancılık

References

• ALAGÖZ, C. A., 1993, Türkiye’de Yaylacılık Araştırmaları, Ankara Üniv. Türkiye Coğrafya. Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, S. 2 Ankara.
• ALAGÖZ,C,A., 1984, Türkiye Yer adları Üzerine Bazı Düşünceler. Türkiye Yer Adları Sempozyumu Bildirileri(11-13 Eylül 1984), Kültür ve Turizm Bakanlığı Milli Folklor Araştırma Dairesi Yay. No:60, Seminer,Kongre Bildirileri Dizisi No:17,Başbakanlık Basımevi, Ankara.
• ALPASLAN. İ., 1998, Cumhuriyetin 75. Yılında Ağrı, Ağrı Valiliği Yayınları, Ankara.
• ARINÇ, K. ,1998 Ahlat İlçesinin Coğrafyası . Atatürk Üniv.Yay.No:881, Fen. Ed. Fak. Yay. No:97. Araştırma Serisi: No: 68, Erzurum.
• ARINÇ,K.,2007,Türkiye’nin Coğrafi Bölgeleri,II Cilt, İç Bölgeler,Erzurum
• ATALAY. İ.,1983. Muş Ovası ve Çevresi’nin Jeomorfolojisi ve Toprak Coğrafyası. Ege Üniv. Ed. Fak. Yay.No: 24, İzmir.
• ATMIŞ,E.,1994,Türkiye’de Yayla Turizminde Altyapı Sorunları, İstanbul Üniv. Fen. Bil. Enst. (Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi),İstanbul.
• BELLİ,O.,KONYAR,E.,2003, Doğu Anadolu Bölgesinde Erken Demir Çağı Kale ve Nekropolleri (Early Iron Age Fortresses and Necropolises in East Anatolia), Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul.
• BELLİ,O., 2004,Doğubayazıt Bölgesi’nde Keşfedilen Urartu Sulama Tesislerine Toplu Bakış Güneşin Doğduğu Yer: Doğubayazıt Sempozyumu Bildiri Kitabı, İstanbul.
• CANALİOĞLU,M.V.2000,Yayla Turizmi, İl Turizm Müdürlüğü, Karadeniz Matbaası, Trabzon.
• ÇÖLAŞAN, Ü.E.,1970, Türkiye İklim Klavuzu. Olgun Kardeşler Matbaası, Ankara
• DAVİS, P, H., 1965, Flora of Turkey and the East Aegen Island Volume One. Edinburgh at the Üniversity Press. Edinburgh.
• DOĞANAY, H., 1997, Türkiye Beşeri Coğrafyası, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları :2982, Bilim ve Kültür Eserleri Dizisi: 877, Eğitim Dizisi: 10, İstanbul.
• DÖNMEZ, Y., 1984. Umumi Klimatoloji ve İklim Çalışmaları, İst. Üniv. Yay. No: 2506. Coğr. Ens. Yay. No: 102, İstanbul.
• EMİROĞLU, M., 1977, Bolu’da Yaylalar ve Yaylacılık, Ankara Üniv. D.T.C.F. Yay. No: 272, Ankara.
• ERİNÇ,S., 1953, Doğu Anadolu Coğrafyası. İst. Üniv. Ed. Fak. Coğr. Ens. Yay. No: 15. İstanbul.
• ERİNÇ, S., 1969, Klimatoloji ve Metodları İstanbul Üniv. Yay. No:3278, Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enst.Yay. No:2, İstanbul.
• ERÖZ, M., 1984, Sosyolojik Yönden Türk Yer Adları. Türkiye Yer Adları Sempozyumu Bildirileri, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Milli folklor Araştırma Dairesi Seminer Kongre Bildirileri Dizisi:60,Ankara
• GÖNEY, S., 1975, Büyük Menderes Bölgesi, İstanbul Üniversitesi Yay. No:1895, Coğrafya Enstitüsü Yay. No:79, İstanbul.
• GÜNER,İ.,1996,Iğdır Ovası Çevresinde Yaylacılık. Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Coğrafya Bilim ve Uygulama Kolu Coğrafya Araştırmaları, Sayı; 4, Ankara
• İZBIRAK, R., 1986, Coğrafya Terimleri Sözlüğü. İstanbul.
• KAYA, F., 2001, Ağrı Ovası ve Çevresinin Coğrafi Etüdü. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Coğrafya Anabilim Dalı Basılmamış Doktora Tezi, Erzurum
• KOÇMAN, A., 1993, Türkiye İklimi. Ege Üniv. Edebiyat Fak. Yay. No:72. İzmir.
• KODAY,S.,2005, Doğu Anadolu Bölgesi’nde Hayvancılık, Atatürk Üniversitesi Yayınları No:949, Fen-Edebiyat Fakültesi Yayınları No:104,Araştırmaları Serisi No:74 Erzurum.
• KÖSE,A.,1997,Madra Dağı Kuzey Yamaçlarında Yaylacılık. Atatürk Üniv., Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi, Doğu Coğrafya Dergisi, Sayı:2, Erzurum.
• SARAÇOĞLU,H.,1989,Doğu Anadolu Bölgesi, Milli Eğitim Bakanlığı,Öğretmen Kitapları Dizisi:176,İstanbul.
• SEVGİ, C., 1984, Adana İlinin Kuzeydoğu Kesiminde Yaylacılık. Ege Coğrafya Dergisi.Sayı. 2, İzmir.
• SÖZER, A.N,1972, Kuzeydoğu Anadolu’da Yaylacılık. İş Matbaacılık ve Ticaret, Ankara
• TARMAN, Ö., 1964, Türkiye’de Yem ve Mera Problemleri, Türkiye’de Tabiat ve Tabiat Kaynaklarından Faydalanma ve Koruma Esasları, Türkiye Tabiatını Koruma Cemiyeti Yay. No:9. Ankara.
• TUNÇDİLEK,N,1964,Türkiye’de Yaylalar ve
• Yaylacılık.İstanbul Üniv.Coğrafya
• Enst. Derg.Sayı:14,İstanbul.
• TURAN, O., 1973, Doğu Anadolu Türk Devletleri Tarihi, İstanbul
• YALÇINDAĞ, S.,1994, Alternatif Turizmin Yönetsel Boyutu. Turizm Bakanlığı Yayımlanmamış Raporları, Ankara.
• ZAMAN,M., 2007, Doğu Karadeniz Kıyı Dağları’nda Yaylalar ve Yaylacılık. Atatürk Üniv. Yay. No: 960, Fen-Ed.Fak.Yay.No: 105, Araş. Ser. No:75,Erzurum.