KRİZ DÖNEMLERİNDE HİSSE SENEDİ FİYATI İLE İŞLEM HACMİ İLİŞKİSİ: İMKB’DE İŞLEM GÖREN BANKACILIK SEKTÖR HİSSELERİ ÜZERİNE BİR UYGULAMA

Yıl 2010, Cilt: 24 Sayı: 2, 37 - 46, 06.07.2011

Bekir Elmas Murat Yıldırım

Öz

Bu çalışmada finansal krizlerden hızlı ve önemli ölçüde
etkilenmeleri sebebiyle bankacılık sektörü araştırma konusu olarak seçilmiştir.
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (İMKB) işlem gören İMKB-BANK
endeks hisseleri için fiyat-hacim arasındaki nedensellik ilişkisi incelenmiştir.
2001, 2006 ve 2008 yıllarının uygulamaya konu edildiği çalışmada veri seti
olarak seans gözlemleri alınmıştır. Granger nedensellik testinin kullanıldığı
çalışmada; uygulamaya konu olan 3 dönem içinde fiyat-hacim arasında fiyattan
(getiriden) işlem hacmine doğru tek yönlü bir nedensellik tespit edilmiştir. Bu
sonuç pozitif geri besleme hipotezi’nin (positive feedback hypothesis) İMKB’de
geçerli bir hipotez olduğu ve yatırımcıların bu ilişki doğrultusunda rasyonel
davranışlar sergilediklerini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Hisse Senedi Fiyat-Hacim İlişkisi, Nedensellik, Kriz, İMKB

Kaynakça

• Akar, C, (2008), “Hisse Senedi Fiyatlarıyla Yabancı İşlem Hacmi Arasındaki Nedensellik: Toda-Yamamato Yaklaşımı”, Muhasebe ve Finans Dergisi, Sayı 37, 185-191.
• Anderson, T. G., (1996), “Return Volatility and Tradingb Volume: An İnformation Flow İnterpretation of Stochastic Volatility”, Journal of Finance, 50, 169–204.
• Badhani, K. N. & Suyal, J., (2005), “Stock Pricvolume Causality at Index Level”, 9th. Indian Institute of Capital Markets, Indian.
• Baklacı H. ve Kasman A. , (2006), An Empırıcal Analysıs of Trading Volume and Return Volatility Relationshıp in The Turkısh Stock Market, Ege Akademik Bakış Dergisi, Cilt 6, Sayı2, 115-125.
• Bayrakdaroğlu, A. ve Nazlıoğlu, Ş., (2009), “Hisse Senedi Fiyat-Hacim İlişkisi: İMKB’de İşlem Gören Bankalar İçin Doğrusal ve Doğrusal Olmayan Granger Nedensellik Analizi”, İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, Cilt:24, 85-109.
• Bildik , R. ve Günay, G, (2008), “The Effects Of Changes İn Index Composition On Stock Prices And Volume: Evidence From The İstanbul Stock Exchange”, International Rewiev of Financial Anaysis, No. 17, 178-197.
• Brooks, C., (2007), Introductory Econometrics for Finance, Cambridge University Press, Eighth Printing.
• Chen, G., Firth, M., & Rui, O. M., (2001). The Dynamic Relation Between Stock Returns, Trading Volume and Volatility, The Financial Review, 38, 153–174.
• Chen, S. H. & Liao C. C., (2005), Agent-Based Computational Modeling of The Stock Price-Volume Realition, Information Sciences, No.170, 75- 100.
• Collins English Dictinary, (P. Hanks, W. T. Maleod, L. Urdang), (1986), 2. Baskı, William Collins and Sons& Co. Ltd., London.
• Fan, X., Groenwold, N., & Wu, Y. (2003). The Stock Return-Volume Relation and Policy Effects: The Case of The Energy Sector. in Proceedings of The 15th Annual Conference Of The Association for Chinese Economics Studies Australia (ACESA).
• Gallant, A. R., Rossi, P. E. & Tauchen, V. (1992) Stock Prices and Volume, Review of Financial Studies, 5, 199–242.
• Gökçe, A. (2002) İMKB’de Fiyat–Hacim İlişkisi: Granger Nedensellik Testi, Gazi Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 3, 43–8.
• Gujarati, D. N., (1995), Basic Econometrics, New York : McGraw-Hill, Third Edition.
• Hiemstra, C. & Jones, J. (1994) Testing for Linear and Nonlinear Granger Causality in The Stock Price–Volume Relation, Journal of Finance, 5, 1639–64.
• Hsin, C. W., Guo, W. C., Tseng, S. S., & Luo, W.C., (2003), The Impack of Speculative Trading on Stock Return Volatility: The Evidence fron Taiwan, Global Finance Journal, No. 14, 243-270.
• Jain, P., & Joh, G. (1988). The Dependence Between Hourly Prices and Trading Volume. Journal of Financial and Quantitative Analysis, 23, 269–283.
• Kıyılar, M., Etkin Pazar Kuramı ve Etkin Pazar Kuramının İMKB’de İrdelenmesi -Test Edilmesi-, Sermaye Piyasası Kurulu, Yayın No:86, Ankara 1997.
• Kibritçioğlu, A. (2001), “Türkiye’de Ekonomik Krizler ve Hükümetler, 1969- 2001”,Yeni Türkiye Dergisi Kriz Özel Sayısı, Cilt:I,Sayı: 41,174-182.
• Kibritçioğlu, B. (2000), “Parasal Krizler”, Hazine Müsteşarlığı Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi, Ankara, 5-6.
• Rashid, A. (2007), “Stock Prices and Trading Volume: An Assessment for Linear and Nonlinear Granger Causality”, Journal of Asian Economics, 18, 595–612.
• Rogalski, R. (1978). The Dependence of Price and Volume. Review of Economics and Statistics, 36, 268–274.
• Silvapulle, P. & Choi, J. S. (1999) Testing for Linear and Nonlinear Granger Causality in The Stock Price–Volume Relation: Korean Evidence, The Quarterly Review of Economics and Finance, 39, 59–76.
• Smirlock, M., & Starks, L. (1988). An Empirical Analysis of The Stock Price– Volume Relationship. Journal of Banking and Finance, 12, 31–41.
• Yörük, N., Erdem, C., Erdem ve S. E., (2006) Testing for Linear and Nonlinear Granger Causality in The Stock Price-Volume Relation: Tukish Banking Firms Evidence, Applied Financial Economics Letters, 2, 165-171.
• www.koc.net/finans/endeksgrafik.jsp?tip=XUTUM (Erişim Tarihi:01.04.2009)
• www.koc.net/finans/endeksgrafik.jsp?tip=XBANK (Erişim Tarihi:01.04.2009)