HASTANE İŞLETMELERİNDE BÖLÜM MALİYET ANALİZİ: CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİNDE BİR UYGULAMA

Yıl 2010, Cilt: 24 Sayı: 3, 229 - 256, 06.07.2011

M.mustafa Kısakürek

Öz

Makalede hastane işletmesi yöneticilerinin alacakları kararlara
yardımcı olacak bölüm gelirleri ve maliyetleri hesaplanmaya çalışılmıştır.
Bölüm gelirleri hizmet, ilaç ve tıbbi sarf malzeme; bölüm maliyetleri de sabit ve
değişken şeklinde ayrıştırılarak hesaplanmıştır. Çalışmada Cumhuriyet
Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma Hastanesinin 35 bölümü incelenmiştir.
İnceleme sonucunda en fazla gelirin sunulan sağlık hizmetlerinden elde edilmiş
olduğu tespit edilmiştir. Bölümlerdeki sabit maliyetler değişken maliyetlerden
daha yüksek çıkmıştır. Sabit maliyetlerin yüksek çıkmasının nedeni personele
yapılan sabit ödemelerdir. İlaç maliyetleri bölümlerde gerçekleşen en önemli
değişken maliyettir.

Anahtar Kelimeler

Hastane, bölüm maliyetleme, maliyet kontrolü, bölüm geliri

Kaynakça

• Aktaş, Ezgi (2002); Kaptanoğlu, Melih; “Bir Akciğer Ameliyatının Maliyet İncelemesi” C. Ü. Tıp Fakültesi Dergisi 24 (4): 191 –197,
• Bulut, Dilek(2004); İşman, Çagla; “Muğla İli Sağlık Yöneticilerinde Kişisel Değer Analizi”,Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, Cilt:7, Sayı:3, 278- 293.
• Can, Ali; İbicioglu, Hasan(2008); “Yönetim Ve Yöneticilik Yönünden Üniversite Hastanelerinin Değerlendirilmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, c.13, Sayı.3, s.253-275.
• Cardinaels, Eddy; Roodhooft, Filip; van Herck, Gustaaf (2004); “Drivers of Cost System Development in Hospitals: Results of a Survey”, Health Policy Vol.69, p.239–252
• Carpenter, Caryl E; Weitzel, Linda C; Johnson, Nelda E; Nash, David B. (1994); “Cost Accounting Supports Clinical Evaluations” Healthcare Financial Management; Apr. Vol. 48, 4; ABI/INFORM Global
• Cole, Murphy (1986); “Practical Expense Analysis to Serve The Needs of Hospital Management” National Association of Cost Accountants. NACA Bulletin, Vol.31, p.4-12
• Çelik, Fatma (2006); Hastane Beslenme Hizmetlerinde Direkt Maliyeti Etkileyen Faktörler ve Yaklaşık Maliyet Analizi; Dicle Tıp Dergisi, Cilt:33, Sayı:2, s.63-70.
• Dawson, Diane; Goddard, Maria; Street, Andrew(2001); “Improving Performance in Public Hospitals: a Role For Comparative Costs?” Health Policy 57, s.235–248
• Eroğlu, Ahmet(2002); “Yoğun Bakım Hastasının Maliyeti ve Maliyete Enfeksiyonun Katkısı” Yoğun Bakım Dergisi; sayı: 2(Ek 1), s.139-142
• Gapenski, Louis C. (2005); Health Care Finance An Introduction to Accounting and Financial Management , Third Edition, Aupha/ Hap.
• Hacıevliyagil, Süleyman, Savaş; Mutlu, Levent, Cem; Gülbaş, Gazi; Yetkin, Özkan; Günen, Hakan (2006); “Göğüs Hastaliklari Servisine Yatan Hastaların Hastane Yatış Maliyetlerinin Karşılaştırılması” Toraks Dergisi; 7(1), s. 11-16
• Karasioğlu, Fehmi; Çam, Alper, Veli (2008); “Sağlık İşletmelerinde Maliyet Analizi: Karaman Devlet Hastanesinde Birim Muayene Maliyetlerinin Hesaplanması” Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, Haziran, Cilt:1, Sayı: 1, s.15-24.
• Larsen, Edward R (Feb 1988); “Systems Support Cost Accounting and Quality Of Care”, Healthcare Financial Management; 42, 2; ABI/INFORM Global ss. 86-88.
• Marquis, Linda M and Ruh, Lorraine(2008); “Cost Allocatıons For Hospıtal Management”Journal of the International Academy for Case Studies;Val:14, Number 8; pg. 93-98.
• Minh, Hoang Van; Giang, Kim Bao; Huong, Dao Lan; Le Thi Huong; Nguyen, Thuy Huong; Pham, Ngan Giang; Luu, Ngoc Hoat and Pamela, Wright (2009); “Costing of Clinical Services in Rural District Hospitals in Northern Vietnam” International Journal of Health Planning and Management Int J Health Plann Mgmt Published online in Wiley Inter Science.
• Özgener, Şevki; Küçük, Fatma(2008); Hastanelerde Modern Yönetim Felsefesinin Verimliliğe Etkisi: Gevher Nesibe Hastanesinde Bir Uygulama Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, sayı 19, s.341– 358.
• Örgev, Cemil (2004); “Sakarya İli Kamu Hastahanelerinde Yöneticilerin Değişen Hasta Talepleri Karşısındaki Tutumları Üzerine Bir Araştırma” Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi (E.Ü.Journal Of Health Sciences) 13(3),s. 30-38.
• Özkan, Azzem (2003); “Hastane İşletmelerinde Maliyetleme Yaklaşımları” Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Cilt XXII, Sayı 2, s. 113-130.
• Şebnem, ASLAN (2004); Hastanelerde Örgütsel Çatışma: Teori ve Örnek Bir Uygulama Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 11, s.519- 617.
• Top, Mehmet; Yıldırım, Hasan, Hüseyin (Mayıs 2000); “TCDD Ankara Hastanesi’nde Maliyet-Performans Analizi: 1996 Yılı Verilerine Dayalı Bir Uygulama”, I. Ulusal Sağlık İdaresi Kongresi 2000’li Yıllarda Sağlık Hizmetleri Ve Kurumları Yönetimi, H.Ü. Sağlık İdaresi Yüksekokulu 20-21, Ankara.
• Tutar, Filiz; Kılınç, Nurcan (2007); “Türkiye’nin Sağlık Sektöründeki Ekonomik Gelişmişlik Potansiyeli ve Farklı Ülke Örnekleriyle Mukayesesi” Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi C.IX, Sayı:1, s.31-54.
• Zıeha, Eugene L(pre-1986): “Characteristic Problems of Hospital Accounting”, National Association of Cost Accountants. NACA Bulletin; Apr 1954; Vol:35, s. 1025-1032.
• Yiğit, Çetin; Peker, Suat; Cankul, İbrahim; Kostik, Zafer; Alkan, Mahin; Özer Mustafa; Demir, Cesim; Aktan, Tansu; Akdeniz, Ali(2003); “GATA Eğitim Hastanesinde Yatan Hasta Maliyetinin Belirlenmesi”; Gülhane Tıp Dergisi 45 (3) : 233 - 243.
• Yiğit, Vahit; Ağırbaş, İsmail(2004); “Hastane İşletmelerinde Kapasite Kullanım Oranının Maliyetlere Etkisi: Sağlık Bakanlığı Tokat Doğum ve Çocuk Bakımevi Hastanesinde Bir Uygulama Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, Cilt:7, Sayı:2, s.141-162.
• Yıldırım, Pınar; Uludağ, Mahmut; Görür, Abdülkadir (Şubat 2007); “Hastane Bilgi Sistemlerinde Veri Madenciliği”; Akademik Bilişim 2008 Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale, 30 Ocak - 01.