ÇEŞİTLİ İKLİM VE ÜRÜN VERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN KANONİK KORELASYON ANALİZİ VE VERİ ZARFLAMA ANALİZİ YÖNTEMLERİ İLE İNCELENMESİ

Yıl 2012, Cilt: 26 Sayı: 1, 111 - 131, 08.02.2012

Mehmet Özçomak , Murat Gündüz , Ayhan Demirci , Emre Yakut

Öz

Kanonik korelasyon analizi (KKA), her birinde çok sayıda
değişken bulunan, iki değişken seti arasındaki ilişkinin yapısını inceler. Veri
Zarflama Analizi (VZA) ise benzer yapıları olan, çoklu girdi-çıktıya sahip
örgütsel birimlerin göreli etkinliklerini ölçmede kullanılan bir tekniktir. Bu
çalışmada kullanılan iklim verileri KKA’da bağımsız değişken, VZA’da ise
girdi seti olarak, ürün verileri ise KKA’da bağımlı değişken, VZA’da ise çıktı
seti olarak alınmıştır. İki değişken seti arasındaki ilişkinin yapısı KKA ile
belirlenirken, VZA ile değişkenlere bağlı olarak bölgeler arasındaki etkinliklerin
araştırılması hedeflenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kanonik Korelasyon Analizi, Veri Zarflama Analizi Etkinlik Ölçümü

Kaynakça

• Adler, N., Friedman, L. ve Sinuany-Stern, Z. (2002). “Review of ranking methods in the data envelopment analysis context”, European Journal of Operational Research, 140, ss.249–265.
• Albayrak, A.S. (2006), Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
• Atan, M., Gaye, K. ve Aykut, G. (2002). “Ankara’daki Anadolu Liselerinin Toplam Etkinliğinin Veri Zarflama Analizi (VZA) ile Saptanması”, XI. Eğitim Bilimleri Kongresi, KKTC Yakın Doğu Üniversitesi, Kıbrıs, ss.1-10.
• Bagozzi, R. P., Fornell, C. ve Larcker, D. F. (1981). “Canonical Correlation Analysis as a Special Case of a Structural Relations Model”, Multivariate Behavioral Research, 16(4), 437-454.
• Bakırcı, F. (2006), “Sektörel Bazda Bir Etkinlik Ölçümü: VZA ile Bir Analiz”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 20, Sayı 2, Erzurum, ss. 199-217.
• Banker, R., Charnes, A. ve Cooper, W. W. (1984). “Some Models For Estimating Technical and Scale İnefficiencies in Data Envelopment Analysis,” Management Science, 30, ss.1078–1092.
• Charnes, A., Cooper, W. W., & Rhodes, E. (1978). “Measuring The Efficiency of Decision Making Units”, European Journal of Operation Research, 2,ss.429–444.
• Eubank,R. L. ve Hsing,T. (2008). “Canonical Correlation for Stochastic Processes”, Stochastic Processes and their Applications Volume 118, Issue 9, ss.1634-1661
• Farrell, M. J., (1957), “The Measurement of Productivity Efficiency”, Journal Of the Royal Statistical Society, ss.120:253-290.
• Fornell, C. ve Larcker, D. F. (1980). “The Use of Canonical Correlation Analysis in Accounting Research”, The Journal of Business Finance&Accounting, 7(3), ss.455-470.
• Hotelling H. (1936), “Relations Between Two Sets of Variates”, Biometrika 28, ss.321–377.
• Kıyıldı, R., Koray ve Mustafa, Karaşahin, (2006), “Türkiye’de Hava Alanlarının Veri Zarflama Analizi ile Altyapı Performansının Değerlendirilmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, Cilt 10, Sayı 3, Isparta, ss. 391-397.
• Lorcu, F. ve Bolat, B. A. (2009). “Yaşlara Göre Ölüm Oranları ile Sosyo- ekonomik Göstergeler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi 38, 2, ss.124-133
• Oktay E. ve Çınar H. (2002), “Avrupa Birliği Ülkelerinin Bazı Sosyal Ve Ekonomik Göstergeleri Arasındaki İlişkinin Kanonik Korelasyon Analizleri Yardımıyla Belirlenmesi”, EKEV Akademi Dergisi, Yıl:6, Sayı:12,ss.11-31
• Oktay E. ve Kaynak S. (2007), “Türkiye Ve Avrupa Birliği Ülkelerinin Bilgi Ekonomisi Girdi Ve Çıktı Değişkenleri Arasındaki Kanonik İlişkinin Araştırılması”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 10, Sayı 2, ss.419-440.
• Özçomak, M. Suphi. ve Demirci, A. (2010). “Afrika Birliği Ülkelerinin Sosyal ve Ekonomik Göstergeleri Arasındaki İlişkinin Kanonik Korelasyon Analizi ile İncelenmesi”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (1), ss.261-274.
• Park, Y., Choi, J., Seol, H., ve Park, G. (2007), “A Framework for Benchmarking Service Process Using Data Envelopment Analysis and Decision Tree”, Expert Systems with Applications, 32, ss.432-440.
• Pugh, R. C. ve Hu, Y. (1991), “Use and Interpretation of Canonical Correlation Analysis in Journal of Educational Research Articles: 1978-1989”, Journal of Educational Research, 84 (3), ss.147-152.
• Saraçlı, Z. ve Saraçlı, S. (2006). “Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İ.İ.B.F. Öğrencilerinin Demografik Özellikleri ile Üniversite Sorunları Arasındaki İlişkinin Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analizi ile İncelenmesi”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 1(1), ss.27-38.
• Stevens, J.P. (2002), Applied Multivariate Statistics For The Social Sciences, Fourth Edition, Lawrence Erlbaum Associates Inc, New Jersey.
• Ulucan, A. (2000); “Şirket Performanslarının Ölçülmesinde Veri Zarflama Analizi Yaklaşımı: Genel ve Sektörel Bazda Değerlendirmeler”, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 18(1), ss.406- 407.
• Ünlükaptan İ. (2009), “Avrupa Birliği Üyesi Ülkelerde İktisadi Kalkınma, Rekabetçilik ve İnovasyon İlişkilerinin Kanonik Korelasyon Analizi ile Belirlenmesi”, Maliye Dergisi, Sayı 157, ss.235-250
• www.dmi.gov.tr., s.e.t:23.06.2011/18:05
• www.tarim.gov.tr., s.e.t: 23.06.2011/19:35
• www.tuik.gov.tr., s.e.t: 23.06.2011/21:20