TÜRKİYE’DE DEVLET ÜNİVERSİTELERİNİN BÜTÇEDEKİ YERİ VE PERFORMANSLARININ ANALİZİ

Yıl 2018, Cilt: 32 Sayı: 4, 979 - 1007, 05.10.2018

Ali Uslu , Fatih Coşkun Ertaş

Öz

Eğitim
dinamik bir yapıya sahiptir. Eğitim kurumları geleneksel programları yanında
fonksiyonel bilgiye ve nitelikli insan gücünün yetiştirilmesine katkılar
sağlamalıdır. Çalışmada çeşitli ülkelerde ve Türkiye’de yükseköğretimin
finansman yapıları incelenmiştir. Araştırmada çıktı odaklı BCC
modeli ile Veri Zarflama Analizi yapılarak Türkiye’deki 65 devlet
üniversitesinin 2014 ve 2015 yılları etkinlik ölçümleri göreceli olarak
hesaplanmıştır. Çalışmanın
amacı Türkiye’deki devlet üniversitelerinin finansman yapılarının incelenmesi
ve Veri Zarflama Analizi ile verimliliklerinin karşılıklı olarak
değerlendirilmesidir.

Anahtar Kelimeler

Yükseköğretim, Bütçe, Veri Zarflama Analizi

Kaynakça

• Boran, A., (2013), Performans Esaslı Bütçeleme Üniversite Uygulamaları (Ankara Üniversitesi Örneği), Mali Hizmetler Uzmanlığı Araştırma Raporu, Ankara.
• Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü (BÜMKO), Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu ve Ekleri, http://www.bumko.gov.tr/TR,61/merkezi-yonetim-butce-kanunu-ve-ekleri.html 28/12/2017
• Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü (BÜMKO), (2017), 2018 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısı, http://www.bumko.gov.tr/TR,7953/2018-yili-merkezi-yonetim-butce-kanunu-tasarisi-tbmmne-sevk-edilmistir.html 18/01/2018
• Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü (BÜMKO), (2018a), Bütçe Hazırlama Süreci, http://www.bumko.gov.tr/TR,41/butce-hazirlama-sureci.html 08/01/2018.
• Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü (BÜMKO), (2018b), 2018 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi Kesintili Başlangıç Ödeneği, Genel Bütçeli İdareler (A) Cetveli İcmali http://www.bumko.gov.tr/TR,8087/butce-turleri-itibariyle-a-cetveli-icmalleri.html 18/01/2018
• Chevaillier, T., Eicher, J. C., (2011), “Yükseköğretimin Finansmanı Son On Yılda Görülen Değişiklikler”, Çev. F.Gölpek, Liberal Düşünce Dergisi, Yıl 16 Sayı 61-62, 205-215.
• Dağ, Ö., (2015), Merkezi Yönetim İçin Devlet Muhasebesi, Güncellenmiş ve Gözden Geçirilmiş 3. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara.
• Eicher, F-C., Chevaillier, T., (1993), “Rethinking The Financing of Post-Compulsory Education”, İnternational Journal Of Educational Research, http://collections.infocollections.org/ukedu/en/d/Jh1904e/3.8.html 14/01/2018
• Ertaş, F.C., (2015),Yönetim Muhasebesi, Genişletilmiş 2. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
• Fırat, M. S., (2016), “Türkiye’de Sosyal Güvenlik Kurumu Bütçesi ve Sosyal Güvenlik Açıkları”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı 127, 317-338.
• Kale, M., (2011), “Yükseköğretim Finansmanı”, https://www.researchgate.net/profile/Mustafa_Kale/publication/258933856_Yuksekogretim_Finansmani/links/0deec52976ec77fe9e000000.pdf 05/01/2018
• Kırda, K., (2014), Veri Zarflama Analizi İle Türkiye’deki Devlet Üniversitelerinin Performanslarının Değerlendirilmesi, İktisat, Siyaset ve Toplum Üçgeninde Küreselleşmenin Yerel Dinamikleri Uluslararası Sosyal Bilimler Konferansı, Düzenleyen Artvin Çoruh Üniversitesi, 15-17 Ekim 2014.
• Kuah, C. T., Wong, K. Y., (2011), “Efficiency Assessment of Universities Through Data Envelopment Analysis”, Procedia Computer Science, 3, 499-506, http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S187705091000459X (29/07/2017).
• Mariano, E. B., Sobreiro, V. A., Rebelatto, D.A.N., (2015), “Human Development and Data Envelopment Analysis: A Structured Literature Review”, Omega, Vol. 54, July 2015: 33-49, http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0305048315000043 (12/07/2017).
• McMillan, M. L., Datta D., (1998). “The Relative Efficiencies of Canadian Universities: A DEA Perspective”, Canadian Public Policy/Analyse de Politiques, Vol. 24, 4, December, 485-511, www.jstor.org/stable/3552021 22/5/2017.
• Mikusova, P., (2015), An Application of DEA Methodology in Efficiency Measurement of the Czech Public Universities, 16th Annual Conference on Finance and Accounting, ACFA Prague 29th May 2015, Procedia Economics and Finance, Volume 25: 569-578, http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2212567115007716 (12/06/2017).
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), (2017), Milli Eğitim İstatistikleri, Örgün Eğitim, 2016-17, Ankara.
• Mirabent, J. B., Lafuente, E., Sole, F., (2013), “The Pursuit of Knowledge Transfer Activities: An Efficiency Analysis of Spanish Universities”, Journal of Business Research Volume 66, Issue 10, 2051-2059, http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0148296313000556?via%3Dihub (29/07/2017). Moğol T. (ed.) (2012), Devlet Bütçesi, Eskişehir, Anadolu Üniversitesi, 1. Baskı.
• OECD, (2016), Education at a Glance 2016, OECD Publishing, Paris http://www.oecd-ilibrary.org/education/education-at-a-glance-2016_eag-2016-en 04/12/2017.
• OECD, (2017), Education at a Glance 2017, OECD Indıcators, OECD Publishing, Paris, http://www.oecd-ilibrary.org/education/education-at-a-glance-2017_eag-2017-en 04/12/2017.
• Özel, G., (2014). “Devlet Üniversitelerinin Etkinlik Analizi: Türkiye Örneği”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (3), Temmuz 2014, 124-136.
• Sam, M., (2011), “How Should Developing Countries Finance Higher Education?”, https://www.academia.edu/1228730/Financing_Higher_Education_in_Developing_Countries 08/01/2018
• Schick, A., (2007), “Performance Budgeting and Accrual Budgeting: Decision Rules or Analytic Tools?”, OECD Journal On Budgeting, Volume 7 No 2: 109-138.
• Şimşek, T., (2017), “Türkiye’de Eğitim Harcaması ve Ekonomik Büyüme: ARDL Sınır Testi”, Enderun Dergisi 1 (1), 54-60.
• Thanassoulis, E., Sotiros, D., Koronakos, G., Despotis, D., (2018), “Assesing the Cost-Effectiveness of University Academic Recruitment and Promotion Policies”, European Journal of Operational Research Volume 264, Issue 2, January 2018: 742-755, http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0377221717305878 (15/08/2017).
• Türk Dil Kurumu, Güncel Türkçe Sözlük, http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5976f62deca633.44160544, (02/11/2015).Türkiye istatistik Kurumu (TÜİK), (2012), İstatistik Göstergeler 1923-2011 Yayın No: 3890.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) (2017a), Eğitim İstatistikleri 1997-2016, www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=1606 08/01/2018.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) (2017b), Finans Kaynağı ve Eğitim Düzeylerine Göre Eğitim Harcamaları 2011-2016, http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1018 08/01/2018
• Türkiye İistatistik Kurumu (TÜİK) (2017c), Düzeltilmiş Haber Bülteni, Dönemsel GSYH, IV. Çeyrek: Ekim-Aralık 2016, 31/Mart 2017 Sayı 24566 http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24566 16/01/2018.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) (2018a), Gayri Safi Yurt İçi Hasıla ve Kişi Başına Düşen Gayri Safi Yurt İçi Hasıla ww.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=2218 16/01/2018.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) (2018b), Demografik Göstergeler, 2000-2023, http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist 18/01/2013
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) (2018c), Yaş Grubu ve Cinsiyete Göre İl İlçe Merkezi ve Belde Köy Nüfusu 2017, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları 2017, Haber Bülteni Sayı 27587, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27587 15/02/2018
• Tosun, H., (2015), Devlet Üniversiteleri: Performans Değerlendirme Finansman Modeli ve Yeniden Yapılanma, Uzman Matbaacılık, 1 Baskı.
• Ulucan, A., (2002), İSO 500 “Şirketlerinin Etkinliklerinin Ölçülmesinde Veri Zarflama Analizi Yaklaşımı: Farklı Girdi ve Çıktı Bileşenleri ve Ölçeğe Göre Getiri Yaklaşımları İle Değerlendirmeler”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 57-2: 185-202.
• Yükseköğretim Kurulu (YÖK), (2007), Türkiye’nin Yükseköğretim Stratejisi, Yayın No 2007-1, Ankara
• Yükseköğretim Kurulu (YÖK), (2017a), Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşması Programı Değerlendirme Toplantısı 18 Temmuz 2017, http://yok.gov.tr/web/guest/icerik/-/journal_content/56_INSTANCE_rEHF8BIsfYRx/10279/38139850 15/01/2018
• Yükseköğretim Kurulu (YÖK), (2017b), Araştırma Üniversitesi Olarak Belirlenen Üniversiteler Cumhurbaşkanı Erdoğan Tarafından Açıklandı, 26 Eylül 2017, http://yok.gov.tr/web/guest/icerik/-/journal_content/56_INSTANCE_rEHF8BIsfYRx/10279/38141297 15/01/2018.
• Yükseköğretim Kurulu (YÖK), (2017c), Öğrenci Sayıları Özet Tablosu 2016-2017 https://istatistik.yok.gov.tr/ 15/01/2018
• 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu.
• 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası.
• 1050 Sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu.