KUR’AN ve ÇEVRE SORUNLARI

Year 2012, Issue: 38, 67 - 100, 30.12.2012

Zeki Yıldırım

Abstract

Kur’an’da çevre ile ilgili meselelerde yol gösteren ve çevreye nasıl muamele edeceğimizi
bize öğreten yaklaşık beşyüz âyet vardır. Dolayısıyla hiçbir kutsal kitap
Kur’an kadar, tabiattan ve evrenden bahsetmez. Kur’an kâinatın nasıl yaratıldığı, niçin yaratıldığı, ondaki varlıkların yapısı hakkında çok çeşitli bilgiler verdiği
gibi; insanın onunla nasıl bir ilişki içinde olması gerektiği hususunda da bilgiler
vererek ona yol göstermektedir.
Kur’an kendisini bir kitap olarak tanıttığı gibi; insan ve evreni de birer
kitap olarak tanıtmaktadır. Bu kitapların üçünün de aynı dikkat ve ciddiyetle
okunması gerektiği, Kur’an’ın ısrarlı buyrukları arasındadır. Kur’an ve Sünnet
öğretilerine göre kâinattaki herşey insanın hizmetine sunulmuş ve onun menfaati
için yaratılmıştır. Ancak bunların değersiz sayılması, kirletilmesi, yapılarının bozulması
veya aşırı tüketilmesi de, aynı zamanda yasaklanmıştır

Keywords

Çevre, Varlık, İsraf, İlâhî denge, Emanet, Fesâd, Ekoloji, Dinler, Aydınlanma

References

• Abdulbaki, Muhammed Fuad, el-Mucemu’l-Mufehres li-Elfâzi’l-Kur’anı’l-Kerîm, Çağrı, Yay. İst. 1986. Ateş, Ali Osman, “İslâm ve Doğal Hayatın Korunması”, ÇÜİF. Dergisi, c. 3, s. 1, Ocak-Haziran, 2003.
• Ateş, Süleyman, Yüce Kur’an’ın Çağdaş Tefsiri, Yeni Ufuklar Neşriyat, İst. 1985 . Aydın, Hüseyin, Ekolojik Sorunlara Teolojik Yaklaşımlar, DİB Yay. Ankara, 2009.
• Aydın, Muhammed, “Kuran ve Sünnete Göre İnsanların Bozgunculuklarının Çevreye Etkileri”, Çevre ve Din Semozyumu, İÜİF. İst. 2008.
• Bağdatlı, Yaşar, Çevre ve İnfeksiyon Hastalıkları, Çevre ve İnsan Sempozyumu Tebliğleri, İnsanlığa Hizmet Vakfı, Yay. İst. 1999.
• Bayraktar, Mehmet, İslâm ve Ekoloji, DİB. Yay. Ankara, 1992.
• Beğavî, Tefsîru’l-Beğavî el-Müsemma Meâlimu’t-Tenzîl, 1. bsk. Dâru’l-Kütübi’l- İlmiyye, Beyrut, 1993.
• Belâzûrî, Futûhu’l-Buldan, çev. Zakir Kadrı Ugan, M.E.B. Yay. İst. 1955.
• Bucaille, Maurice, Müsbet İlim Yönünden Tevrat İnciller ve Kur’an, çev. Mehmet Ali Sönmez, DİB. Yay. İst. 1987. Buhârî, Sahîhu’l-Buhârî.
• el-Cahız, Ebû Osman Amr b. Bahr, Kitâbu’l-Hayavân, thk. Abdusselâm M. Harun, Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, Beyrut, tsz.
• Canan, İbrahim, Peygamberimizin Sünnetinde Terbiye, Tuğra Neşriyat, İst. tsz. Çepel, Necmettin, Doğa Çevre Ekoloji ve İnsanlığın Ekolojik Sorunları, Altın Kitaplar Yay. 1. bsk. İst. 1992.
• Dartma, Bahattin, Kur’an ve Ekoloji, Rağbet Yay. İst. 2005.
• Demir, Şehmuz, “Çevre Sorunu ve Kur’an’ın Çevreye Yaklaşımı”, İlmi Dergi (Diyanet), c. 44, Sayı, 4, Aralık-2008.
• Ebû Dâvûd, Sünenü Ebî Dâvûd
• Elmalılı, M.Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’an Dili, Eser Kitabevi, İst. tsz. Fersahoğlu, Yaşar, Dinler ve Çevre, 2. bsk. Çamlıca Yay., İst. 2011.
• Frederic, Vester, Ekolojinin Anlamı Evrendeki Bütünsellik Ağının Kavranması, çev. Aydın Arıtan, Arıkan Yay. İst. 1997.
• Gazzalî, Ebu Hamid, el-Mustasfa min İlmi’l-Usûl, Dâru’l-Fıkr, Beyrut, tsz. Görmez, Kemal, Çevre Sorunları ve Türkiye, Ankara, 1997.
• 129 Bkz. Toynbee A.-D. İkeda, Yaşamı Seçin, çev. Umut Arık, A.Ü. Basımevi, 1992, s. 114.